Sự kiện thứ nhất là Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) lần thứ 42 tổ chức tại Davos (Thụy Sĩ) để tìm hướng giải quyết khủng hoảng kinh tế thế giới trong bối cảnh nhiều nước thuộc Liên hiệp châu Âu (EU) đang chìm ngập trong cơn lũ nợ nần. Sự kiện thứ hai là Hội nghị Thượng đỉnh EU họp ngay sau WEF tại Brussels (Bỉ) để tìm “phương thuốc hiệu nghiệm” chữa trị căn bệnh nợ công của khu vực đồng tiền chung euro (eurozone) ảnh hưởng tới toàn bộ nền kinh tế toàn cầu.

WEF và Hội nghị Thượng đỉnh EU được cả thế giới quan tâm trong tình hình kinh tế quốc tế sôi động hiện nay. Đúng như nhận xét của bà Christine Lagarde, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại WEF, việc khôi phục sự ổn định của eurozone đang là vấn đề quan trọng hàng đầu đối với kinh tế toàn cầu. Bà nói: “Đây không chỉ là cuộc khủng hoảng ở khu vực đồng euro mà là cuộc khủng hoảng có những tác động lớn và lan tỏa khắp thế giới. Mọi người đều có lợi khi cuộc khủng hoảng này được giải quyết!”.

Theo giới quan sát quốc tế, điều bất ngờ tại WEF Davos là có ý kiến nêu lên sự bất cập của chủ nghĩa tư bản hiện nay và yêu cầu cấp thiết phải thay đổi mô hình phát triển của chủ nghĩa tư bản. Ông Klaus Schwab, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch WEF Davos, đặt ra câu hỏi: “Liệu chủ nghĩa tư bản còn phù hợp với thế giới ngày nay?”. Ông kêu gọi cải cách mô hình cũ để theo kịp sự chuyển đổi của thế giới đang diễn ra.

Kết quả của WEF Davos đã có tác động tích cực đối với Hội nghị Thượng đỉnh EU. Đây là hội nghị thượng đỉnh thứ 17 của EU trong 2 năm qua để bàn về cuộc khủng hoảng nợ tại eurozone, sau hội nghị thứ 16 họp đầu tháng 12-2011. Kết quả quan trọng nhất của hội nghị là đã thông qua được hiệp ước tài chính ngăn chặn khủng hoảng nợ công, có tên chính thức là “Hiệp ước ổn định, phối hợp và quản lý trong liên minh tài chính” có sự tham gia của 25 trong tổng số 27 thành viên EU (trừ Anh và Cộng hòa Czech).

Hiệp ước tài chính mới hình thành theo sáng kiến của Đức mà người khởi xưởng là nữ Thủ tướng Angela Merkel, nhằm ngăn chặn tình trạng chi tiêu quá đà ở eurozone và chấm dứt cuộc khủng hoảng nợ công với các điều lệ chặt chẽ về nợ công và các biện pháp trừng phạt những nước vi phạm. Với hiệp ước này, eurozone hy vọng sẽ khôi phục được lòng tin của thị trường và nhà đầu tư vào đồng euro. Hiệp ước này được các nhà kinh tế châu Âu gọi là “bức tường lửa” theo cách nói của bà Christine Lagarde tại WEF Davos.

Hiệp ước siết chặt kỷ luật tài chính sẽ được các nước tham gia ký chính thức đầu tháng 3 tới. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu âu (ECB) Mario Draghi hoan nghênh sự ra đời của hiệp ước: “Đây là bước đi đầu tiên tiến tới một liên minh tài chính, chắc chắn sẽ tăng cường lòng tin trong eurozone”.

Các nhà lãnh đạo EU đặt nhiều hy vọng vào hiệu quả của “bức tường lửa”. Liệu hiệp ước siết chặt kỷ luật tài chính có đạt được kỳ vọng của họ? Hãng AFP bình luận: “Có lẽ cốt lõi của vấn đề không xuất phát từ một đơn vị tiền tệ mà cuộc khủng hoảng hiện nay là hậu quả của những tính toán sai lầm từ đầu. Ngay từ khi hệ thống đồng tiền chung châu Âu còn phôi thai ở cuối thập kỷ 90 thế kỷ trước (chính thức được sử dụng từ ngày 1-1-2002 tại 12 nước EU đầu tiên), các nhà lãnh đạo EU đã lầm tưởng rằng các nước sử dụng đồng euro không cần phải phối hợp chính sách kinh tế, không cần phải thực hiện đồng nhất ngân sách chi tiêu công cộng. Giờ đây mọi người đã rút ra được bài học đắt giá!”.

Tiến Huy (Theo NLĐO)