Bác sĩ Wang Junling, Trưởng khoa Điều trị Phụ khoa Đông Tây y kết hợp thuộc Bệnh viện Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Thâm Quyến (Trung Quốc) cho biết, buồng trứng vô cùng quan trọng với sức khỏe, tuổi thọ và cả ngoại hình phụ nữ. Tuy nhiên, rất ít chị em hiểu và chăm sóc buồng trứng ngay từ khi còn trẻ. Cùng lúc đó, những tác động từ lối sống hiện đại, môi trường sống thay đổi khiến suy buồng trứng sớm trở thành căn bệnh ngày càng phổ biến và trẻ hóa nhanh. 

Triệu chứng và hậu quả của suy buồng trứng sớm

Theo bác sĩ Wang, buồng trứng là một bộ phận thuộc hệ thống sinh dục của nữ giới, đảm nhận nhiệm vụ sản xuất trứng cũng như tạo ra các hormone sinh dục nữ, đặc biệt là estrogen và progesterone. 

Chức năng buồng trứng của phụ nữ bình thường sẽ bắt đầu suy giảm khi họ khoảng 45 đến 50 tuổi, tức là khi mãn kinh. Còn nếu các chức năng của buồng trứng suy giảm hoặc ngừng hoạt động trước 40 tuổi thì được gọi là suy buồng trứng sớm. 

Bác sĩ sĩ Wang cũng đưa ra cảnh báo rằng suy buồng trứng sớm đang có tốc độ trẻ hóa nhanh. Những năm gần đây, bà tiếp nhận rất nhiều bệnh nhân bị suy buồng trứng sớm trong độ tuổi dưới 30, thậm chí có cả những trường hợp chưa đủ 20 tuổi. Đa số họ đều chủ quan, thiếu kiến thức và chỉ đi khám khi bị rối loạn kinh nguyệt nghiêm trọng, mất kinh hoặc mãi không thể thụ thai.

Lúc này sẽ dễ bỏ lỡ thời gian điều trị tốt nhất, dẫn tới các hậu quả nghiêm trọng, bao gồm: 

- Khó thụ thai, thậm chí là vô sinh.

- Giảm hoặc mất ham muốn tình dục, đau đớn khi quan hệ tình dục. 

- Tăng nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa, bao gồm cả ung thư. 

- Suy giảm hệ miễn dịch và đẩy nhanh tốc độ lão hóa cơ thể. 

- Tăng nguy cơ mắc bệnh loãng xương, bất thường lipid và bệnh tim mạch. 

- Dễ bị trầm cảm hoặc rối loạn cảm xúc, rối loạn giấc ngủ, suy giảm trí nhớ sớm.

Vì vậy, bác sĩ Wang khuyên chị em phụ nữ hãy học cách tự chăm sóc sức khỏe sinh sản ngay từ lứa tuổi sắp dậy thì. Đặc biệt là đừng bỏ qua 7 dấu hiệu của suy buồng trứng sớm sau đây: 

- Rối loạn kinh nguyệt: Kinh không đều, không chuẩn chu kỳ, mất kinh, lượng kinh nguyệt thất thường.

- Triệu chứng bốc hỏa: Đột ngột thấy nóng bức vào ban đêm, bắt đầu từ mặt rồi lan ra phần cổ ngực đến toàn cơ thể, kèm theo đó là tim đập nhanh.

- Rối loạn giấc ngủ: Toàn thân toát mồ hôi, ớn lạnh, mệt mỏi, ngủ không ngon giấc, thức dậy nhiều lần trong đêm… khiến chị em cảm thấy mệt mỏi.

- Rối loạn cảm xúc: Tính tình thay đổi thất thường, hay buồn bã, cáu gắt, lo lắng thái quá, thậm chí rối loạn cảm xúc.

- Rối loạn tiết niệu: són tiểu, tiểu quá nhiều. 

- Giảm ham muốn: Do âm đạo không thể tiết đủ chất nhờn để bôi trơn, đau rát khi quan hệ tình dục, bị viêm nhiễm và mắc các bệnh phụ khoa.

- Thay đổi về ngoại hình: Da mỏng, nhăn, khô, sạm và tóc khô xơ, gãy rụng, yếu ớt do nội tiết có sự thay đổi bất thường.

4 nhóm phụ nữ dễ bị suy buồng trứng sớm

Xét đến nguyên nhân gây suy buồng trứng sớm ở chị em phụ nữ, bác sĩ Wang giải thích đó là sự kết hợp từ nhiều yếu tố chủ quan và khách quan khác nhau. Bao gồm cả yếu tố miễn dịch, di truyền, môi trường, thói quen sinh hoạt và tác động từ virus, bệnh lý khác. 

Tuy nhiên, có 4 nhóm phụ nữ dễ bị suy buồng trứng “tấn công” nhất được bà nhắc nhở, đó là: 

Phụ nữ có tiền sử gia đình mắc bệnh về buồng trứng 

Các nghiên cứu chỉ ra rằng, phụ nữ có tiền sử bệnh lý gia đình có nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa cao hơn khoảng 35% so với phụ nữ bình thường. Trong đó, bệnh suy buồng trứng sớm cũng không ngoại lệ. 

Nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh về buồng trứng thì khả năng mắc bệnh suy buồng trứng sớm càng cao. Vì vậy, nhóm phụ nữ này cần đi tầm soát sớm và đừng bao giờ bỏ qua khám phụ khoa định kỳ. Đồng thời, hãy xây dựng lối sống lành mạnh để bảo vệ buồng trứng càng sớm càng tốt.

Phụ nữ có một số thói quen sinh hoạt xấu sau đây:

Lối sống có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của buồng trứng. Bác sĩ Wang cho biết, tình trạng lạm dụng chất kích thích nhất là rượu bia, thuốc lá sẽ gây ra những ảnh hưởng nhất định đến việc sản xuất nội tiết tố nữ và gây nhiều bệnh phụ khoa, bao gồm suy buồng trứng. 

Hay đối với phụ nữ giảm cân quá nhanh, ăn kiêng cực đoan thì suy buồng trứng sớm cũng rất dễ xuất hiện. Bởi vì giảm cân quá mức khiến lượng chất béo bên trong cơ thể bị giảm nhanh dẫn đến ảnh hưởng tới lượng estrogen trong cơ thể, rối loạn kinh nguyệt, tắt kinh, buồng trứng bị suy giảm chức năng sớm. 

Phụ nữ nạo phá thai thường xuyên hoặc mắc một số bệnh lý

Nạo phá thai không an toàn, nạo phá thai nhiều lần cũng có thể làm rối loạn nội tiết tố và gây ra suy buồng trứng sớm. Phụ nữ mắc một số bệnh tự miễn hoặc một số virus như virus quai bị hay virus herpes simplex… cũng có thể gây viêm buồng trứng hoặc buồng trứng tự miễn làm tổn thương buồng trứng gây suy buồng trứng sớm.

Đồng thời, việc trải qua phẫu thuật buồng trứng cũng có thể là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Những phụ nữ phải cắt cả hai bên hoặc một bên buồng trứng có thể khiến cho chức năng của buồng trứng bị rối loạn gây suy buồng trứng sớm trước 40 tuổi.

Phụ nữ thường xuyên căng thẳng, chịu áp lực quá lớn

Rất ít người biết rằng những áp lực về mặt tinh thần cũng là nguyên nhân chính dẫn tới các bệnh phụ khoa, bao gồm cả suy buồng trứng sớm. 

Phụ nữ nếu rơi vào tình trạng căng thẳng quá mức, lâu dần có thể làm rối loạn chức năng thần kinh thực vật. Từ đó ảnh hưởng đến sự điều tiết nội tiết trong cơ thể, làm suy giảm chức năng buồng trứng sớm, giảm hormone estrogen khiến cho thời kỳ mãn kinh đến sớm hơn.