ảnh minh họa

Greenland: Kiviak (thịt chim lên men)

Người dân Greenland mừng Noel bằng món thịt chim lên men độc lạ với cách chế biến vừa công phu cầu kỳ, vừa đáng sợ có tên Kiviak.

Đầu tiên, người ta bắt một con hải cẩu, giết và lột lớp da dày mỡ của nó để làm bao đựng, nhồi vào đó khoảng 500 con chim anca còn nguyên lông - loài chim biển trông hơi giống chim cánh cụt, nhưng nhỏ hơn, có túm lông cong vút trên đầu và mỏ màu cam đặc trưng. Sau đó, họ rút không khí rồi khâu bộ da hải cẩu lại, tiếp tục phủ quanh lớp mỡ nhằm đuổi ruồi, đè lên tảng đá nặng rồi để lên men trong 7 tháng.

Loài chim anca là nguyên liệu món Kiviak

Đến đúng Giáng sinh, người Greenland rạch bao da hải cẩu, lấy ra những con chim đã lên men và bày lên bàn để thưởng thức mà không cần sơ chế lại. Món ăn này được mô tả có mùi hương vô cùng nồng nặc khó chịu. Vì vậy, người ta chỉ ăn nó ở những không gian mở.

Greenland: Mattak (mỡ cá voi sống)

Nếu sợ chất béo, bạn có thể buồn nôn trước Mattack - món ăn đặc trưng của người Eskimo.

Cách chế biến Mattak đơn giản hơn nhiều so với Kiviak. Để thực hiện món này, người ta thái hạt lựu hoặc khứa răng cưa da cá voi sống (thường là cá voi đầu cong, cá voi trắng) hoặc kỳ lân biển rồi bày luôn lên bàn. Cách ăn là nhai những miếng da, mỡ cho đến lúc ra dầu rồi nuốt chửng.

Kỳ lân biển có chiếc sừng dài lạ lùng cũng được dùng để chế biến Mattak

Phiên bản dễ nuốt hơn của Mattak là thái nhỏ da cá voi, rắc vụn bánh mì lên trên, đem chiên giòn và chấm cùng nước tương.

Nam Phi: Mopane (sâu bướm chiên)

Với một số nước ở Nam Phi, món sâu bướm chiên có tên Mopane là thứ không thể thiếu trên bàn tiệc Giáng sinh.

Loài sâu bướm được sử dụng là ấu trùng của bướm đêm Gonimbrasia belina hay còn gọi là bướm Hoàng đế, được nuôi và thu hoạch vào thời kỳ gần trùng với dịp lễ Giáng sinh. Đây là nguồn cung cấp protein quan trọng của người dân châu Phi, đặc biệt là Zimbabue.

Phần lớn ấu trùng sâu bướm sẽ được sấy khô hoặc bảo quản tươi trong mùa đông, nhưng nhân dịp Noel, một số sâu bướm tươi sẽ được chiên ngập dầu vàng ruộm để dùng ngay cho bàn ăn ngày lễ.

Scotland: Haggis (dạ dày cừu nhồi nội tạng, yến mạch và mỡ)

Món ăn từ cổ xưa của dân Scotland làm từ hỗn hợp tim, gan, phổ cừu, trộn cùng hành tây, bột yến mạch, mỡ ở thận cừu, các loại gia vị và muối, sau đó nhồi vào dạ dày cừu và hầm trong khoảng 3 giờ.

Haggis bắt nguồn từ việc những người dân nghèo không có tiền mua thịt phải tìm cách tận dụng các phần bỏ đi của cừu để nấu nướng. Hiện nay, món ăn độc đáo này đã trở thành đặc sản nổi tiếng của Scotland.

Nauy: Smalahove (đầu cừu ướp muối)

Thay vì các bộ phận ngon lành khác như đùi, thăn, người dân Nauy lại chọn đầu cừu để chế biến món ăn Giáng sinh. Để nhấn mạnh điều đó, họ thường để nguyên vẹn đầu cừu lên bàn, tạo nên món ăn khá đáng sợ.

Chế  biến Smalahove khá công phu. Đầu cừu ướp muối, sấy khô, hun khói, luộc hoặc đem đi hầm chín. Da, lông và não cừu thường bị bỏ đi. Nhưng cũng có khi, người ta giữ lại phần não trước khi chiên, rồi sau đó dùng thìa xúc ăn ngon lành.

Trước kia, món này là của những người nghèo, muốn tận dụng hết phần thịt của cừu. Nhưng giờ nó đã trở thành “cao lương mĩ vị” đáng tự hào của Nauy.

Nauy: Lutefisk (cá tuyết ngâm dung dịch kiềm)

Trong dịp Giáng sinh, người Nauy còn có món khác là Lutefisk, làm từ nguyên liệu bình thường là cá tuyết, nhưng được chế biến theo cách rất đặc biệt.

Đầu tiên, những con cá tuyết sẽ được lóc xương, sau đó đem đi ướp muối và phơi vài tuần cho đến khi khô hết nước, rắn lại và “tỏa hương” thum thủm. Chúng tiếp tục được ngâm trong dung dịch kiềm (loại dùng làm xà phòng) khoảng vài ngày, cho tới khi da cá phân hủy thành màu bạc, thịt cá giảm hơn 50% hàm lượng ptotein, chảy nước nhơn nhớn, bốc mùi “mãnh liệt” và phình to lên giống như thạch. Tiếp đến, người ta đem nó đi ngâm trong nước lạnh và thay nước hàng ngày trong 4-6 ngày.

Khi bày lên bàn tiệc Giáng sinh, Lutefisk có thể được dọn kèm với khoai tây, đậu nghiền, thịt hun khói hoặc thịt viên.