"Khi bám trụ ở tiền tuyến, chúng tôi không hứng chịu biến cố nào. Chỉ đến lúc rút quân, chúng tôi mới bị tập kích", chỉ huy đơn vị lính dù Ukraine nói, sau khi vượt qua hành trình rút lui dưới làn bom đạn của lực lượng Nga.

Họ nhận lệnh hành quân đến vị trí phòng thủ mới trong ngày 26/6, rút khỏi Severodonetsk và Lysychansk, hai thành phố được mệnh danh là "rốn hỏa lực" của pháo binh Nga, sau nhiều tuần giao tranh ác liệt.

Một ngày trước đó, Thị trưởng Severodonetsk thông báo quân đội Nga đã kiểm soát hoàn toàn thành phố, trong đó có nhà máy hóa chất Azot. Lysychansk, thành phố lớn cuối cùng ở tỉnh Lugansk còn do quân chính phủ Ukraine kiểm soát, đang đứng trước nguy cơ thất thủ khi lực lượng Nga cùng dân quân ly khai đã chọc thủng phòng tuyến phía nam và tiến công vào khu trung tâm.

 

Lính dù Ukraine bị thương sau khi trúng không kích

Đơn vị lính dù Ukraine rút lui bằng xe bọc thép, nhưng do bên trong xe không đủ chỗ, nhiều người phải ngồi phía trên, nơi không được bảo vệ.

Quả bom đầu tiên dội xuống khi đoàn xe tiến vào làng Verkhniokamianske. Họ nhận định đây là một quả bom chùm, vốn giải phóng nhiều quả bom nhỏ hơn và gây ra thương vong lớn với lực lượng bộ binh không được che chắn.

Sau loạt tiếng nổ, nhiều lính dù ngồi trên xe bọc thép bị thương nặng ở tay chân và đầu. Nhưng những người còn lại không có đủ thời gian để điều trị vết thương cho đồng đội, bởi họ vẫn nằm trong tầm bắn của pháo binh Nga.

Đội lính dù vội vàng cầm máu cho thương binh, kéo họ vào thiết giáp, rồi tức tốc tìm đường rời khỏi làng. Đoàn xe tăng tốc phóng khỏi đoạn đường trống, băng qua cánh đồng, đến hàng cây cách đấy khoảng một km.

Họ đánh xe vào dưới rặng cây, phủ cành lá ngụy trang để tránh "tai mắt" từ các máy bay không người lái (UAV) đang quần thảo tìm mục tiêu trên trận địa. Những người lính không bị thương bắt đầu điều trị cho đồng đội, nhưng chỉ có thể dùng các dụng cụ sơ cứu đơn giản, vì họ từ lâu đã đứt đường tiếp vận từ kho thiết bị y tế tiền phương.

Cuộc rút quân "trong ác mộng" hôm đó chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh hỗn loạn của quá trình tái bố trí lực lượng Ukraine từ Severodonetsk và Lysychansk sang các điểm phòng ngự mới, sau khi các đô thị này gần như đã bị pháo binh Nga nghiền nát. Quan chức tình báo quân đội Ukraine ngày 25/6 nói quân đội ở tỉnh Lugansk được lệnh chuyển về những cao điểm có nhiều lợi thế chiến thuật hơn.

Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine đã kéo dài hơn 4 tháng. Lực lượng Nga đang tăng cường áp dụng chiến thuật mới, tận dụng ưu thế về hỏa lực pháo binh và không quân nhằm đè bẹp sức kháng cự của quân đội Ukraine tại các thành phố, đô thị ở miền đông.

Họ dồn lực lượng lớn pháo binh, hỏa tiễn liên tục tập kích, bắn phá các vị trí phòng ngự của đối phương, khiến quân đội Ukraine hứng chịu thương vong nặng nề và mất dần phòng tuyến.

Thành viên đơn vị lính dù Ukraine kiệt sức sau khi chạy trốn không kích, trên đường rút khỏi Lysychansk ngày 26/6. Ảnh: Washington Post.

Giới chức Ukraine nhận định pháo binh Nga áp đảo lực lượng nước này gấp 10 lần. Đạn pháo Nga khiến Ukraine mất trung bình 100 quân nhân mỗi ngày, nhuệ khí binh sĩ ở mức báo động do tổn thất lớn và tình thế liên tục chịu pháo kích, bị đối phương bao vây khắp mọi phía.

Khi các phóng viên Washington Post tiếp cận vị trí đoàn xe bọc thép của đơn vị lính dù Ukraine, sĩ quan chỉ huy vừa gọi về tổng hành dinh, thông báo vị trí họ bị tập kích và yêu cầu điều xe sơ tán thương binh. Những người lính cảnh báo nhóm phóng viên rằng họ đang tiến vào khu vực nguy hiểm.

Cuộc chạm mặt giữa chiến trường lại là may mắn bất ngờ cho nhóm lính dù Ukraine. Nhân viên an ninh tư nhân được thuê hộ tống nhóm phóng viên Washington Post là lính quân y xuất ngũ và có sẵn trong xe một túi cấp cứu với dụng cụ đầy đủ hơn.

Sau khoảng nửa tiếng phối hợp, ông cùng quân y của đơn vị lính dù đã sơ cứu xong vết thương ở những ca nặng nhất.

Nhân viên an ninh này cho biết ông hành động theo tinh thần nhân đạo. Lính quân y được đào tạo để chữa trị cho mọi trường hợp bị thương, bất kể nạn nhân đứng về phe nào trên chiến tuyến.

Sau cuộc không kích, 8 lính dù Ukraine bị thương, trong đó ít nhất hai trường hợp nghiêm trọng. Người lính bị thương ở vùng đầu khi ấy đã nửa tỉnh nửa mê. Vết thương được băng bó dày và chèn kín dưới mũ sắt, thấm đẫm máu.

"Anh ấy trúng mảnh đạn vào đầu. Tôi không tìm thấy lỗ ra, có lẽ mảnh đạn vẫn nằm bên trong", người lính quân y của đơn vị cho biết.

Thương binh được đưa lên xe sơ tán sau khi đơn vị lính dù Ukraine trúng không kích trên đường rút khỏi Lysychansk ngày 26/6. Ảnh: Washington Post.

Một thương binh khác nằm trên cáng cứu thương cạnh bên, vải thấm đẫm máu từ vết thương đã được băng bó chằng chịt ở đùi. "Cat đâu? Cậu ấy ổn chứ", anh mở mắt gọi tìm đồng đội, cho đến khi được mọi người trấn an rằng bạn anh vẫn ổn và đang dò xét tình hình gần đó.

Phía bên kia cánh đồng, một tổ hợp pháo binh Ukraine bắt đầu nã đạn, tạo ra luồng lửa lớn. "Cần chuyển những thương binh này về, sau đó ta sẽ di chuyển ngay", chỉ huy đơn vị nói. Họ có nguy cơ bị lực lượng Nga phản pháo bất cứ lúc nào.

Nhân viên an ninh của phóng viên tiêm thêm một mũi morphine cho thương binh bị thương ở vùng đầu, rồi đưa cho lính quân y đơn vị bốn viên thuốc kháng sinh. Ông nói thương binh nặng nhất cần uống ngay một viên.

Ông cũng lưu ý quân y dán hộp thuốc vào người bệnh nhân để bác sĩ điều trị biết người này đã uống loại thuốc gì, đồng thời luôn giữ bệnh nhân tỉnh táo để theo dõi tình hình sức khỏe.

"Họ đến rồi", viên chỉ huy một lúc sau thông báo, mắt hướng về làn bụi đường đang bị thổi tung lên phía xa cánh đồng.

Tuyến đường rời khỏi Lysychansk sáng hôm đó tấp nập xe chở thương binh ra vào. Nhân viên cấp cứu chưa kịp rời khỏi xe, nhóm lính dù đã nâng cáng có đồng đội chờ sẵn.

"Tránh đường, dọn chỗ ngay. Đưa hai người này đi trước", viên chỉ huy chỉ về phía hai thương binh nguy cấp nhất trong đơn vị.