Thượng viện Mỹ
Ông Harry Reid, lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện Mỹ, hôm 9/9 tuyên bố ông sẽ hoãn một cuộc bỏ phiếu mang tính thủ tục quan trọng về việc cho phép chính phủ nước này can thiệp quân sự vào Syria.
Những nghị sĩ ủng hộ chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama trong Quốc hội trước đó đã lên kế hoạch tiến hành cuộc bỏ phiếu này vào ngày 11/9, nhưng sau đó đã quyết định để ông Obama công khai giải trình về vấn đề Syria trước.
“Tôi muốn đảm bảo rằng tổng thống sẽ phải giải trình trước Thượng viện và người dân Mỹ trước khi tôi bỏ phiếu cho vấn đề này”, ông Reid phát biểu.

“Tôi cho rằng vấn đề không phải là chúng ta sẽ bỏ phiếu cho việc này (hành động can thiệp quân sự vào Syria) trong bao lâu, mà là chúng ta sẽ phải thực hiện nó một cách chu toàn như thế nào”, ông Reid nói thêm.

Úp mở khả năng
Việc Quốc hội quyết định lùi thời hạn bỏ phiếu về vấn đề Syria vô tình đã tạo cho chế độ của ông Assad một thời gian vàng ngọc để suy tính về việc thay đổi số phận của chính mình. Bởi cũng trong ngày 9/9, cả Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đều đã úp mở về một giải pháp phi quân sự và cũng là lối thoát cuối cùng cho ông Assad.
Trong ngày 9/9, ông John Kerry đã phát biểu tại London: “Syria có thể tránh khỏi một cuộc tấn công quân sự nếu chấp nhận giao nộp toàn bộ vũ khí hóa học của nước này để cộng đồng quốc tế kiểm soát trong vòng 1 tuần.”
Ông cũng lặp lại quan điểm rằng chiến dịch quân sự nếu có chỉ nhằm ngăn chặn sử dụng vũ khí hóa học tấn công người dân chứ cuộc khủng hoảng Syria phải được giải quyết bằng biện pháp chính trị.
Ngoài ra, Ngoại trưởng Mỹ đưa một luận điểm nước đôi cho ông Assad: “Những thông tin vừa được tình báo Đức tiết lộ cho thấy ông al-Assad có thể không ra lệnh tấn công mà do cấp dưới tự tung tự tác”.

Chỉ vài giờ sau khi ông Kerry phát biểu đề xuất trên, tại Nga, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng tuyên bố Nga rất hoan nghênh giải pháp trên và sẽ thúc đẩy Syria đồng ý đặt số vũ khí hóa học của nước này dưới tầm kiểm soát của cộng đồng quốc tế, sau đó tiêu hủy chúng.
Trong cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Nga tại Moscow, Ngoại trưởng Syria Walid al-Muallem cho biết ông hoan nghênh đề xuất của Nga, song vẫn chưa rõ liệu Tổng thống Bashar al-Assad có tán thành kế hoạch này không.
"Tôi lắng nghe một cách thận trọng tuyên bố của Sergei Lavrov. Về việc này, tôi nhấn mạnh rằng Syria hoan nghênh sáng kiến của Nga” – ông Walid al-Muallem bày tỏ quan điểm của Syria.
Một dấu hiệu của thỏa thuận ngầm giữa các quốc gia liên quan được Ngoại trưởng Syria lỡ nhắc đến trong phát biểu của mình tại Moscow: “Chúng tôi cũng hoan nghênh sự sáng suốt của các nhà lãnh đạo Nga, những người đang cố gắng ngăn chặn một cuộc tấn công của người Mỹ nhằm vào người dân của chúng tôi bằng tất cả các biện pháp”.

Tuy nhiên khi báo giới hỏi về những biện pháp này, ngoại trưởng Syria từ chối bình luận hay tiết lộ.
Ngoại trưởng Syria hứa sẽ thúc giục ông Assad suy nghĩ về vấn đề này và không có gì để đảm bảo Tổng thống Syria sẽ đồng ý.

Chưa có hòa bình

Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn của nhà báo Mỹ nổi tiếng Charlie Rose thực hiện tại Dinh Tổng thống ở thủ đô Damascus, ông Assad đã có một tuyên bố đầy ẩn ý: “Nước Mỹ cần biết rằng chúng tôi đã “sẵn sàng cho mọi tình huống” nhưng đồng thời lại úp mở: “Không nhất thiết tôi buộc phải chuẩn bị đối phó một cuộc can thiệp của Mỹ”.

Nhà lãnh đạo Syria “nhắc nhở” công chúng và giới chức Mỹ: “Đó là một khu vực nơi tất cả mọi thứ đều đang sẵn sàng nổ tung. Các bạn phải lường trước mọi chuyện”.
Những động thái này của các bên liên quan cho thấy dường như giải pháp giao nộp toàn bộ vũ khí hóa học của Syria cho LHQ là tối ưu.

Với giải pháp này, người Mỹ vừa tránh được một cuộc tấn công với nguy cơ làm “nổ tung” Trung Đông và hậu quả khôn lường. Trong khi đó, Nga vẫn có thể bảo vệ được Tổng thống Assad và tiến tới một hội nghị Geneva 2 để hòa đàm kết thúc cuộc khủng hoảng tại quốc gia này.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đã phân tích, nếu Mỹ không tấn công vì lý do Assad đã giao nộp toàn bộ vũ khí hóa học thì ngay lập tức, các đồng minh vùng Vịnh của Mỹ và EU sẽ đổ tiền, vũ khí hạng nặng và huấn luyện chính quy cho lực lượng phiến quân. Đáp lại, Iran, Nga, Hezbollah cũng sẽ tăng cường sự giúp đỡ Assad.
Đây mới chỉ là tín hiệu không có can thiệp quân sự vào Syria, nhưng chưa phải tín hiệu của hòa bình ở quốc gia này.