"Tàu tuần tra cuối cùng của Hạm đội Biển Đen đang rời khỏi bán đảo Crimea", phát ngôn viên hải quân Ukraine Dmytro Pletenchuk hôm 15/7 thông báo. Pletenchuk không đề cập tên của tàu chiến Nga, song ông hồi tháng 3 tuyên bố Hạm đội Biển Đen chỉ còn duy nhất một tàu hộ vệ tên lửa Cyclone thuộc lớp Karakurt ở bán đảo sau khi liên tiếp hứng tập kích.

Tàu lớp Karakurt có lượng giãn nước 800 tấn, sở hữu khả năng khai hỏa tên lửa hành trình Kalibr có tầm bắn 2.500 km và mang đầu đạn nặng hơn 400 kg. Ông Pletenchuk nhấn mạnh tàu Cyclone "chưa từng khai hỏa lần nào" và gọi nó là "con tàu thất bại".

Bộ Quốc phòng Nga chưa bình luận về thông tin. Nếu được xác thực, điều này sẽ đặt dấu chấm hết cho sự hiện diện của tàu chiến Hạm đội Biển Đen quanh khu vực bán đảo Crimea.

Hộ vệ hạm Cyclone tháng 7/2020. Ảnh: Chính quyền Crimea

Sau khi sáp nhập Crimea vào năm 2014, Nga đã sử dụng căn cứ hải quân ở thành phố cảng Sevastopol tại tây nam bán đảo làm tổng hành dinh của Hạm đội Biển Đen.

Ukraine liên tục tập kích khu vực này bằng tên lửa, xuồng tự sát và máy bay không người lái (UAV) sau khi xung đột giữa hai nước bùng phát đầu năm 2022, được cho là đã phá hủy hoặc làm hư hại khoảng một nửa tàu chiến của hạm đội, trong đó có một tàu ngầm, theo số liệu tổng hợp hồi tháng 5 của Business Insider.

Quân đội Ukraine hồi đầu năm tuyên bố khoảng 1/3 lực lượng của Hạm đội Biển Đen đã bị phá hủy. Phó đô đốc Ukraine Oleksiy Neizhpapa ngày 13/7 khẳng định các đợt tập kích tên lửa và xuồng tự sát của Kiev đã "vô hiệu hóa" năng lực hoạt động của trung tâm hải quân Nga ở bán đảo Crimea.

Để ứng phó, hải quân Nga được cho là đã di chuyển các chiến hạm ở Sevastopol tới cảng Novorossiysk tại vùng Krasnodar của Nga. Dù vậy, tàu chiến Nga tại khu vực này vẫn tiếp tục bị nhắm mục tiêu, mới nhất là vụ loạt xuồng tự sát Ukraine tập kích cảng Novorossiysk đêm 2/7, khiến một số công trình bị hư hại nhẹ.

Ông Pletenchuk tháng trước cho tàu chiến Nga đã bắt đầu sử dụng biển Azov, khu vực được bảo vệ tốt hơn, làm nơi khai hỏa tên lửa tập kích Ukraine, do Moskva coi vùng biển này "an toàn hơn" so với Biển Đen.

Basil Germond, chuyên gia về an ninh quốc tế tại Đại học Lancaster ở Anh, nhận định Hạm đội Biển Đen đã "mất khả năng kiểm soát" vùng biển cùng tên. Ông cho rằng đây là "vấn đề lớn" với Nga, do tàu chiến là một trong những khí tài đắt tiền nhất trong kho vũ khí của mỗi quốc gia.

Bên cạnh đó, do Thổ Nhĩ Kỳ đã phong tỏa eo biển Bosphorus với tàu quân sự theo Công ước Montreux, Nga không thể điều chiến hạm từ các nơi khác tới củng cố lực lượng cho Hạm đội Biển Đen, buộc nước này phải tìm phương pháp để bảo vệ tốt hơn đội tàu hiện có ở vùng biển.

Vị trí Crimea. Đồ họa: RYV