"Chúng tôi chứng kiến họ phối hợp với nhau chuyên nghiệp và nhuần nhuyễn đến mức nào", Drago, chỉ huy một phân đội thuộc trung đoàn đặc nhiệm Kraken của Tổng cục Tình báo Quân đội Ukraine (GUR), kể lại trận giao tranh với đặc nhiệm (spetsnaz) của Nga. "Họ mang theo súng AK loại mới nhất và có thiết bị nhìn đêm. Mỗi bước tiến của họ đều có hỏa lực chính xác yểm trợ".

Drago và các binh sĩ dưới quyền theo dõi đối phương tập trung lực lượng phía bên kia biên giới, gần tỉnh Kharkov, nhưng không thể tấn công phủ đầu vì Mỹ cấm dùng vũ khí tầm xa nước này viện trợ để tập kích lãnh thổ Nga.

"Lính Nga tập hợp đông đảo bên đó và chúng tôi có thể hạ họ trên đường tiến quân, nhưng không thể làm điều này vì không có nhiều tên lửa ATACMS và bị cấm phóng chúng qua biên giới", Drago nói. "Chúng tôi phải chờ tới lúc họ vượt biên mới tấn công và phải trả giá vì chính sách của Mỹ".

Khi lực lượng Nga bắt đầu tiến vào tỉnh Kharkov ngày 10/5, họ giao chiến cả ngày với Đại đội Đặc nhiệm Xung kích số 1 của Drago tại làng Krasnoe. Thành viên đại đội này chuyên tác chiến ban đêm, được tái triển khai từ vùng Donbass để hỗ trợ lính nghĩa vụ Ukraine đang giữ chiến hào ở Kharkov.

Vị trí làng Krasnoe và Liptsy. Đồ họa: RYV

Pháo binh Nga khai hỏa lúc 3h sáng, yểm trợ cho các nhóm bộ binh tinh nhuệ tiến quân. Lợi dụng đêm tối, lực lượng spetsnaz Nga đi vòng qua cứ điểm của Ukraine, sau đó quay lại bao vây các đơn vị đối phương tại đây. "Họ băng qua đầm lầy và các rặng cây, khiến drone của chúng tôi gần như không phát hiện được", Drago nói.

Đơn vị của Drago trước đó tin rằng Nga sẽ mở đợt tấn công trực diện bằng lực lượng cơ giới, nên đã bị bất ngờ khi lính spetsnaz Nga đánh tập hậu. Họ cố gắng cầm cự, nhưng khi trời sáng, lính spetsnaz Nga tràn qua một đơn vị Ukraine khác gần đó và đánh vào đội hình của Drago.

"Đơn vị này mới được thành lập, gồm những người chưa có kinh nghiệm tác chiến. Họ đóng sát chúng tôi và cố gắng giữ phòng tuyến, song một toán 20 lính Nga vẫn tiến được tới chỗ chúng tôi", Drago cho biết.

Nhóm 6 người trong đội của Drago chia làm hai nhóm, cầm cự trong hai hố cá nhân dưới chiến hào và gần như bị bao vây.

Khi Drago tìm cách mở đường máu thoát ra ngoài, lính Nga ném lựu đạn vào chiến hào, làm cháy các cột gỗ chống công sự và khiến hai chân của binh sĩ Ukraine bị bỏng. Trước tình thế bị bao vây, Drago gọi cho pháo binh, yêu cầu rót đạn vào vị trí công sự binh sĩ này ẩn náu, tin rằng nó sẽ chống chọi được với hỏa lực pháo binh.

"Nó đã phát huy hiệu quả. Đạn pháo khiến ít nhất ba lính Nga bị hạ và họ rút lui. Viện binh của chúng tôi đến, trong đó có các xạ thủ súng máy", Drago kể.

Nhóm viện binh gồm 8 binh sĩ thuộc trung đoàn Kraken cố gắng bắn yểm trợ từ hàng cây, song lính Nga phối hợp với nhau hạ từng xạ thủ súng máy Ukraine, một người chết tại chỗ và người kia thủng phổi.

Nhóm của Drago sau đó chật vật tìm cách mang thương binh rời khỏi chiến hào khi lực lượng Nga ập đến. Vào thời điểm đó, các binh sĩ Ukraine đã cầm chân lực lượng Nga tại Krasnoe trong vòng 16 tiếng để câu giờ cho đặc nhiệm Ukraine và các lữ đoàn xung kích củng cố vị trí tại làng Liptsy, nơi có vị trí cao hơn.

Binh sĩ Ukraine chuẩn bị drone tại mặt trận Kharkov ngày 13/5. Ảnh: AP

Lực lượng Nga đang nhích dần đến vị trí có thể uy hiếp Kharkov, thành phố lớn thứ hai Ukraine, bằng hỏa lực pháo binh. Nếu kiểm soát các cao điểm ở Liptsy, pháo binh Nga có thể nã đạn thẳng vào Kharkov và các đơn vị nước này sẽ tiến xa hơn về phía tây để tấn công thành phố, không cần giao chiến với quân đội Ukraine trong từng ngôi làng dọc theo tuyến đường chính.

"Chúng tôi đã ổn định tình hình dọc tuyến đầu dù đây là công việc khó khăn, các đơn vị khác đã đến nơi trợ giúp", phó chỉ huy trung đoàn Kraken có biệt hiệu Fanatic tuyên bố. "Nga đang tiến công từ nhiều phía, chúng tôi cũng cố tìm ra điểm yếu của đối phương để đẩy lùi họ và mở rộng mặt trận".

Các quan chức GUR cho biết nhiệm vụ của họ ngày càng khó khăn vì Mỹ vẫn chưa cho phép dùng vũ khí tầm xa như tên lửa ATACMS tập kích vào lãnh thổ Nga, bất chấp Ngoại trưởng Antony Blinken đưa ra bình luận ám chỉ khả năng dỡ bỏ những hạn chế này.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 21/5 cho biết đang đàm phán với các nước phương Tây để được phép dùng vũ khí họ viện trợ tập kích lãnh thổ Nga, song thừa nhận "tới nay chưa có gì tích cực".

Drago cho rằng mọi lập luận của phương Tây trong trì hoãn viện trợ quân sự cho Ukraine "đều được chứng minh là vô căn cứ", trong đó có pháo, xe tăng và tiêm kích. Lệnh hạn chế dùng vũ khí phương Tây tập kích lãnh thổ Nga cũng tương tự.

"Những gì ở Kharkov hiện nay sẽ không xảy ra nếu chúng tôi có thể dùng tên lửa ATACMS đánh phủ đầu. Lính Nga sẽ không bao giờ có thể bao vây và tập hậu chúng tôi. Đáng lẽ chúng tôi sẽ tấn công lực lượng Nga ngay khi phát hiện ra họ", Drago nói. "Chúng tôi cần được bật đèn xanh. Nếu không có điều này, chúng tôi sẽ phải trả giá đắt".