Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono (phải) và Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif (trái) tại cuộc gặp ở Yokohama, Nhật Bản, ngày 27/8. (Ảnh: Kyodo)

Iran có "mối quan tâm đặc biệt" trong việc đảm bảo sự ổn định tại Vịnh Persia. Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif ngày 27/8 đã đưa ra tuyên bố trên trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Nhật Bản Taro Kono tại thành phố Yokohama, Nhật Bản.

Khi bắt đầu hội đàm song phương, Ngoại trưởng Nhật Bản Kono đã bày tỏ lo ngại về tình hình căng thẳng tại Trung Đông, đồng thời hy vọng Nhật Bản sẽ thực hiện một số nỗ lực ngoại giao nhằm giảm căng thẳng tại khu vực này.

Đáp lại, Ngoại trưởng Iran Zarif nhấn mạnh sự cần thiết phải tham gia vào các cuộc tham vấn song phương và khu vực. Ông nói rằng cả Iran và Nhật Bản đều có "mối quan tâm đặc biệt đối với sự ổn định của thị trường năng lượng cũng như an ninh và sự ổn định tại Vịnh Persia."

Cuộc hội đàm giữa Ngoại trưởng Nhật Bản và Iran diễn ra trong bối cảnh gia tăng căng thẳng quanh Vịnh Persia khi Mỹ tìm kiếm sự ủng hộ để thành lập liên minh hải quân để hộ tống các tàu thuyền thương mại tại Vịnh này.

Nhật Bản hy vọng Iran sẽ vẫn tuân thủ thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Anh, Pháp, Nga, Mỹ, Trung Quốc và Đức), còn được gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện-JCPOA, vốn đặt ra giới hạn đối với chương trình hạt nhân của Tehran để đổi lấy sự nới lỏng các biện pháp trừng phạt kinh tế. Trong khi đó, Iran cho biết nước này đang làm giàu và tích trữ urani vượt mức đã nhất trí trong JCPOA sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận này hồi năm ngoái.

Theo Văn phòng thủ tướng Nhật Bản, ông Zarif dự kiến sẽ gặp Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vào ngày 28/8.

Căng thẳng Mỹ- Iran tái bùng phát kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rút khỏi JCPOA vì cho rằng thỏa thuận chưa chặt chẽ. Từ đó, Mỹ dần tái áp đặt và gia tăng các biện pháp trừng phạt, đặc biệt nhằm vào mạng lưới tài chính và ngành kinh tế chủ lực của Iran là xuất khẩu dầu mỏ, nhằm gây áp lực buộc Tehran quay trở lại bàn đàm phán. Một năm sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân, Iran cũng tuyên bố điều chỉnh phạm vi tuân thủ cam kết nêu trong thỏa thuận.

Căng thẳng song phương liên tục leo thang sau các sự cố với các tàu chở dầu ở vùng Vịnh mà Washington cáo buộc Iran đứng sau trong khi Tehran bác bỏ. Iran cũng đã bắn hạ một máy bay không người lái của Mỹ vì cho rằng máy bay này vi phạm không phận Iran, một cáo buộc mà Washington luôn phủ nhận. Mới đây nhất, Mỹ thông báo muốn bắt giữ tàu chở dầu của Iran vừa được chính quyền vùng lãnh thổ Gibraltar của Anh trả tự do, đồng thời yêu cầu tất cả các quốc gia trong khu vực không hỗ trợ tàu này nếu không sẽ bị trừng phạt.