Ảnh: AP: Peter Morgan.

Động thái này diễn ra sau khi công cụ ChatGPT của công ty OpenAI (Mỹ) vừa mới ra mắt đã thu hút nhiều người dùng. ChatGPT là một công cụ kết hợp AI để tương tác với con người, có thể tự động tạo ra bài luận chỉ với vài dòng gợi ý từ người dùng.

Các chuyên gia cảnh báo nguy cơ sinh viên dùng ChatGPT hay công cụ AI tương tự để gian lận vì những AI đủ thông minh để tự viết ra những đoạn khác nhau cho cùng một chủ đề, hoàn toàn có thể “qua mắt” nhiều ứng dụng “kiểm tra đạo văn”.

Nỗi lo toàn cầu

Tại New York, ChatGPT đã bị cấm trên tất cả thiết bị tại các trường đại học công lập do lo ngại nó có thể "tác động tiêu cực đến việc học tập của học sinh" và dẫn đến đạo văn.

Ở London (Anh), một học giả đã dùng ChatGPT để trả lời câu hỏi trong kỳ thi năm 2022 và cho biết câu trả lời của AI là "mạch lạc, toàn diện, đưa ra được nhiều điều học sinh thường không làm được". Từ đây, ông cho hay mình sẽ "đặt ra một dạng bài kiểm tra khác" hoặc cấm sinh viên truy cập Internet trong các kỳ thi ở tương lai.

Tại Australia, các học giả cũng đã bày tỏ lo ngại về ChatGPT và những công nghệ tương tự có thể cung cấp bài viết học thuật nhanh chóng và đáng tin cậy, dẫn đến tình trạng đạo văn.

Tiến sĩ Matthew Brown, Phó giám đốc điều hành tổ chức nhóm 8 trường đại học hàng đầu Úc (The Group of Eight), cho biết các trường đại học này đã xem xét lại cách thức đánh giá, kiểm tra sinh viên trước sự bùng bổ của công nghệ AI.

Tiến sĩ Matthew Brown cho biết các tổ chức giáo dục đang chủ động giải quyết nỗi lo AI thông qua giáo dục sinh viên, đào tạo nhân viên, thiết kế lại hệ thống đánh giá cũng như công nghệ quét đạo văn khác.

"Trong năm 2023, các bài kiểm tra tại những trường đại học của chúng tôi sẽ được giám sát và truy quét kỹ hơn. Ngoài ra, một số bài kiểm tra chỉ dùng giấy bút sẽ được triển khai tại đơn vị có mức độ liêm chính thấp", ông cho hay đây là cách các trường trong nhóm G8 đón đầu sự phát triển của AI.

Từ thi giấy bút đến đánh giá bằng nghiên cứu thực tế

Đại học Sydney gần đây đã quy hành vi tạo nội dung bằng AI như một hình thức gian lận. Ngôi trường này cũng đã và đang cải tiến bộ quy tắc đánh giá chấm điểm cũng như các phần mềm phát hiện đạo văn.

"Chúng tôi cũng biết AI có thể giúp sinh viên học tập và sẽ là một trong nhiều công cụ chúng tôi sử dụng tại nơi làm việc trong tương lai. Vì vậy, chúng tôi cần dạy sinh viên sử dụng chúng hợp pháp", phát ngôn viên của Đại học Sydney nói.

Đại học Quốc gia Australia cũng đã hệ thống đánh giá kết quả sinh viên. Theo đó, sinh viên sẽ được đánh giá dựa trên các hoạt động trong phòng thí nghiệm và nghiên cứu thực tế.

Đại học Flinders là một trong những trường đầu tiên ở Australia thực hiện chính sách chống gian lận do AI.

Giáo sư Romy Lawson, Phó hiệu trưởng trường, cho rằng việc duy trì nền giáo dục liêm chính trong thời đại công nghệ thay đổi nhanh chóng là một thách thức.

"Các chương trình tạo văn bản xuất hiện gần đây ngày càng phức tạp, có thể tạo ra nội dung rất thuyết phục và khó bị phát hiện", cô nói.

Theo lời giáo sư Lawson, trường cô không cấm sinh viên sử dụng các ứng dụng nói trên. Thay vào đó, trường chỉ hy vọng sinh viên, học viên sử dụng chúng như một công cụ hỗ trợ việc học.

Người phát ngôn của Đại học New South Wales cũng cho biết trường đã phát hiện sinh viên sử dụng trí tuệ nhân tạo để viết luận. Những sinh viên này sau đó cũng đã phải làm lại bài luận của mình.

"Sử dụng AI theo cách này làm suy yếu tính liêm chính trong học thuật, tạo ra vấn đề nghiêm trọng mà tất cả tổ chức giáo dục, đào tạo trong nước và quốc tế phải đối mặt", người này nói.

Toby Walsh, giáo sư Trí tuệ nhân tạo tại Đại học New South Wales, cho biết các giáo viên cũng đang trong "cuộc họp khủng hoảng" để lên hệ thống đánh giá mới cũng như tìm cách đối phó với đạo văn.

Ông Walsh cho biết sắp tới sẽ có nhiều chương trình tiên tiến hơn ra mắt nên việc chỉ cấm các ứng dụng này là không thực tế.

"Đó là một cuộc chạy đua vũ trang không bao giờ kết thúc, và bạn sẽ không bao giờ chiến thắng", ông đánh giá.

Walsh cho biết công nghệ AI có tiềm năng lớn trong việc đổi mới và giúp tăng năng suất cho lĩnh vực giáo dục.

"Các giáo viên thường không thích chấm điểm các bài luận. AI có thể giúp các giáo viên tiết kiệm thời gian cũng như công sức khi chấm điểm và nhận xét bài luận của học trò dựa trên đáp án cho trước", ông gợi ý.