Đợt phản công quy mô lớn của Ukraine được đánh giá đạt tiến bộ then chốt khi thiết giáp Stryker và Marder của họ tuần trước vượt qua hệ thống hào chống tăng và dãy răng rồng của Nga ở tỉnh Zaporizhzhia. Đây là lần đầu tiên các binh sĩ Ukraine tác chiến ở sau toàn bộ các tuyến phòng thủ Nga kể từ khi phát động chiến dịch phản công đầu tháng 6.

Các chuyên gia phương Tây cho rằng đây có thể là dấu hiệu cho thấy quân đội Ukraine sẽ thúc đẩy nỗ lực tiến công sâu hơn ở Zaporizhzhia, nhưng chưa phải là diễn biến lớn có thể thay đổi cục diện xung đột.

Emil Kastehelmi, chuyên gia quân sự thuộc công ty phân tích Black Bird có trụ sở tại Phần Lan, ngày 25/9 nhận định Ukraine vẫn chưa đạt được bước đột phá mang tính quyết định, trong khi Nga vẫn có thể phòng thủ có tổ chức trong khu vực.

"Phòng tuyến của Nga đang bị bẻ cong, song chưa bị phá vỡ", Kastehelmi cho biết. "Việc Ukraine phát triển mũi tiến công tại hướng Rabotino - Verbovoe tất nhiên là vấn đề đối với Nga, song dường như họ đủ nguồn lực để ngăn tình hình vượt khỏi tầm kiểm soát".

Mũi tiến công của Ukraine (màu xanh) trên hướng Rabotino và Verbovoe. Đồ họa: BlackBird

Làng Rabotino và Verbovoe, hai khu dân cư mà Ukraine tái kiểm soát gần đây, là tâm điểm của những trận giao tranh dữ dội trong bối cảnh lực lượng Ukraine đang dồn lực vượt qua "phòng tuyến Surovikin", hệ thống phòng ngự kiên cố của Nga với những bãi mìn, chướng ngại vật và công sự dày đặc.

Theo chuyên gia Kastehelmi, Ukraine mỗi tháng đều đạt được bước tiến, song chưa tạo ra "thành công đột phá có thể tận dụng và củng cố".

Chuyên gia này định nghĩa "thành công đột phá" là đòn tấn công không chỉ xuyên thủng được phòng tuyến đối phương, mà còn gây ra hiệu ứng sụp đổ dây chuyền với lực lượng phòng ngự trong khu vực. Phe phòng thủ khi đó sẽ rơi vào trạng thái vô tổ chức, buộc phải rút lui hoặc nguy cơ chịu tổn thất nặng nề.

Đây là những gì đã diễn ra với lực lượng Nga trong chiến dịch phản công chớp nhoáng ở tỉnh Kharkov mùa thu năm ngoái, giúp Ukraine tái kiểm soát lãnh thổ rộng lớn.

Quân đội Nga ở hướng Rabotino và Verbovoe chưa có dấu hiệu sụp đổ như vậy. Trái lại, Nga đang mở các đợt phản kích mới nhằm ngăn hoặc đẩy lùi bước tiến của Ukraine.

Một số chuyên gia phương Tây cho rằng Nga hứng thương vong cao trong các đợt phản kích, nhưng phần nào làm chậm nhịp độ tiến công của đối phương và tạo điều kiện để họ vá "lỗ thủng".

Lính Ukraine khai hỏa pháo tự hành 2S22 Bohdana tại tỉnh Donetsk ngày 13/9. Ảnh: Reuters

Gian Gentile, chuyên gia tại hãng phân tích RAND có trụ sở tại Mỹ, cho rằng Nga sẽ không thể tổ chức phản kích nếu Ukraine tung ra được đòn đánh quyết định phá vỡ phòng tuyến của họ.

Kastehelmi cảnh báo chiến dịch phản công của Ukraine khó có thể đạt đột phá trong năm nay "nếu Nga tiếp tục điều động lực lượng một cách hợp lý, cũng như tập trung đẩy lùi các đợt tiến công". Dù vậy, lực lượng Nga ở phòng tuyến cũng có thể phạm sai lầm và tính toán sai trong quá trình đối phó các mũi tiến công của Ukraine, tạo ra diễn biến làm thay đổi tình hình chiến trường.