Trung Quốc đã đề phòng viễn cảnh ông Donald Trump quay lại Nhà Trắng và phát động chiến tranh thương mại chống lại họ, khi chuẩn bị sẵn loạt biện pháp đáp trả từ sớm, ấn phẩm Financial Times (FT) cho biết.

Dưới nhiệm kỳ thứ nhất của ông Trump, Trung Quốc đã phải đối mặt với loạt biện pháp bảo hộ thương mại từ Mỹ như chịu thuế cao hơn, kiểm soát chặt chẽ đối với đầu tư nước ngoài và xuất khẩu công nghệ, cũng như vô số lệnh trừng phạt nhằm vào các doanh nghiệp của họ.

Động thái cứng rắn từ Washington đã trở thành một thách thức nghiêm trọng đối với Bắc Kinh, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế nước này bị mất nhịp tăng trưởng cao kéo dài nhiều thập kỷ.

Nhưng Trung Quốc không "chịu trận" mà đã đáp trả mạnh mẽ bằng những điều chỉnh lớn, khi thông qua luật cho phép hạn chế công ty nước ngoài tiếp cận thị trường, áp đặt lệnh trừng phạt của riêng mình và ngăn cản các chuỗi cung ứng quan trọng nhằm gây sức ép lên Mỹ.

Trong khi Tổng thống Joe Biden vẫn duy trì nhiều hạn chế do chính quyền cũ áp đặt, ông Trump ngay lúc này thậm chí còn vạch ra một lộ trình cứng rắn hơn và bắt đầu tập hợp một đội ngũ nhân sự sẽ hỗ trợ việc gia tăng áp lực lên Trung Quốc.

Để đáp trả, Bắc Kinh đã sẵn sàng với “Luật trừng phạt nước ngoài”, cho phép phản ứng trước hạn chế từ nước khác, đi kèm “Danh sách các tổ chức không đáng tin cậy”, bao gồm nhiều công ty bị xem là mối đe dọa đối với lợi ích quốc gia của Trung Quốc.

Những quy định kiểm soát xuất khẩu mở rộng cho phép Trung Quốc tận dụng vị thế thống trị trong việc cung cấp đất hiếm và lithium - những vật liệu quan trọng đối với công nghệ tiên tiến - có thể mang lại đòn bẩy mạnh mẽ.

Các chuyên gia kinh tế thế giới cũng nhận xét về việc nhiều nhân sự trong chính quyền Mỹ đã đánh giá thấp những hậu quả tiềm ẩn của những biện pháp trả đũa mà Trung Quốc có thể đưa ra.

Điển hình như Giám đốc bộ phận Trung Quốc của Công ty tư vấn Control Risks - ông Andrew Gilholm đã tập trung sự chú ý đến một số biện pháp trừng phạt mang tính biểu tượng.

Điển hình như Trung Quốc đã cấm bán những bộ phận cần thiết cho công ty sản xuất máy bay không người lái Skydio của Mỹ, trong khi doanh nghiệp trên lại là đơn vị cung cấp cho lực lượng vũ trang Ukraine.

Một ví dụ khác là Trung Quốc cảnh báo sẽ đưa PVH vào danh sách đen - đây là công ty sở hữu các thương hiệu Calvin Klein và Tommy Hilfiger, sẽ khiến họ mất quyền tiếp cận thị trường khổng lồ với hơn 1,4 tỷ dân.

Trung Quốc cũng đang thực hiện các bước đi để củng cố chuỗi cung ứng công nghệ và tài nguyên nhằm giảm sự phụ thuộc vào các công ty Mỹ, đồng thời mở rộng hợp tác với những nước mà họ xem là tin cậy hơn Washington.

Mặc dù vậy, mối đe dọa về việc chính quyền Mỹ áp đặt mức thuế quan khắc nghiệt hơn đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, có thể lên tới mức 60%, vẫn là rủi ro thực sự cho Bắc Kinh.

Viễn cảnh trên đặc biệt gây lo ngại trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đang giảm tốc, niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp suy giảm, đi kèm tỷ lệ thất nghiệp cao ở thanh niên.

Do vậy trong khi sẵn sàng những bước đi trả đũa, Trung Quốc cũng nỗ lực tìm kiếm "biện pháp hòa hoãn" với Mỹ, bởi kịch bản chiến tranh thương mại rõ ràng sẽ gây thiệt hại nặng nề cho cả đôi bên.