Mặc dù mỗi cha mẹ có cách hiểu và giải thích các dấu hiệu riêng của con mình nhưng các chuyên gia đã đúc rút ra một số quy tắc chung để nhận biết, phân biệt nhu cầu của trẻ. Theo đó, cha mẹ cần quan tâm đến tiếng khóc, âm thanh em bé tạo ra và hành động của bé. 18 dấu hiệu dưới đây sẽ cho bạn biết con của mình thực sự muốn gì.

Cách bé khóc

Khóc chính là cách bé thể hiện nhu cầu của mình khi chưa biết nói, đặc biệt là trong giai đoạn sơ sinh. Nhưng làm thế nào để cha mẹ có thể hiểu liệu em bé khóc vì đói, đau, hay vì một lí do khác?

Khóc vu vơ: Nếu đứa trẻ ở một mình quá lâu và muốn sự chú ý của bố mẹ sẽ liên tục khóc trong 5-6 giây và sau đó tạm dừng trong 20 giây như thể đang chờ kết quả. Nếu cha mẹ không đáp ứng, chu kỳ này lặp lại nhiều lần cho đến khi tiếng khóc trở nên liên tục. 

Khóc vì đói: Trẻ có thể bắt đầu bằng tiếng kêu nhưng nếu không được bế và cho ăn, tiếng khóc sẽ tiếp tục và trở nên cuồng loạn. Đứa bé tiếp tục ngọ nguậy, khóc to hơn và cho tay lên vào miệng.

Khóc vì đau: Tiếng khóc này sẽ đơn điệu, ồn ào và không đổi. Theo chu kỳ, sẽ có những tiếng khóc to hơn do cơn đau tăng lên. Tuy nhiên, nếu em bé bị ốm, tiếng khóc cũng có thể đơn điệu rồi yên lặng, vì chúng không có đủ sức để tạo ra tiếng khóc lớn.

Khóc khi đi vệ sinh: Ngay cả khi đi vệ sinh hoặc đánh hơi cũng có thể gây khó chịu ở trẻ. Kiểu khóc này giống như rên rỉ hoặc kêu ré lên.

Khóc vì buồn ngủ: Khi em bé muốn ngủ nhưng không thể ngủ được vì một lý do nào đó, tiếng khóc của chúng sẽ nghe như tiếng rên rỉ, sau đó là tiếng ngáp. Em bé cũng sẽ dụi mắt và tai.

Khóc vì khó chịu: Khi cảm thấy khó chịu, bé sẽ có tiếng khóc giống như bị kích thích và không liên tục, đi kèm với sự bồn chồn. Điều đó có nghĩa là đã đến lúc kiểm tra tã của bé hoặc có thể bé cảm thấy quá lạnh hoặc quá nóng.

Ngoài ra, trẻ sơ sinh có thể khóc khi chúng muốn thay đổi môi trường hoặc khi chúng cảm thấy thất vọng hoặc buồn chán.

Những âm thanh phát ra

Bác sĩ Nhi khoa người Úc Priscilla Dunstan đã nghiên cứu về âm thanh trẻ sơ sinh phát ra trong hơn 20 năm qua. Hàng ngàn em bé thuộc các quốc tịch khác nhau đã tham gia vào thí nghiệm của cô. Priscilla tin rằng âm thanh này là ngôn ngữ và phản xạ chung của mọi đứa trẻ trên thế giới. Từ giai đoạn 4 tháng tuổi, các bé bắt đầu phát ra âm thanh tìm kiếm sự giao tiếp để đáp ứng các yêu cầu thể chất. Việc phát hiện và hiểu những âm thanh này kịp thời có thể ngăn chặn những cơn khóc của trẻ.

"Từ điển" của các âm thanh chính bao gồm:

'Neh' - Con đang đói!: Âm thanh này được tạo ra khi em bé đẩy lưỡi lên đến vòm miệng và được kích hoạt bởi phản xạ mút.

'Eh' – Con sẽ ợ!: Âm thanh này được hình thành khi không khí dư thừa bắt đầu đẩy ra khỏi thực quản và em bé cố gắng phản xạ nhả ra khỏi miệng.

'Owh' - Con buồn ngủ hay mệt mỏi!: Em bé tạo ra âm thanh mệt mỏi này bằng cách gập môi trước khi ngáp.

'Heh' - Con cảm thấy không thoải mái!: Cảm giác khó chịu sẽ khiến cho em bé di chuyển, và giật tay chân của chúng. Tất cả những chuyển động này góp phần tạo ra âm thanh 'Heh', đặc biệt là khi miệng của em bé hơi mở.

'Eairh' - 'Con đầy hơi và đau bụng!: Những âm thanh tạo ra bị bóp méo và biến thành tiếng rên rỉ khi một đứa bé đầy hơi và thở ra trong khi cố gắng thoát khỏi cơn đau.

Các hành động của bé

Ngôn ngữ cơ thể nói rất nhiều về sức khỏe của em bé:

Cong lưng: Trẻ dưới 2 tháng tuổi thường thực hiện động tác này khi phản ứng với cơn đau. Nếu em bé cong lưng sau khi ăn, điều đó có nghĩa là con đã no. Nếu bạn thường thấy bé thực hiện động tác này trong khi ăn, đó có thể là dấu hiệu của trào ngược. Nếu bé lớn hơn 2 tháng tuổi, động tác này thường biểu thị sự mệt mỏi và tâm trạng không tốt.

Quay đầu: Đây là một hành động làm dịu của em bé. Chúng có thể làm điều đó trước khi chìm vào giấc ngủ hoặc khi xung quanh có những người lạ mặt.

Nắm lấy tai: Trong hầu hết các trường hợp, chuyển động này cho thấy em bé đang tự khám phá cơ thể của mình. Bạn chỉ nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu động tác này được thực hiện khi bé khóc và lặp lại thường xuyên. Rất có thể em bé đang không ổn với đôi tai của mình.

Nắm chặt nắm tay: Đây là một dấu hiệu cho thấy em bé bị đói. Nếu bạn kịp thời chú ý đến điều này, bạn có thể ngăn tiếng khóc do cơn đói gây ra cho bé.

Nâng chân lên: Đây là dấu hiệu đau bụng. Em bé đang cố gắng theo phản xạ làm dịu cơn đau.

Giật tay: Chuyển động này có nghĩa là em bé đang sợ hãi. Một âm thanh lớn, ánh sáng mạnh hoặc thức dậy đột ngột có thể gây ra phản xạ giật mình. Những lúc như thế, em bé cần được bố mẹ vỗ về, an ủi.