Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani điện đàm trong 14 phút vào ngày 23/7, bàn về vấn đề viện trợ quân sự, chiến lược chính trị và chiến thuật phát thông điệp đến công chúng, theo bản ghi âm được nguồn tin giấu tên chuyển cho hãng tin Reuters hôm nay.

Đây là cuộc gọi cuối cùng giữa lãnh đạo Mỹ và Afghanistan, diễn ra khoảng 3 tuần trước khi Taliban tiến vào kiểm soát thủ đô Kabul và Tổng thống Ghani trốn ra nước ngoài.

Tổng thống Ghani (trái) và Tổng thống Biden. Ảnh: Reuters.

Trong cuộc gọi, Biden đề xuất tiếp tục hỗ trợ quân đội Afghanistan nếu Ghani có thể công bố kế hoạch kiểm soát tình hình ngày càng xấu đi. "Chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì không kích yểm trợ mặt đất nếu nắm được kế hoạch", ông chủ Nhà Trắng nói. Quân đội Mỹ trước đó thực hiện các đợt không kích hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan, hành động bị Taliban cáo buộc là vi phạm thỏa thuận Doha.

Tổng thống Biden cũng khuyên người đồng cấp Afghanistan thống nhất với các quan chức về chiến lược quân sự, sau đó đặt "một chiến binh" vào vị trí lãnh đạo nỗ lực đối phó Taliban, đề cập tới quyết định bổ nhiệm quyền Bộ trưởng Quốc phòng Bismillah Khan Mohammadi.

Ông chủ Nhà Trắng cũng ca ngợi lực lượng vũ trang Afghanistan, vốn được Mỹ huấn luyện và cung cấp vũ khí trang bị. "Các vị rõ ràng có quân đội tốt nhất với 300.000 người được trang bị đầy đủ, so với 70.000 - 80.000 tay súng đối phương. Họ cũng có khả năng chiến đấu rất tốt", Biden nói.

Nhưng chỉ vài ngày sau, quân đội Afghanistan bắt đầu vỡ trận và liên tục rút chạy, gần như không chống trả những cuộc tấn công của Taliban trên khắp lãnh thổ.

Ghani (trái) gặp Biden tại Nhà Trắng ngày 25/6. Ảnh: Reuters.

Tổng thống Mỹ đề xuất tổ chức họp báo chung giữa những người có ảnh hưởng chính trị nổi bật ở Afghanistan, trong đó họ sẽ ủng hộ chiến lược quân sự mới, nhằm thay đổi nhận thức về tình hình ở nước này.

Ngôn từ của Biden cho thấy ông không ngờ tới sự sụp đổ chóng mặt của quân đội Afghanistan chỉ ba tuần sau đó. "Chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu quyết liệt, cả về ngoại giao, chính trị và kinh tế, để bảo đảm chính phủ của các ngài không chỉ tồn tại mà còn phát triển", ông nói.

Ghani nói rằng có thể đạt được hòa bình nếu ông cân bằng được giải pháp quân sự trong thời gian ngắn. "Chúng tôi đang đối mặt với một cuộc xâm lược toàn diện với sự tham gia của Taliban và khoảng 10.000 -15.000 tên khủng bố quốc tế, cùng sự hỗ trợ hậu cần và lên kế hoạch từ Pakistan", Tổng thống Afghanistan cho hay.

Nhà Trắng từ chối bình luận về thông tin. Đại sứ quán Pakistan ở Washington bác bỏ cáo buộc của Ghani, trong khi truyền thông chưa thể liên lạc với cựu lãnh đạo Afghanistan.