Những sĩ quan cảnh sát đi đến dãy các cửa tiệm làm tóc và móng, những nhà hàng phục vụ món ăn Việt Nam và nhiều tiệm thuốc nam vào ngày 3/4. Họ nói chuyện với chủ cửa hàng và cả những khách quen.

Sau đó, những sĩ quan cảnh sát này thực hiện một chuyến đi tương tự đến Japantown ở San Jose - nơi một tổ tuần tra dân sự được thành lập sau vụ tấn công chết người nhằm vào các spa gốc Á ở Atlanta ngày 16/3.

"Chúng tôi biết rằng có rất nhiều nỗi lo lắng và sợ hãi trong cộng đồng người châu Á ở đây", cảnh sát trưởng thành phố San Jose, Anthony Mata, cho biết trong chuyến thăm của ông đến Little Saigon. "Việc nói chuyện, tương tác với họ và xem chúng tôi có thể giúp đỡ như thế nào là rất quan trọng đối với chúng tôi".

Người dân tham gia biểu tình nhằm ngăn chặn sự thù ghét nhằm vào người châu Á tại Quảng trường Thời đại ở thành phố New York, Mỹ ngày 4/4. Ảnh: Reuters.

Cảnh sát và người dân đồng lòng

Trên khắp nước Mỹ, các cơ quan thực thi pháp luật đang cố gắng bảo vệ tốt hơn các cộng động châu Á trong bối cảnh làn sóng bạo lực nhắm vào họ kể từ khi bắt đầu lệnh phong tỏa để đối phó với đại dịch Covid-19 khoảng một năm trước.

Một báo cáo gần đây của Trung tâm Nghiên cứu Chủ nghĩa thù ghét và Chủ nghĩa cực đoan tại Đại học bang California, San Bernardino, cho thấy mặc dù tội ác thù ghét nói chung ở Mỹ đã giảm nhẹ vào 2020, tội ác chống lại người Mỹ gốc Á và các đảo Thái Bình Dương (AAPI) đã tăng vọt lên 145%.

Các nhân viên cảnh sát đứng bảo vệ trong cuộc biểu tình ngăn sự căm thù của người châu Á ở New York ngày 4/4. Ảnh: Reuters/ Eduardo Munoz.

Thành phố New York đã triển khai một đội cảnh sát gốc Á bí mật. Các thành phố lớn khác, từ San Jose đến Chicago, đều tăng cường tuần tra trong các khu dân cư châu Á và tìm cách củng cố quan hệ với các cộng đồng này.

Leanna Louie, người đã tổ chức cho người dân tuần tra tại Chinatown, San Francisco, cho biết lực lượng cảnh sát khoảng 2.000 người của thành phố là không đủ. "Điều đó là không thể", cô nói.

Paul Lưu, giám đốc điều hành của Hiệp hội Dịch vụ người Mỹ gốc Hoa, cũng hoan nghênh sự hiện diện của những "cảnh sát" mới này tại Chinatown, Chicago. Nhóm này tập trung vào việc giáo dục cộng đồng về tội ác thù địch và khuyến khích các nạn nhân - những người còn miễn cưỡng do rào cản ngôn ngữ hoặc nghi hoặc với cảnh sát - đứng lên tố cáo.

Jenny Low, thành viên Hội đồng Thành phố New York ở Quận 1, đang luyện tập cách tự vệ khi tham gia biểu tình ngày 3/4. Ảnh: Reuters.

Ông Lưu dẫn chứng một vụ tấn công gần đây nhằm vào một người Việt Nam 60 tuổi nhập cư ở khu vực North Side của Chicago. Số liệu chính thức cho thấy Chicago đã ghi nhận hai tội ác chống lại người châu Á vào năm 2020, tương tự như năm 2019. Trong khi đó, số tội phạm như vậy tăng vọt từ ba vụ vào năm 2019 lên 28 vụ năm 2020 ở New York.

"Số liệu có thể rất thấp ở Chicago, song không có nghĩa là nó không xảy ra", ông Lưu nói.

Những nghi ngại

Không phải ai cũng tin rằng áp dụng nhiều chính sách mới là giải pháp.

Grace Pai, giám đốc tổ chức Grace Pai, giám đốc tổ chức tại chi nhánh Chicago của Người Mỹ gốc Á Advance Justice, cho biết cô phản đối sự hiện diện nhiều hơn của cảnh sát, với lý do không tin tưởng vào việc thực thi pháp luật.

Pai cho biết phản ứng của cảnh sát trong vụ xả súng ở khu vực Atlanta - nơi họ bao biện cho vụ tấn công bằng cách nói rằng kẻ xả súng đã có "một ngày thực sự tồi tệ" - là biểu tượng cho sự thiên vị của cảnh sát. Sáu trong số 8 người thiệt mạng là người gốc Á.

Người dân tham gia biểu tình tại New York ngày 4/4. Ảnh: Reuters/ Eduardo Munoz.

"Người Mỹ gốc Á đã bị ảnh hưởng tiêu cực bởi các chính sách", cô cho biết. "Chúng tôi thực sự không thấy cảnh sát đóng vai trò ngăn chặn những tội ác này xảy ra".

Kể từ sau vụ xả súng ở Atlanta, Sở Cảnh sát Los Angeles đã tăng cường tuần tra và giám sát nơi có nhiều người gốc Á sinh sống và làm việc, đặc biệt là trong và xung quanh Chinatown, Koreatown và Little Tokyo.

Blake Chow, phó cảnh sát trưởng ở Sở Cảnh sát Los Angeles, cho biết những bình luận của cựu Tổng thống Donald Trump đổ lỗi cho đại dịch ở Trung Quốc và sử dụng nhận xét như kung-flu đã góp phần vào tâm lý bài xích châu Á.

Ông Chow cũng cho biết: "Chúng tôi không có bằng chứng về bất kỳ nhóm thù địch nào ở Los Angeles đang nhắm tới cộng đồng người châu Á - Thái Bình Dương. Sự gia tăng thù địch được thể hiện trong các hành vi cá nhân và dường như được thúc đẩy bởi thông tin sai lệch về Covid -19, trong đó một số thông tin đến từ cựu tổng thống".

Người dân New York ngồi trước tòa nhà nơi một người phụ nữ châu Á bị tấn công hồi cuối tháng 3 trong cuộc biểu tình ngày 4/4. Ảnh: Reuters.

Ông cho biết giới chức trách đang tổ chức các diễn đàn với cộng đồng châu Á - Thái Bình Dương để nhận phản hồi về những gì cảnh sát nên làm, cũng như hướng dẫn các thành viên cộng đồng về cách báo cáo những cuộc đụng độ, ngay cả với một lời sỉ nhục về chủng tộc.

"Chúng tôi muốn ghi lại các hành động gây thù địch, vì chúng có thể là tiền thân của tội ác kinh khủng hơn. Nếu ghi lại được một khuôn mẫu hành vi và theo dõi những hành vi đó, chúng tôi có thể đưa ra tòa để nâng cao án phạt", ông Chow nói.