Biết rõ nguy cơ tiềm ẩn, các nhà cung ứng vẫn nhập khẩu nhôm hợp kim dễ cháy vào Úc

11:00' 15-09-2017

Hơn một thập kỷ trước khi xảy ra vụ hỏa hoạn làm chết nhiều người ở tòa tháp Grenfell, London, các nhà cung cấp vật liệu nhôm hợp kim (ACM) ở Úc đã biết rằng sản phẩm mà họ đang bán có lõi được làm từ polyethylene (PE). Và đây lại là một loại nhựa rất dễ cháy.

Audience submitted: Wade Savage

Một cuộc điều tra của chương trình Four Corners mới đây đã tiết lộ một thông tin gây sốc. Đó là các nhà sản xuất vật liệu xây dựng quốc tế và các nhà cung cấp ở Úc đã nhận thức được những rủi ro liên quan đến việc lắp đặt các tấm nhôm có lõi PE rẻ tiền tại các tòa nhà cao tầng.

Thế nhưng, họ vẫn tiếp tục nhập khẩu vật liệu nguy hiểm này vào Úc do lợi dụng lỗ hổng từ các tiêu chuẩn xây dựng lỏng lẻo và mơ hồ của quốc gia này. Điều đáng nói là từ cách đây hơn mười năm, những tấm phủ ngoài chống cháy đã được bán rộng rãi ở Hoa Kỳ và châu Âu, nhưng lại không được các nhà nhập khẩu ở Úc chú ý đến.

Nước Úc vừa mới trải qua một đợt bùng nổ chung cư mạnh mẽ nhất trong lịch sử. Và quốc gia này hiện có rất nhiều tòa nhà được bao phủ bởi loại vật liệu có thể gây chết người kể trên.

Tính đến nay, vẫn chưa có số liệu chính xác về số chung cư bị ảnh hưởng, song con số ước tính đã lên đến hàng ngàn tòa nhà. Chỉ riêng tại bang NSW, một cuộc kiểm tra sơ bộ đã xác định có đến 1,011 chung cư cần được điều tra.

Ước tính, có đến hàng ngàn người đang phải sống trong những chung cư không an toàn. Không những vậy, họ còn phải đối mặt với các hóa đơn tu sửa căn hộ trị giá hàng triệu đô la.

Vật liệu nhôm hợp kim bắt đầu được nhập khẩu vào Úc từ cuối những năm 1970 và nhanh chóng trở nên phổ biến đối với các kiến trúc sư. Bởi lẽ vật liệu này có tính linh hoạt, trọng lượng nhẹ và kiểu dáng hiện đại.

Vào trước những năm 2000, vật liệu này đã tô điểm cho nhiều tòa nhà cao tầng, chẳng hạn như tòa nhà Jackson's Landing ở thành phố Sydney, các chung cư ở vùng Docklands thuộc thành phố Melbourne, và nhiều tòa nhà công cộng trên khắp cả nước, điển hình là Bảo tàng Hàng hải Tây Úc.

Cũng trong thời gian trước năm 2000, nhà cung ứng vật liệu xây dựng ở Sydney, ông Stephen Geddes, thừa nhận rằng “hàng chục ngàn mét vuông, hoặc thậm chí là hàng trăm ngàn mét vuông” vật liệu lõi PE đã được sử dụng trong kết cấu của các chung cư ở Úc. Mãi đến năm 2000, công ty của ông Geddes mới chuyển sang nhập khẩu vật liệu chống cháy từ một nhà sản xuất vật liệu xây dựng ở Nhật Bản.

Hiện nay, việc nhập khẩu các tấm nhôm hợp kim hoặc sử dụng vật liệu này vào các trường hợp nhất định là bất hợp pháp. Tuy nhiên, hầu hết các lớp phủ đang được bán trên thị trường đều không vượt qua được đợt kiểm tra để xác định khả năng bắt lửa.

Và mặc dù các vật liệu dễ cháy bị cấm sử dụng trong quá trình xây chung cư cao tầng ở Úc, nhưng chỉ cần có chữ ký xác nhận an toàn của chuyên gia thì một chung cư đã có thể được xây dựng.

Hầu hết các tiểu bang ở Úc đã chuyển sang hệ thống chứng nhận an toàn tư nhân. Nói cách khác, người chứng nhận an toàn cho một tòa nhà lại là người được tuyển dụng trực tiếp bởi chính chủ thầu của tòa nhà đó, thay vì một hội đồng kiểm định độc lập.

Như vậy, vấn đề lớn đối với hoạt động xây dựng ở Úc hiện nay là các tiêu chuẩn không rõ ràng, kết hợp với sự yếu kém trong quá trình thực thi luật pháp.

Kỹ sư phòng cháy chữa cháy Tony Enright nhận định rằng, các quy định hiện nay của Úc không bắt kịp với tốc độ phát triển của các tòa nhà cao tầng. “Hai yếu tố này dường như đã giảm đến mẫu số chung nhỏ nhất. Ngay khi có cảm giác lo lắng về mức độ an toàn của một chung cư, mọi người lại thốt lên ‘Ồ, hãy để các kỹ sư phòng cháy chữa cháy lo chuyện đó’”, ông Enright cho biết.

Liên quan đến thực trạng xây dựng hiện nay, ông Enright phân tích rằng “Vấn đề chính xoay quanh lợi ích của chủ thầu, người chứng nhận an toàn, và kỹ sư phòng cháy chữa cháy. Trong đó, chủ thầu hướng đến lợi nhuận sau thuế, người chứng nhận an toàn muốn được hưởng lợi từ chủ thầu, còn kỹ sư phòng cháy chữa cháy muốn có được lợi ích từ cả chủ thầu và người chứng nhận an toàn”.

Mặt khác, số lượng chung cư tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ quá nhiều trên cả nước đã làm gia tăng căng thẳng đối với các tổ chức cứu hỏa. Điều này cũng đồng nghĩa các tổ chức cứu hỏa sẽ phải trang bị thêm xe tải và thang để chữa cháy khẩn cấp tại các tòa nhà cao tầng.

Ngoài ra, để chứng minh cho mức độ nguy hại của vật liệu dễ cháy ở các chung cư, không thể không nhắc đến vụ hỏa hoạn xảy ra ở tòa nhà Lacrosse thuộc thành phố Melbourne hồi năm 2014. Vụ việc này xuất phát từ một điếu thuốc lá đang cháy dở bị vứt lại ở ban công của một căn hộ.

Ngọn lửa bùng phát từ ban công này đã vô tình kết hợp với vật liệu dễ cháy của tòa nhà đó, và lan ra 13 tầng lầu trong vòng chưa đầy 15 phút. Mặc dù không có ai bị thiệt mạng trong vụ việc này, song đây là lời cảnh tỉnh đối với chính quyền bang Victoria về sự nguy hiểm của vật liệu dễ bắt lửa.

Hong Dao - Viet Times Australia (Published by Adpro Media P/L)