Những tiếng nổ vang khắp thành phố và sau đó xuất hiện video về những chiếc máy bay không người lái (UAV) quần thảo trên bầu trời. Hệ thống phòng phòng kích hoạt và giới chức đưa ra tuyên bố xác nhận cuộc tấn công. Đây là những điều quá quen thuộc ở Ukraine trong hơn 15 tháng qua, kể từ khi xung đột với Nga bùng phát vào cuối tháng 2 năm ngoái.

Nhưng lần này, cuộc tấn công xảy ra thủ đô Moskva của Nga. Hai chiếc UAV lao vào hai tòa chung cư ở tây nam Moskva ngày 30/5, khiến cư dân phải sơ tán tới trường học gần đó. Những tiếng nổ vang lên trên bầu trời, khi hệ thống phòng không Pantsir-S1 khai hỏa bắn hạ UAV.

Cuộc tấn công xảy ra chỉ vài tuần sau khi hai UAV mang thuốc nổ tấn công Điện Kremlin, biểu tượng cho quyền lực ở nước Nga, hôm 3/5. Moskva cáo buộc Kiev đứng sau các vụ tập kích bằng UAV này, nhưng Ukraine bác bỏ.

Cuộc tấn công ngày 30/5 dường như khác biệt về bản chất với vụ tập kích vào Điện Kremlin hồi đầu tháng, theo Nathan Hodge, nhà phân tích của CNN. Đây không phải đòn đánh mang tính biểu tượng nhắm vào trung tâm quyền lực của Nga, mà nó dường như tấn công khu vực tập trung nhiều người thuộc giới tinh hoa kinh tế và chính trị Nga.

Nghị sĩ Nga Alexander Khinshtein đã công bố danh sách cho thấy 2 UAV đã bị bắn rơi ở làng Rublyovka, ngoại ô Moskva, nơi nhiều tài phiệt, chính trị gia và quan chức hàng đầu Nga sinh sống. Khu vực này cũng rất gần dinh thự Novo-Ogaryovo của Tổng thống Vladimir Putin, nơi lãnh đạo Nga gần đây dành phần lớn thời gian sống và làm việc.

Tòa nhà bị hư hại sau vụ tấn công bằng UAV ở Moskva, Nga ngày 30/5. Ảnh: AFP

Trong 15 tháng kể từ khi ông Putin phát động chiến dịch ở Ukraine, người dân Nga chủ yếu chứng kiến cuộc chiến qua truyền hình hoặc trên mạng xã hội. Nhưng hơi nóng chiến sự gần đây đã len lỏi ngày càng sâu hơn vào lãnh thổ Nga, với những vụ tập kích, pháo kích vào tỉnh biên giới Belgorod, sau đó là các cuộc tấn công bằng UAV vào những địa điểm chiến lược trong nội địa.

Giới chức Ukraine liên tục phủ nhận liên quan đến những cuộc tấn công như vậy, nhưng giới quan sát cho rằng các vụ tập kích có thể gây hoang mang trong dư luận Nga và khiến Moskva điều thêm quân phòng thủ biên giới, tạo điều kiện thuận lợi cho chiến dịch phản công của Kiev.

Mỹ bày tỏ không hài lòng về các cuộc tập kích xuyên biên giới và kêu gọi Kiev không sử dụng vũ khí mà Washington cung cấp để tấn công lãnh thổ Nga, do lo ngại leo thang xung đột. Tuy nhiên, Ukraine luôn tuyên bố họ có quyền bảo vệ lãnh thổ theo cách họ muốn.

Michael Allen, giám đốc điều hành công ty tư vấn quốc phòng Beacon Global Strategies, nói rằng các cuộc tấn công liên tiếp gần đây có thể "xua tan" suy nghĩ rằng Nga đang chiến thắng trong cuộc xung đột ở Ukraine.

"Nó khiến tất cả người Nga nhận ra rằng thủ đô của họ đang bị tấn công", Allen nói.

Ian Williams, nhà nghiên cứu của chương trình an ninh quốc tế tại Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS), cho rằng cuộc tấn công bằng UAV là lời nhắc nhở đáng lo ngại với người Nga rằng họ không hoàn toàn được cách ly với những gì đang diễn ra trong xung đột Ukraine. Sức nóng của cuộc chiến ở khoảng cách hàng trăm km giờ đây đang gần với họ hơn bao giờ hết.

Tổng thống Putin gọi vụ tấn công là nỗ lực nhằm "làm người Nga sợ hãi". Bộ Ngoại giao Nga gọi đây là "tấn công khủng bố" và nói rằng họ có quyền thực hiện các biện pháp đáp trả mạnh mẽ nhất có thể.

Cuộc tấn công vào Moskva đã khiến các đồng minh của ông Putin trong cuộc chiến ở Ukraine bất bình với năng lực phòng thủ của quân đội Nga. Yevgeny Prigozhin, lãnh đạo tập đoàn an ninh tư nhân Wagner, cho biết ông "rất phẫn nộ" về vụ tấn công.

"Tại sao Bộ Quốc phòng lại để cho những chiếc máy bay không người lái này tấn công Moskva", ông nói.

Hiện chưa rõ cách thức các UAV có thể xâm nhập không phận được bảo vệ nghiêm ngặt của Nga, cũng như nơi chúng được phóng đi và người điều khiển.

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố hệ thống phòng không của họ đã hoạt động hiệu quả và tất cả UAV đã bị ngăn chặn, trong đó ba chiếc bị chế áp bằng tác chiến điện tử và 5 chiếc khác bị bắn hạ bởi tên lửa phòng không. Tuy nhiên, chuyên gia Nga về phương tiện bay không người lái Denis Fedutinov nhận định đây có thể chỉ là khởi đầu và vụ tấn công ngày 30/5 là nỗ lực thăm dò hệ thống phòng không của Nga.

"Mục đích của cuộc tập kích có lẽ là để phát hiện cách Nga bố trí các trận địa phòng không ở Moskva và tìm kiếm điểm yếu của chúng", ông nói.

Tổng thống Putin yêu cầu Bộ Quốc phòng tăng cường hệ thống phòng không của Moskva để đề phòng các cuộc tấn công tiếp theo. Các nghị sĩ Nga thì coi đây là cơ hội để thúc đẩy sự ủng hộ với luật trao thêm quyền cho cơ quan quân sự và an ninh quốc gia, trong đó có nỗ lực chống lại các cuộc tấn công bằng UAV.

Hiện chưa rõ ông Putin có thể sử dụng những biện pháp mạnh tay gì để đáp trả cuộc tấn công, song chuyên gia Ian William cho rằng sau những lo sợ ban đầu, người dân Nga có thể tăng cường ủng hộ leo thang cuộc chiến để ngăn chặn từ xa mối đe dọa. "Mọi người sợ hãi và họ tìm tới chính phủ để bảo vệ mình", ông nói.