Tại Hội chợ ô tô quốc tế Bangkok (BIMS) diễn ra mới đây, giám đốc cấp cao của hãng Hozon New Energy Automobile đã tuyên bố sẽ tăng gấp đôi doanh số xe điện của công ty tại thị trường Thái Lan lên 30.000 chiếc trong năm nay.

Lời tuyên chiến của Hozon khiến giới truyền thông bất ngờ bởi thương hiệu xe điện Neta Auto của hãng này chẳng mấy được biết đến tại Thái Lan cho đến tận năm 2023. Thậm chí trên thị trường toàn cầu, Hozon cũng là một cái tên nhỏ bé khi chỉ bán được 105.563 chiếc xe điện so với hơn 3 triệu sản phẩm của BYD.

Giới truyền thông nhận định những hãng xe điện Trung Quốc không chỉ tung ra các sản phẩm có giá cả phải chăng, hợp thời trang ở những thị trường mới nổi mà còn đôi lúc trở thành lựa chọn duy nhất trên thị thị trường trong phân khúc đó.

Hãng tin Bloomberg cho biết các thương hiệu Nhật Bản như Toyota hay Nissan không có sản phẩm xe điện đối trọng với các hãng Trung Quốc ở những phân khúc mà họ đang bành trướng trên toàn cầu.

Ví dụ như BYD đang có mẫu xe điện rẻ nhất chỉ vào khoảng 10.000 USD, phù hợp cho nhiều quốc gia có thu nhập thấp hoặc cơ sở hạ tầng chưa phát triển, điều mà Toyota chưa làm được.

Câu chuyện Thái Lan

Tại một nước Đông Nam Á (ĐNÁ) điển hình như Thái Lan, những thương hiệu Nhật Bản như Iuu hay Toyota đang thống trị thị trường thì nay sẽ phải đối mặt với tay chơi mới có khả năng làm đảo lộn toàn ngành và soán ngôi vương.

Năm 2023, sau nhiều năm nắm giữ hơn 80% thị phần, các hãng xe hơi Nhật Bản lần đầu tiên để giảm thị phần xuống dưới tỷ lệ này. Nguyên nhân chính là do nhu cầu xe điện giá rẻ với các sản phẩm từ Trung Quốc như Hozon tăng cao.

"Tôi nghĩ chẳng cần đến 5 năm thì cũng có thể tăng gấp đôi doanh số", Phó chủ tịch Wang Chengjie của Hozon tự tin tuyên bố khi cho biết công ty sẽ tăng gấp đôi sản lượng tại các nhà máy ở Thái Lan, hiện có công suất lên đến 20.000 chiếc mỗi năm.

Trên một thị trường tiêu thụ đến 800.000 chiếc xe điện mỗi năm như Thái Lan thì con số trên không hề nhỏ.

Số liệu của Bloomberg Intelligence cho thấy doanh số xe điện của Thái Lan đã tăng từ chưa đến 10.000 chiếc lên 76.000 sản phẩm năm 2023. Các thương hiệu xe điện Trung Quốc dù mới gia nhập nhưng đã chiếm đến 10% thị phần, trong khi các hãng xe Nhật Bản mất 8,2 điểm phần trăm thị phần năm ngoái.

Lan ra toàn ĐNÁ

Theo Bloomberg, những gì đang diễn ra ở Thái Lan có thể xảy ra ở Indonesia cùng những thị trường khác trong khu vực ĐNÁ, nơi các hãng xe Nhật Bản đang thống trị suốt nhiều năm.

Số liệu của Tổ chức xúc tiến mậu dịch Nhật Bản (JETRO) cho thấy doanh số bán xe mới và đăng ký ô tô tại ĐNÁ đã tăng 18% lên 3,27 triệu chiếc năm 2022, biến nơi đây thành một trong những thị trường kinh doanh xe hơi lớn nhất thế giới của các hãng xe Nhật Bản.

Một chiếc Neta GT của Hozon

Quay lại Thái Lan, nền kinh tế này vốn là công xưởng ngành xe hơi tại ĐNÁ nhờ chuỗi cung ứng cho các nhà máy sản xuất xe hơi chạy xăng của Nhật Bản. Thế nhưng chính điều này lại thu hút các hãng xe điện Trung Quốc như BYD, Great Wall Motor... tiếp cận thị trường để tận dụng lao động rẻ và chuỗi cung ứng sẵn có.

Các tập đoàn Trung Quốc không chỉ đơn giản là xây nhà máy tại Thái Lan mà họ còn xuất khẩu kỷ lục xe điện sang thị trường này cũng như toàn khu vực.

Xin được nhắc rằng Trung Quốc đã vượt Nhật Bản để trở thành nước xuất khẩu ô tô hàng đầu thế giới trong năm qua, chưa kể đến vấn đề dư thừa sản lượng càng khiến chính quyền Bắc Kinh khuyến khích các nhà máy xe điện nội địa tìm kiếm thị trường mới ở nước ngoài.

"Các hãng xe Nhật Bản không được phép tự mãn", chuyên gia phân tích Takeshi Miyao của hãng tư vấn Carnorama cảnh báo khi nhìn vào những gì đang diễn ra ở Thái Lan và ĐNÁ.

Những thị trường khác ở ĐNÁ cũng đang chứng kiến các hãng xe điện Trung Quốc tuyên chiến gay gắt nhằm soán ngôi trong khu vực trước xu thế phát triển của xe điện giá rẻ.

Tại Indonesia, nền kinh tế lớn nhất ĐNÁ, các hãng xe Trung Quốc đang cố gắng chiếm thị phần của những thương hiệu Hàn Quốc. Những cái tên Nhật Bản như Isuzu hay Suzuki thì từ lâu đã đánh mất thị phần ở thị trường này.

Mặc dù theo báo cáo của Bloomberg NEF, xe điện mới chỉ chiếm 1% thị phần ô tô tại ĐNÁ năm 2020 nhưng con số này được dự báo sẽ đạt 14% năm 2030 và 64% năm 2040, qua đó vượt mặt xe hơi chạy xăng dầu.

Hãng xe điện Xpeng nổi tiếng của Trung Quốc trong BIMS lần này cũng tuyên bố sẽ tiếp cận thị trường ĐNÁ. Sản phẩm của Xpeng sẽ bắt đầu được giao kể từ quý III năm nay tại các nước như Thái Lan, Malaysia hay Singapore.