Nhà tâm lý học người Mỹ William James từng có lần cá cược với bạn tên Carlson rằng sẽ khiến ông phải nuôi một con chim. Carlson không tin vì chưa bao giờ thích nuôi chim.

Vào sinh nhật Carlson, James tặng một chiếc lồng chim. Món quà được đặt lên bàn làm việc với suy nghĩ "đây chỉ là một sản phẩm thủ công đẹp". Nhưng sau đó ai ghé thăm cũng hỏi "Ngài nuôi chim phải không?". Carlson luôn tốn công giải thích "Tôi chưa bao giờ nuôi chim". Dẫu vậy, mọi người vẫn tỏ ra không tin. Bất đắc dĩ, Carlson đành mua một con chim bỏ vào lồng.

"Hiệu ứng lồng chim" chỉ con người nếu ngẫu nhiên có được thứ mà mình vốn dĩ không cần, vì muốn tránh lãng phí hoặc vì những nguyên nhân khác, họ sẽ có ý thức hoặc vô thức tiếp tục mua thêm nhiều thứ mà họ không cần khác.

Trong cuộc sống, "hiệu ứng lồng chim" không phải là hiếm. Nhiều người luôn đuổi theo, và cuối cùng bị vật chất thu phục.

"Hiệu ứng lồng chim" chỉ con người nếu ngẫu nhiên có được thứ mà mình vốn dĩ không cần, vì muốn tránh lãng phí hoặc vì những nguyên nhân khác, họ sẽ có ý thức hoặc vô thức tiếp tục mua thêm nhiều thứ mà họ không cần khác. Ảnh minh họa: winerp.com

Gần đây trên mạng hỏi đáp Zhihu của Trung Quốc, có cô gái kể, mẹ cô là người rất thích tích trữ. Khi cô sống xa nhà, người mẹ đã biến căn phòng con gái thành một "cửa hàng tạp hóa", chất đống khăn rẻ tiền và quần áo cũ.

Có lần cô gái cần hộ chiếu để đi công tác, nhờ mẹ tìm giúp nhưng nửa ngày không thấy. Vì quá bực, cô đã cãi nhau với mẹ, cuối cùng nhiều năm không trở về nhà. "Nhà tôi trông như cái nhà kho, nhưng cứ bảo mẹ dọn đồ là xảy ra xung đột".

"Ai cũng hy vọng được sống trong một căn nhà rộng rãi, thoải mái, nhưng lại không ngừng đi mua thêm và tích trữ khiến những thứ dư thừa ngày càng nhiều và dồn ép không gian sống của chính mình. Tức là ai cũng đều đang cố gắng làm phép cộng, nhưng để có được hạnh phúc thật sự, xin hãy cố gắng học phép trừ", cô gái kết luận.

Nhà triết học Hy Lạp cổ đại Episcopia từng nói: "Hạnh phúc của đời người nên ít phụ thuộc vào những thứ bên ngoài". Khi chúng ta sở hữu một thứ gì đó, chúng ta cũng bị nó chiếm hữu.

"Những thứ dư thừa trong cuộc sống sẽ làm lãng phí rất nhiều thời gian, tinh thần và thể lực của chúng ta. Hạnh phúc không phải là vẻ hào nhoáng ở bên ngoài mà nằm trong tâm hồn mỗi người", Episcopia khẳng định.

Một nhà triết học khác Hy Lạp khác là Socrates từng được sinh viên rủ đi mua sắm. "Ở chợ có vô số thứ mới lạ, đến đó chắc chắn thầy sẽ thích", họ nói với ông. Tuy vậy, sau khi đi một vòng, Socrates trở về với hai bàn tay trắng và nói: "Lợi ích lớn nhất của chuyến đi này chính là việc thầy khám phá ra có nhiều thứ trên thế giới này mà thầy không cần".

Theo vị triết gia, nhiều khi con người cảm thấy cuộc sống không hạnh phúc không phải bởi chúng ta nhận được quá ít mà là mong muốn quá nhiều.

Thực tế đã chứng minh những người càng thành công sẽ càng theo đuổi một cuộc sống đơn giản, hơn nữa càng không để những ham muốn vật chất và lợi ích khống chế bản thân. Trong khi nhiều người lại đang ra sức làm phép cộng, thì những người biết sống, như họ, cả đời đều đang làm phép trừ.

Ở tuổi 35 năm, nhà văn người Trung Quốc Khoan Khoan cùng chồng rời Bắc Kinh đến huyện Đại Lý, tỉnh Vân Nam định cư. Khi dọn đồ, nhà văn này thở dài: "Tôi đã dành rất nhiều thời gian và tiền bạc để mua nhiều thứ mà bản thân không cần".

Khoan Khoan nói: "Tôi từng nhìn chằm chằm vào những sản phẩm đắt tiền được bày bán trong cửa hàng với ánh mắt thèm khát. Thời điểm đó, nếu đủ tiền mua được chúng, đó là hành động đáng tự hào". Tuy nhiên khi rời thành phố đến nông thôn sinh sống, nhà văn thay đổi hẳn tư duy: "Ở đây, khi ngắm nhìn vầng trăng trong veo, bạn sẽ cảm thấy mọi thứ đang có là một sự tù túng".

Theo nhà văn, trong cuộc sống này, nhu cầu của con người là vừa phải, dư thừa rất có thể dẫn đến tai họa. Chỉ khi học cách biết hài lòng, và duy trì một tâm trí minh mẫn, con người mới có thể trải nghiệm vẻ đẹp thuần khiết và giản dị nhất của cuộc sống.

Tiếu thuyết gia người Nhật Haruki Murakami, cha đẻ của tác phẩm "Rừng Na Uy" nổi tiếng thế giới. Ảnh: paratic.com

Trong nhà của tiểu thuyết gia, dịch giả văn học nổi tiếng Nhật Bản. Haruki Murakami, cha đẻ của tác phẩm "Rừng Na Uy" không có nhiều đồ đạc. Ông cũng chỉ có vài bộ quần áo và nấu những bữa đơn giản trong ngày. Tuy vậy nhà văn này đã xây dựng đế chế tiểu thuyết của riêng mình.

Theo Haruki Murakami, càng buông bỏ vật chất, con người càng dễ có được hạnh phúc, càng ít gánh nặng thì càng gần nguồn hạnh phúc.

"Sống tối giản không có nghĩa là phải sống kham khổ, xa lánh người đời mà là chọn cho mình những gì tinh hoa hoa nhất, cần thiết nhất để tận hưởng niềm hạnh phúc đúng nghĩa", ông nói.