Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) ngày 27/12 đăng video lực lượng nước này tập kích xe tăng T-72 của Nga tại mặt trận Donetsk. Video cho thấy xe tăng Nga đang di chuyển trên đường thì bị máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (UAV FPV) tấn công vào tháp pháo, khiến chiếc xe phát nổ dữ dội.

"Đây là kết quả của hoạt động tác chiến phối hợp giữa SBU và lực lượng vũ trang Ukraine", SBU bình luận, thêm rằng cơ quan này đã góp phần hạ hơn 500 xe tăng Nga kể từ đầu năm.

Theo chuyên gia quân sự David Hambling của Forbes, video này và các hình ảnh khác gần đây cho thấy binh sĩ Ukraine đã thành thạo kỹ năng điều khiển UAV FPV để có thể phá hủy ngay lập tức xe tăng Nga chỉ bằng một đòn đánh, thay vì phải tấn công hiệp đồng hoặc đánh bồi.

UAV FPV là loại vũ khí điều khiển từ xa bằng tay cầm và một bộ thiết bị đeo trên đầu, giúp người sử dụng có góc nhìn chân thực giống như đang ngồi trong buồng lái. Chúng được chế tạo từ các linh kiện giá rẻ và có thể lắp ráp ngay trên chiến trường. Phạm vi hoạt động của chúng là khoảng 15 km, tùy thuộc vào kích thước tải trọng.

UAV FPV chủ yếu được dùng làm vũ khí tự sát, thường sử dụng đầu đạn nổ lõm PG-7V nặng hơn một kg, có thể xuyên qua giáp thép cán dày 250 mm. Tuy nhiên, vũ khí này khó gây sát thương khi tấn công vào mặt trước xe tăng Nga, nơi có lớp giáp rất dày. T-72, mẫu xe tăng phổ biến nhất của quân đội Nga, có giáp dày 380 mm ở mặt trước tháp pháo và 500 mm ở mặt trước thân.

Xe tăng T-72 của Nga chuẩn bị giao chiến với lực lượng Ukraine ngày 23/1. Ảnh: RIA Novosti

Mặt sau và hai bên của xe tăng Nga có giáp mỏng hơn, chỉ khoảng 100 mm với dòng T-72, do các vị trí này không thường xuyên bị nhắm tới. Giáp phản ứng nổ (ERA) thường được gắn hai bên sườn xe tăng nhằm tăng hiệu quả bảo vệ, nhưng rất ít khi lắp ở mặt sau tháp pháo, nhằm tránh tăng thêm trọng lượng xe.

Thực tế này khiến mặt sau tháp pháo, nơi ít bộc lộ nhất với hỏa lực đối phương, trở thành điểm yếu nhất của xe tăng. Tuy nhiên, dùng UAV FPV để đánh trúng phần giáp mỏng này là không dễ dàng, do dòng UAV này đòi hỏi người vận hành phải có kỹ năng sử dụng tay cầm rất thành thạo.

Ihor Dvoretskyi, chuyên gia UAV của Bộ Quốc phòng Ukraine, cho biết UAV FPV "cực kỳ khó điều khiển" và binh sĩ nước này cần được huấn luyện ít nhất vài tuần mới có thể bắt đầu sử dụng chúng ở tiền tuyến.

"Điều khiển UAV FPV cũng giống như lái máy bay dân dụng Cessna sản xuất từ những năm 1960 vậy", Dvoretskyi cho hay.

Theo chuyên gia Hambling, binh sĩ Ukraine giai đoạn đầu chỉ cố gắng điều khiển UAV FPV đánh trúng xe tăng đối phương, không quan trọng ở vị trí nào. "Giờ thì họ đã đủ thành thạo để nhắm chính xác vào điểm yếu nhất của xe tăng Nga", ông nhận định.

Trong video đăng trên Telegram hôm 24/12, một đoàn xe Nga tại tỉnh Donetsk, gồm ba xe tăng và ba xe bọc thép chở quân, đã bị đơn vị Nhóm Chiến thuật Adam của Ukraine tập kích bằng UAV FPV. Các khí tài Nga đều bị UAV đối phương đánh trúng vào mặt sau tháp pháo.

Video không cho thấy hình ảnh của đoàn xe Nga sau khi trúng đòn tập kích, song tài khoản của Nhóm Chiến thuật Adam cho biết cả 6 chiếc xe đều bị phá hủy.

Ngoài kỹ năng điều khiển chính xác của lính Ukraine, thiết kế đặc trưng của xe tăng Nga cũng là lý do khiến nó dễ bị phá hủy chỉ sau một "đòn tập hậu" chính xác. Khác với xe tăng phương Tây chứa đạn ở buồng riêng tách biệt với kíp lái, xe tăng Nga bố trí khoang chứa đạn ở phía dưới tháp pháo.

Thiết kế này giúp giảm bớt số lượng thành viên tổ lái và tăng tốc độ bắn, song khiến xe tăng rất dễ bị tổn thương, vì một đòn đánh chính xác có thể kích hoạt phản ứng dây chuyền và kích nổ toàn bộ số đạn pháo bên dưới, làm thổi tung tháp pháo.

Đạn nổ lõm hạng nhẹ như PG-7V trên UAV FPV không thể gây sát thương ở bên trong xe tăng như các đầu đạn chống tăng cỡ lớn, song có thể gây ra hiệu ứng "bay tháp pháo" và phá hủy xe tăng Nga ngay lập tức.