Cha mẹ cần phải hiểu nguyên nhân do sự thay đổi tâm sinh lý ở con, con mỗi ngày một lớn lên là mỗi ngày mỗi khác. Ngoài ra, đó là quá trình con cái đang muốn "tập làm người lớn" mà cha mẹ vẫn dùng các nguyên tắc giáo dục như khi con còn nhỏ.

Khi tình huống này xảy ra, cha mẹ dễ tức giận và càng muốn khẳng định uy quyền của mình vì nghĩ rằng mình bị xúc phạm, bị thách thức khi con không có những hành động hay lời nói theo ý mình. Mặt khác con cái muốn được độc lập, được tôn trọng và bình đẳng như người lớn mà không được nên cố cãi lại, chống đổi khẳng định cái tôi của bản thân.

Để việc giáo dục con cái không xảy ra những căng thẳng, làm xấu đi mối quan hệ cha mẹ và con cái trong gia đình, cần áp dụng nhiều biện pháp và có sự kiên trì.

Ảnh minh họa.

Ghi chú lại mật độ cãi lời của trẻ

Hãy ghi nhận lại mật độ cãi lại của con. Nếu tình trạng này xảy ra không thường xuyên và chỉ xuất hiện hiếm hoi thì nguyên nhân có thể đến từ việc trẻ mệt mỏi, căng thẳng hoặc thiếu ngủ. Trong trường hợp này, bạn chỉ cần thực hiện các biện pháp để loại bỏ các yếu tố này. Tuy nhiên, nếu việc cãi lời của trẻ xuất hiện thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu sai lệch trong nhận thức của trẻ và cần được điều chỉnh càng sớm càng tốt.

Bình tĩnh lắng nghe, khuyến khích trẻ bình tĩnh nói ra điều suy nghĩ

Khi trẻ cãi lại sẽ đưa ra rất nhiều lý lẽ, chúng ta lớn tiếng quát mắng sẽ chặt đứt lối thoát dòng cảm xúc tiêu cực của trẻ. Từ biểu hiện bề ngoài, có lẽ do trẻ yếu thế nên tỏ vẻ phục tùng, nhưng trong tâm có thể vẫn rất ấm ức, bắt đầu tránh xa cha mẹ.

Phụ huynh nên nhẫn nại, lắng nghe lời con trẻ, khích lệ trẻ nói hết những điều mà con đang nghĩ. Như vậy khiến trẻ cảm thấy cha mẹ đang tôn trọng con, đây là điều cốt yếu để giúp trẻ và cha mẹ đạt được sự đồng thuận quan điểm.

Tránh phản ứng với trẻ cùng tông giọng trẻ đã nói

Đôi khi rất khó để bình tĩnh khi con cãi lời, nhưng điều quan trọng là phải theo dõi ngôn ngữ của chính bạn. Bạn nên cố gắng trở thành tấm gương về cách thể hiện sự tôn trọng, không nên la hét, dùng từ ngữ xấu.

Hãy khéo léo ngăn chặn phản ứng tiếp theo của con, nói với con rằng con cần dừng lại và cho con cơ hội sửa chữa hành vi. Cha mẹ hãy quỳ xuống ngang tầm mắt khi nói chuyện với con.

Làm gương cho con

Việc người lớn chúng ta làm gương cho con để định hình các hành vi của các con là hết sức quan trọng. Bọn trẻ học được từ những gì chúng nhìn thấy, đặc biệt là ở nhà. Nếu đứa trẻ 5 tuổi nhà bạn nghe lỏm được bạn đang nói về mẹ chồng một cách hằn học với chồng, thì bé sẽ học được rằng, sẽ chẳng có gì sai khi cư xử với người khác, kể cả với cha mẹ chúng, theo cách đó. Vậy nên, hãy cư xử, nói năng với tất cả mọi người một cách tôn trọng, kể cả khi con bạn không ở đó.

Có biện pháp trừng phạt khéo léo

Việc trừng phạt trẻ chân chính không phải là để trẻ kinh hãi, xa lánh cha mẹ mà là để trẻ hiểu và cha mẹ là nghiêm túc. Cha mẹ cần nói cho trẻ biết lời nói nào, hành vi nào là không đúng. Ngoài ra còn phải cho trẻ biết rằng, nếu làm những điều không đúng, nói những lời không tốt thì sẽ bị trừng phạt.

Sau đó, cha mẹ có thể đưa ra một số cách trừng phạt tương ứng từ nhẹ đến nặng. Đương nhiên, khi trẻ phạm vào tội nghiêm trọng thì phải trừng phạt thực sự, chỉ có như vậy trẻ mới hiểu được lời cha mẹ nói là thật và sẽ chú ý hơn đến ngôn hành cử chỉ của mình.