Dòng sông Hương bị chia đôi con nước và làm nên Cồn Hến

Thôn Vĩ Dạ, dù ai chưa tới nhưng cũng đã từng nghe qua những vần thơ của Hàn Mặc Tử:

Sao anh không về chơi thôn Vĩ?

Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên,

Vườn ai mướt quá xanh như ngọc

Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Vĩ Dạ là một làng ven phố được bao bọc bởi hai dòng Hương Giang và Như Ý ở phía Bắc và phía Tây, của dòng sông đào Lại Thế ở phía Đông, của cánh đồng lúa trải rộng ở hướng Nam- theo Dantri.vn

Theo các tư liệu lịch sử, thì làng Vĩ Dạ xưa có tên là Vĩ Dã. Có lẽ do cách phát âm của cộng đồng nhân dân địa phương nên Vĩ Dã đã thành ra Vĩ Dạ. Ngày xưa, Vĩ Dã gồm hai xã: Vĩ Dã hạ và Vĩ Dã thượng thuộc huyện Hương Trà, phủ Triệu Phong. Ngày đó, Vĩ Dạ giống như một ly rượu mạnh, chưa về đã nhớ, không cần ở lâu để trở thành thân thuộc. Mỗi lần trở lại đều làm: “Vỡ òa một trái tim mong manh”của người thi sĩ:

Gió theo lối gió, mây đường mây

Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay…

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó,

Có chở trăng về kịp tối nay?

Thuyền ai đậu bến sông trăng đó

Người đến Huế thì nhiều nhưng không mấy người bỏ thời gian tìm về thôn Vĩ, nhưng ai đã từng đến nơi đây hẳn sẽ có thật nhiều cảm xúc về một ngôi làng mộc mạc, như nốt trầm bên dòng sông Hương bao đời thơ mộng.

Đặc biệt khi ghé tới cồn Hến, “cồn nhỏ được phù sa bồi lấp ở giữa sông Hương, phía bên trái Kinh thành Huế (Việt Nam). Qua thời gian, từ một cồn nhỏ được phù sa bồi lấp, cồn Hến ngày nay thành một vùng đất cao với diện tích gần 33 ha, là khu vực dân cư của các tổ 16, 17, 18, 19, 20 thuộc khu vực 6 phường Vỹ Dạ.

Đảo cồn Hến ngày nay là một khu dân cư đông đúc trù phú với nhiều công trình nhà cửa, trường học, đền chùa khang trang. Cồn Hến còn được coi là “đảo ẩm thực Huế” với những quán: cơm hến, chè bắp cồn… và là một trong các địa điểm du lịch của Huế.- theo Wikipedia.

Cồn Hến – một góc thôn Vĩ Dạ ngày xưa

Gọi là cồn Hến, bởi ở vùng này có rất nhiều hến và là loại hến ngon ngọt đặc biệt không nơi nào có mà người ta vẫn gọi là “hến sông Hương”. Hến sông Hương làm nên những thứ cơm hến, bún hến, hến xào… trứ danh mà ở các vùng miền khác, dù là dân Huế đến làm với nghề chế biến gia truyền vẫn không tạo ra được.

Cơm hến- món ăn đặc sản của Cồn Hến

Bún hến

Đến với thôn Vĩ ngày nay, không còn nguyên vẹn những nét mơ màng, nên thơ như Hàn Mặc Tử từng viết: “Ở đây sương khói mờ nhân ảnh”, bờ sông cũng không còn cảnh con thuyền đìu hiu “Thuyền ai  đậu bến sông trăng đó”.

Thôn Vĩ giờ đây luộn bân rộn với nghề mưu sinh từ con hến. Bước đi giữa lòng cồn Hến- thôn Vĩ thuở nào, lắng nghe tiếng vỏ hến lạo xạo dưới chân, nghe hương thơm của những bát cơm hến, thấy có chút gì xuyến xao.

Cồn Hến ngày nay- thôn Vĩ ngày xưa

Người dân cồn Hến tất bật mưu sinh với nghề

Trải qua những biến đổi thăng trầm của lịch sử, Vĩ Dạ ngày nay đã có nhiều thay đổi, nhưng vẫn còn đâu đó bên cạnh các khu đô thị mới và hiện đại, thấp thoáng những mái nhà xưa, những khu vườn cổ và những con người luôn nâng niu, gìn giữ danh thơm cho một Vĩ Dạ xưa và nay.

Thôn Vĩ