Behzad Pournori đã nộp đơn xin thị thực cách đây gần một năm và kể từ đó không nhận được tin tức gì từ Bộ Nội vụ. Ảnh: Guardian.

Nộp hồ sơ xin cấp thị thực từ tháng 5/2022, đến nay, ứng viên tiến sĩ Behzad Pournori vẫn không nhận được phản hồi. Trong khi đó, một ứng viên khác đã chờ cấp thị thực trong 3,5 năm.

Khi Behzad Pournori (người Iran) nhận được học bổng toàn phần tiến sĩ tại Đại học RMIT (Australia) vào tháng 2/2022, anh đã rất phấn khởi.

Tháng 5/2022, Pournori nhanh chóng điền vào các mẫu đơn bổ sung để xin thị thực sinh viên du học Australia. Tuy nhiên, kể từ đó, Pournori không nhận được phản hồi gì từ Bộ Nội vụ. Gần một năm sau khi nộp đơn, tình trạng thị thực của anh vẫn không thay đổi.

“Tôi đã phải hoãn ngày nhập học 3 lần. Nếu không nhận được thị thực sớm, tôi sẽ mất học bổng, mặc kệ việc tôi phải rất cố gắng để giành được nó”, Pournori nói.

Không nhận được thị thực dù nộp hồ sơ 3,5 năm

Pournori không đơn độc. Anh tham gia một nhóm WhatsApp gồm 300 thành viên là các ứng viên tiến sĩ người Iran - những người vẫn đang chờ quyết định cấp thị thực dù đã nhận được học bổng toàn phần để theo học tại các trường đại học Australia.

Theo Guardian, sinh viên từ Iran và các quốc gia khác như Ấn Độ, Trung Quốc và Pakistan từ lâu đã phải đối mặt với quá trình kiểm tra an ninh và thông quan kéo dài khi xin thị thực. Thời gian chờ đợi đôi khi kéo dài hơn 3 năm.

Tuy nhiên, các cuộc biểu tình chính trị kéo dài ở Iran đã chứng kiến ​​hàng trăm người thiệt mạng và ít nhất 14.000 người bị bắt kể từ tháng 9/2022. Tình trạng này đang làm trầm trọng thêm các vấn đề, ảnh hưởng đến việc cấp thị thực cho người dân nước này.

Trong khi đó, các chuyên gia lo ngại việc trì hoãn cấp thị thực của Australia có thể dẫn đến nguy cơ làm giảm tiêu chuẩn nghiên cứu tại các trường đại học nước này, đồng thời có thể khiến ứng viên chuyển sang học nơi khác.

Trao đổi với Guardian, một nha sĩ người Iran cho biết vào tháng 8/2022, anh đã nhận được học bổng toàn phần để theo học tiến sĩ tại Đại học New South Wales (UNSW - Australia).

Ban đầu, ứng viên 27 tuổi dự định nghiên cứu ở Iran sau khi tốt nghiệp vào năm ngoái. Tuy nhiên, khi các quốc gia áp đặt lệnh trừng phạt nghiêm khắc đối với Iran, một số vật liệu trong nghiên cứu nha khoa không còn, dẫn đến nghiên cứu của ứng viên này bị hủy bỏ. Giờ đây, nghiên cứu quốc tế là lựa chọn duy nhất đối với cô.

Sau khi được nhận vào UNSW, cô ấy đã nộp visa và dự định bắt đầu học kỳ đầu tiên vào ngày 13/2. Nhưng sau 6 tháng sống trong tình trạng lấp lửng chờ đợi, ứng viên này đang cân nhắc việc rút hồ sơ và nộp đơn vào một trường đại học khác.

“Tôi thấy ứng viên từ các quốc gia khác nhận được thị thực của họ sau một hoặc 2 tuần. Đây là một trong những trải nghiệm khó khăn nhất trong đời tôi”, nữ nha sĩ nói và cho biết các ứng viên đồng nghiệp của cô đã nghỉ việc và từ chối lời mời của các học viện quốc tế chất lượng cao khác để chuyển đến Australia.

Tuy nhiên, khi đồng tiền của Iran giảm giá trị, tình hình chính trị ngày một căng thẳng nhưng thị thực lại không được cấp, cuộc sống của họ bị ảnh hưởng rất nhiều.

Một ứng viên khác đến từ Iran cũng nhận được học bổng du học tại UNSW vào tháng 7/2019. Cũng như nhiều người khác, 3,5 năm sau, anh vẫn chưa nhận được thị thực hay phản hồi rõ ràng từ chính quyền về tình trạng của mình.

Trong thư từ tổng thanh tra tình báo và an ninh gửi tới, người này được thông báo rằng một số đơn xin thị thực của ứng viên đã bị chậm xử lý từ 18 tháng trở lên, tuy nhiên, không có dấu hiệu cho thấy họ đang nỗ lực cải thiện.

Bộ Nội vụ Australia lên tiếng

Trao đổi với Guardian, một phát ngôn viên của Bộ Nội vụ Australia cho biết hơn 87% các trường hợp xin thị thực sẽ được bộ xử lý trong vòng chưa đầy 2 tháng.

Dữ liệu trên trang web của bộ vào tháng 11/2022 cũng cho thấy trung bình một đơn xin thị thực du học mất 16 ngày để xử lý. Bộ không cung cấp số liệu thống kê về thời gian xử lý theo quốc tịch.

“Chính phủ Australia công nhận vai trò quan trọng của lĩnh vực nghiên cứu sau đại học trong việc nâng cao danh tiếng của Australia trong giáo dục quốc tế”, người phát ngôn cho biết.

Tuy nhiên, trong một bản đệ trình vào tháng 12/2022 để chính phủ liên bang xem xét vấn đề di cư, các trường đại học Australia cho biết hệ thống xét thị thực hiện tại không phù hợp với mục đích. Australia nên loại bỏ các loại thị thực, quy định và rào cản không cần thiết đối với du học sinh.

“Tác động của việc xử lý chậm trễ không chỉ được cảm nhận bởi các sinh viên nước ngoài. Chúng tôi có nguy cơ mất đi một số ứng viên xuất sắc, sẵn sàng giải quyết những thách thức lớn và đóng góp cho các cộng đồng trên khắp Australia", bà Catriona Jackson, CEO Hiệp hội các trường đại học Australia, cho biết.

Một giảng viên cấp cao người Iran tại UNSW cũng đồng ý với quan điểm trên, nói rằng thứ hạng của các trường đại học Australia có thể giảm nếu quá trình cấp thị thực không được đẩy nhanh.

“Tương lai của chúng ta trong lĩnh vực STEM và kỹ thuật phụ thuộc vào nghiên cứu. Chúng ta đang đối mặt với một vấn đề nghiêm trọng khi đánh mất những ứng viên xuất sắc vào tay các trường đại học hàng đầu. Bên cạnh đó, một vấn đề cấp bách chính là rủi ro của các nhà khoa học gặp phải khi chính trị căng thẳng tại Iran", vị giảng viên nói.

Tuy nhiên, Chính phủ Australia thông báo các vấn đề chậm trễ thị thực có thể mất một thời gian để khắc phục.

Tháng 12/2022, trước vấn đề tồn đọng một triệu đơn xin thị thực chưa được xử lý, bao gồm hàng trăm ứng viên tiến sĩ từ Trung Quốc, Pakistan và Iran, bà Clare O'Neil, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Australia, cho biết một số hồ sơ chưa được xử lý do phức tạp hơn những hồ sơ khác. Tuy nhiên, việc có người trẻ học tiến sĩ ở Australia là "cực kỳ quan trọng".