Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm nay cáo buộc Hy Lạp "đang chiếm đóng" các quần đảo trên vùng biển Aegean giữa hai nước. "Chúng tôi sẽ có những hành động cần thiết vào đúng thời điểm, thời khắc phù hợp", ông Erdogan cảnh báo khi nhắc đến những quần đảo vốn được giữ trạng thái phi quân sự theo các hiệp ước trong lịch sử giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp.

Ankara từng nhiều lần cáo buộc Athens đưa vũ khí đến các quần đảo phi quân sự, nhưng đây là lần đầu tiên ông Erdogan tuyên bố Hy Lạp "chiếm đóng quần đảo".

Giới chức Hy Lạp chưa bình luận về thông tin.

Tổng thống Erdogan phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Tây Ban Nha vào tháng 6. Ảnh: Reuters.

Số phận của các quần đảo phía đông biển Aegean được định đoạt sau Chiến tranh Balkan 1912-1913 bởi các thỏa thuận giữa 6 bên gồm Áo-Hung, Anh, Pháp, Nga, Italy và Đức. Các cường quốc châu Âu vào năm 1914 quyết định quần đảo sẽ thuộc chủ quyền của Hy Lạp chứ không phải Thổ Nhĩ Kỳ.

Chính quyền Erdogan lập luận các quần đảo trên biển Aegean được trao cho Hy Lạp theo hiệp ước năm 1923 và năm 1947 với điều kiện Athens không quân sự hóa khu vực, vì chúng nằm gần đất liền Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlit Cavusoglu nhiều lần cảnh báo nước này sẽ xét lại chủ quyền của Hy Lạp đối với các quần đảo trên biển Aegean nếu nước láng giềng kiên quyết đưa vũ khí đến đây.

Ankara cho rằng những vũ khí được Athens triển khai đến các hòn đảo gần đất liền Thổ Nhĩ Kỳ là mối lo ngại về an ninh quốc gia. Vấn đề cũng làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ Thổ Nhĩ Kỳ - Hy Lạp, vốn leo thang xoay quanh tranh chấp ranh giới trên biển, tài nguyên và đảo Cyprus.

Thổ Nhĩ Kỳ thường xuyên cáo buộc lực lượng vũ trang Hy Lạp cản trở hoạt động của máy bay quân sự. Ankara ngày 23/8 nói rằng hệ thống phòng không S-300 được Athens triển khai trên đảo Crete đã khóa mục tiêu vào tiêm kích F-16 Thổ Nhĩ Kỳ hoạt động ở độ cao hơn 3.000 mét ở phía tây đảo Rhodes.

Chính phủ Hy Lạp liên tục bác bỏ thông tin nước này vũ trang hóa những quần đảo trên biển Aegean. Thủ tướng Kyriakos Mitsotakis cũng chỉ trích thông điệp từ Thổ Nhĩ Kỳ đòi xét lại chủ quyền của Hy Lạp đối với các quần đảo giữa hai nước.

4 quần đảo trên biển Aegean được trao cho Hy Lạp theo các hiệp ước năm 1923 và 1947. Đồ họa: Wikimedia.