Apple, Amazon, Huawei, Hyundai, Tesla rồi đến Foxconn, Fisker… mỗi ngày, người ta lại nghe thấy những tin tức về việc một "ông lớn" công bố (hoặc hé lộ, hoặc được đồn thổi) gia nhập thị trường xe điện.

Vì sao xe điện hot đến vậy?

Tesla – hãng xe điện tự hành được xem là dẫn đầu thị trường hiện nay – đang trên đường trở thành công ty 2 nghìn tỷ USD sau khi cổ phiếu tăng 400% trong năm 2020. Giá trị của công ty này gấp 5 lần so với 2 gã khổng lồ ngành ô tô truyền thống Ford và General Motor cộng lại.

Một hãng startup về xe điện ít danh tiếng bên ngoài Trung Quốc là NIO cũng chứng kiến giá trị thị trường tăng 1.500% trong năm ngoái. Những con số này đủ cho thấy sức hút của thị trường xe điện lớn thế nào trong mắt các nhà đầu tư. Khi bạn cộng dồn giá trị 5 nghìn tỷ USD của ngành giao thông toàn cầu với ngành nhiên liệu vận tải, không một công ty lớn nào muốn mình bị bỏ lại trong cuộc đua.

Xe điện đơn giản là miếng bánh lớn nhất trong thập kỷ tiếp theo

Nếu như cuộc chơi di động, điện toán gần như đã được chia xong khi các ông lớn Apple, Amazon, Google, Facebook, Microsoft là những "kẻ không thể đụng đến" thì câu chuyện của tương lai chính là tìm ra "miếng bánh" tiếp theo.

Thị trường xe điện chính là "miếng bánh" hot nhất trong tương lai gần.

Với những động thái của hàng loạt "ông lớn" vừa qua thì rõ ràng, miếng bánh đó chính là thị trường xe điện. Sự chuyển dịch từ phương tiện sử dụng nhiên liệu hoá thạch truyền thống sang các loại xe chạy điện chắc chắn sẽ mang đến những thay đổi không tưởng kể từ thời động cơ đốt trong ra đời.

Tuy nhiên, câu chuyện hiện nay không nằm ở động cơ – trái tim của xe, mà là ở "khối óc". Những chiếc xe hơi chạy điện sau này không chỉ tiết kiệm nhiên liệu mà còn có thể tự mình vận hành trên đường, kết nối với đường phố, các xe xung quanh bằng một hệ thống cảm biến phức tạp đến mức con người cách đây 10 năm không thể tưởng tượng ra.

Đó cũng là lý do các công ty công nghệ như Apple, Amazon, Google tự tin rằng mình có thể "lấn sân" và "gặm" miếng bánh lẽ ra phải thuộc về các hãng ô tô truyền thống. Và khi xuất hiện một cuộc chơi mới, cũng không thiếu những người chơi mới nuôi tham vọng "xoá nháp vẽ lại bản đồ" ngành công nghiệp phương tiện di chuyển. Đó là những Tesla hay Foxconn.

Ai nhanh chân hơn?

Tính đến thời điểm đầu năm 2021, Tesla được cho là người nhanh chân nhất. Nhắc đến xe điện, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến tỷ phú Elon Musk, những mẫu xe danh tiếng như Tesla Model X, Model Y hay Model 3 giá được xem là rẻ nhất trong làng xe điện.

Model X - mẫu xe điện thể thao nổi bật nhất của Tesla.

Tuy nhiên, Tesla cần phải đi một con đường rất dài nữa nếu muốn trở thành kẻ thống trị thị trường như cái cách Apple đang làm với thị trường di động thông minh. Và ngay cả khi đi sau đến vài năm, những cái tên khác vẫn có đầy đủ tiềm năng để bắt kịp, thậm chí trình diễn sự vượt trội. Đơn giản, họ là những cái tên quá lừng lẫy, nhiều tài lực và vật lực để làm bất cứ thứ gì.

Không rầm rộ nhưng Amazon và Alphabet (công ty mẹ của Google) đã bước chân vào cuộc chơi ô tô từ lâu – hay ít nhất có kết nối với thị trường này. Amazon đầu tư vào hãng startup xe điện Rivian trong khi Alphabet phát triển hẳn một công nghệ tự lái có tên Waymo.

Apple, trong khi đó, được đồn đoán từ lâu rằng sẽ cho ra mắt một mẫu ô tô tự lái chạy bằng điện với tên Apple Car hoặc iCar. Báo chí Mỹ tin rằng Apple đã tuyển quân rầm rộ trong vài năm qua, làm việc trong một dự án bí mật có tên Project Titan, giống hệt cái cách họ từng làm trước khi ra mắt iPhone năm 2007.

Mới đây, hãng này được cho đã nói chuyện với Hyundai và Kia để sản xuất xe điện vào năm 2024. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán có vẻ đã đi vào ngõ cụt khi đại diện Hyudai cho biết họ thích tự làm hơn là gia công cho Apple.

Fisker Inc đã tự sản xuất một chiếc xe thuần điện mang ten Ocean SUV. Họ công bố hợp tác với Foxconn để sản xuất một mẫu xe điện hoàn toàn mới mà CEO Henri Fisker tin rằng sẽ sản xuất khoảng 250.000 chiếc xe điện năm 2023. Trong bài phỏng vấn với CNN Business, Fisker cho biết "chiếc xe sẽ trông giống như đến từ một hãng công nghệ, thay vì từ một hãng ô tô".

Trong khi đó, đối tác của Fisker Inc – Foxconn thì đang đi bắt tay khắp nơi để thực hiện hoá tham vọng xe điện của mình. Với lợi thế về mối quan hệ với các chuỗi cung ứng toàn cầu cũng như khả năng gia công sản phẩm tốt nhất thế giới, họ sẵn sàng trở thành đơn vị sản xuất, cung cấp linh kiện cho mọi đối tác. Tham vọng hơn, Foxconn đang muốn xây dựng một nền tảng tự lái dành cho xe điện giống như phiên bản hệ điều hành Android dành cho smartphone hiện nay.

Cuộc chơi xe điện còn để ngỏ cho tất cả những người tham gia.

Tất nhiên, không thể bỏ qua các nhà sản xuất ô tô truyền thống. Toyota, GM, Ford, Hyundai, Nissan, BMW, Porsche đều có những dự án của riêng mình. Các hãng sản xuất ô tô truyền thống tin vào giá trị lâu năm của họ. Họ chính là người đã tạo ra âm điệu để kết nối hàng nghìn linh kiện, thứ cần phải được lắp ráp đúng chỗ, đúng lúc trên các dây chuyền sản xuất để tạo ra những chiếc xe mang dấu ấn, màu sắc riêng trên thị trường.

Mặc dù vậy, giới phân tích thị trường tin rằng, các hãng xe hơi truyền thống đang phải đối đầu với những đối thủ thực sự mạnh, trong khi bước dịch chuyển của họ lại quá chậm.

Nên nhớ, cuộc khủng hoảng khiến nhiều hãng phải dừng sản xuất gần đây liên quan đến việc thiếu các con chip bên trong xe. Đó là dấu hiệu cho thấy, họ chính là kẻ hụt hơi trong đường đua đầy tốc độ này.