Bộ Quốc phòng Nga thông báo quân đội Ukraine ngày 13/9 phóng tên lửa hành trình vào nhà máy đóng tàu của Nga ở thành phố Sevastopol, Crimea, khiến hai tàu chiến đang sửa chữa bị hư hại, thêm rằng chúng sẽ được phục hồi và đưa trở lại biên chế.

Trong khi đó, Ukraine cho biết cuộc tập kích khiến một tàu ngầm và một tàu đổ bộ của Nga bị hư hỏng nặng đến mức "không còn khả năng sửa chữa". Kiev không nêu tên hai tàu chiến Nga bị hư hỏng, song ảnh vệ tinh cho thấy tàu ngầm Rostov-on-Don thuộc lớp Kilo và tàu đổ bộ cỡ lớn Minsk thủng lỗ lớn khi đang nằm trên ụ nổi để sửa chữa.

Rostov-on-Don là tàu ngầm đầu tiên của Nga bị tấn công từ khi chiến sự bùng phát tại Ukraine. Theo hình ảnh rò rỉ được nhóm điều tra độc lập Conflict Intelligence Team (CIT) chia sẻ hôm 18/9, tàu ngầm Nga bị trúng hai quả tên lửa ở phần thân tàu và mũi tàu.

Phần vỏ kim loại trên thân tàu ngầm bị biến dạng và hướng ra phía ngoài, cho thấy hai quả tên lửa đã xuyên qua vỏ tàu trước khi phát nổ, gây thiệt hại nặng nề ở bên trong.

Hình ảnh về thiệt hại của tàu ngầm Nga công bố trên mạng xã hội hôm 18/9. Ảnh: CIT

Chuyên gia quân sự David Axe của Forbes cho biết đây là dấu hiệu cho thấy vụ tập kích được tiến hành bởi tên lửa hành trình tàng hình Storm Shadow mà Anh và Pháp chuyển giao cho Ukraine.

"Storm Shadow trang bị đầu đạn có cấu tạo đặc biệt. Khi tên lửa chạm mục tiêu, ngòi nổ ở mũi sẽ kích hoạt đầu đạn nổ lõm, tạo ra lỗ thủng lớn, giúp đầu đạn thứ hai xuyên vào bên trong mục tiêu rồi phát nổ", chuyên gia này nói.

Tên lửa hành trình tầm xa Storm Shadow do Anh và Pháp hợp tác phát triển, có tốc độ tối đa 1.000 km/h, đủ sức đánh trúng mục tiêu ở khoảng cách 250-560 km tùy biến thể. Đầu đạn BROACH của Storm Shadow gồm liều nổ lõm sơ cấp để xuyên phá vỏ giáp xe tăng, bê tông cốt thép và nền đất, mở đường cho đầu đạn nổ phá cỡ lớn lao vào bên trong và gây sát thương tối đa.

Loại đầu đạn này giúp tên lửa Storm Shadow có năng lực tấn công, phá hủy mục tiêu kiên cố, vốn chỉ được trang bị trên các loại bom cỡ lớn dẫn đường bằng laser.

Tên lửa Storm Shadows/SCALP-EG trang bị cho máy bay Su-24 của Ukraine trong ảnh chụp hồi tháng 8. Ảnh: Trung tâm Quân sự Ukraine

Chuyên gia Axe nhận định sau khi trúng đầu đạn thứ hai của tên lửa Storm Shadow, tàu ngầm Rostov-on-Don bị "hư hỏng quá nặng để có thể sửa chữa". Bryan Clark, cựu sĩ quan tàu ngầm Mỹ và là chuyên gia quốc phòng tại Viện Hudson, cũng cho rằng chiến hạm nặng 3.100 tấn này đã bị "phá hủy hoàn toàn".

Nhà phân tích độc lập Thor Are Iversen nhận định vụ tập kích đã gây hư hại cho khoang sinh hoạt, khoang ngư lôi và nhiều thiết bị bên trong tàu, khiến việc sửa chữa có thể kéo dài trong nhiều năm. Cựu lính hải quân Mỹ Aaron Amick cho rằng Nga có thể loại biên con tàu, chỉ thu hồi những thiết bị hoặc linh kiện còn dùng được.

Ngoài tàu ngầm Rostov-on-Don, tàu đổ bộ Minsk được cho là cũng bị thiệt hại nặng sau cuộc tập kích hôm 13/9 của Ukraine. Bộ Quốc phòng Anh dẫn một số nguồn tin cho biết con tàu "gần như đã bị hủy diệt hoàn toàn về mặt chức năng", song hiện chưa có đủ hình ảnh cần thiết để xác định chính xác thiệt hại của nó.

Nga sáp nhập bán đảo Crimea sau cuộc trưng cầu dân ý hồi năm 2014. Moskva nói rằng kết quả trưng cầu dân ý cho thấy hầu hết người dân Crimea muốn trở thành một phần của Nga, song Kiev và các nước phương Tây xem động thái này là bất hợp pháp.

Ukraine những tuần qua tiến hành hàng loạt vụ tập kích nhằm vào các mục tiêu tại Crimea, nhằm cô lập bán đảo và khiến Nga gặp khó khăn trong việc hỗ trợ các hoạt động quân sự trên đất liền Ukraine.

Cuộc tập kích vào cảng Sevastopol được cho là đòn giáng mạnh vào năng lực hoạt động của hải quân Nga ở Biển Đen, do hạm đội nước này phụ thuộc rất nhiều vào căn cứ chiến lược và xưởng đóng tàu trên bán đảo Crimea.