Trong khi Mỹ đang tiếp tục đàm phán về việc quay lại các căn cứ quân sự cũ tại Đông Nam Á theo chiến lược chuyển trọng tâm sang châu Á - Thái Bình Dương, đại tá Lưu Minh Phúc của Đại học Quốc phòng Bắc Kinh tuyên bố rằng trong vòng 2 thập niên nữa lực lượng Mỹ sẽ bị đẩy khỏi vùng tây Thái Bình Dương.

Hãng tin Fairfax Media của Úc dẫn lời ông này còn mạnh miệng khẳng định ảnh hưởng chiến lược của Mỹ sẽ bị giới hạn ở "phần phía đông của đường trung tuyến Thái Bình Dương" và Trung Quốc chính là thế lực sẽ thống trị xuyên suốt Đông Á - Thái Bình Dương, bao gồm cả Úc. Tuy nhiên, theo các chuyên gia quốc tế, các động thái gây quan ngại liên tục trên các vùng biển trong khu vực của Trung Quốc đã kích hoạt sự hình thành các tuyến an ninh khu vực.

Máy bay Mỹ, Nhật, Úc tập trận chung tại Thái Bình Dương từ ngày 4-15.2 - Ảnh: COMPACAF

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang tích cực quảng bá đề xuất "hình thoi an ninh dân chủ" bao gồm Ấn - Mỹ - Nhật - Úc. Fairfax dẫn lời chuyên gia Robert Rubel thuộc Trường Hải quân Mỹ đánh giá rằng các tham vọng quân sự của Trung Quốc sẽ càng đẩy các quốc gia láng giềng vào tình thế hợp tác với nhau để phản ứng và nước này sẽ gặp những thách thức cực lớn với ý định trở thành "thủ lĩnh" của khu vực.