Dữ liệu mới nhất từ ​​Cục Sức khỏe Tâm thần Thái Lan cho thấy số ca tử vong do tự tử tăng lên rõ rệt, từ khoảng 5.768 vào năm 2018 lên 6.597 vào năm 2020, theo Channel NewsAsia.

Điều này có nghĩa là chỉ riêng năm 2020, Thái Lan ghi nhận 10 trường hợp tự tử trên 100.000 dân.

“Mọi cuộc khủng hoảng đều ảnh hưởng đến tinh thần. Tác động nghiêm trọng nhất chúng tôi lo lắng chính là tự sát”, tiến sĩ Amporn Benjaponpithak, Cục trưởng Cục Sức khỏe Tâm thần Thái Lan, cho biết.

Theo tiến sĩ Amporn, đại dịch gây ra thiệt hại về người, ảnh hưởng đến kinh tế xã hội. Những điều này xảy ra một cách đột ngột. Nhiều người mất đi người thân, hoặc một số người bị mất việc làm, rơi vào cảnh nợ nần.

“Mọi thứ đảo lộn, họ không thể điều chỉnh (tâm lý) để đối mặt với những việc nghiêm trọng như vậy”, bà nói. “Mất mát lớn gây ra nhiều hệ quả và sự kích động”.

Các cuộc trò chuyện về vấn đề sức khỏe tâm thần tại Thái Lan nên tập trung nhiều hơn vào cách mọi người phát hiện dấu hiệu không ổn về mặt tâm thần. Ảnh: iStock.

Cần tập trung vào cách tìm kiếm sự giúp đỡ

Tính từ đầu năm nay, hơn 2,4 triệu người tham gia một bài kiểm tra sức khỏe tâm thần. Dữ liệu chính thức cho thấy 240.226 người được hỏi có nguy cơ bị trầm cảm, 205.005 người bị căng thẳng tột độ và 132.931 người khác có nguy cơ tự tử.

Tự tử là vấn đề sức khỏe cộng đồng được thảo luận công khai ở Thái Lan. Tuy nhiên, bà Amporn cho rằng các cuộc trò chuyện nên tập trung nhiều hơn vào cách mọi người phát hiện dấu hiệu không ổn về mặt tâm thần và tìm kiếm sự giúp đỡ.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tự tử là nguyên nhân thứ hai gây tử vong ở những người trong độ tuổi 15-29.

Mặc dù nhiều tình trạng sức khỏe tâm thần có thể được điều trị hiệu quả với chi phí tương đối thấp, WHO cho biết “còn khoảng cách đáng kể giữa người cần được chăm sóc và được tiếp cận với dịch vụ này”, cũng như “mức bao phủ điều trị hiệu quả còn rất thấp”.

Tại Thái Lan, quốc gia có khoảng 66 triệu dân, kênh tư vấn qua điện thoại chính của Cục Sức khỏe Tâm thần chỉ hoạt động 20 đường dây. Đường dây này thường bận rộn do số lượng có hạn, đặc biệt là vào vào buổi tối và ban đêm.

Kể từ khi Thái Lan báo cáo trường hợp Covid-19 đầu tiên, các tương tác xã hội bị hạn chế và nền kinh tế suy yếu. Nhiều người phải làm việc tại nhà trong khi những người khác thất nghiệp. Điều này khiến tình hình trở nên trầm trọng hơn đối với những người vốn đã dễ bị tổn thương.

Bà Sriaroon Thanarattikannon, lãnh đạo một đơn vị hỗ trợ tinh thần tại Thái Lan, nói rằng số lượng người tìm kiếm tư vấn thông qua đường dây trợ giúp và các nền tảng mạng xã hội tăng gấp đôi kể từ khi đại dịch bắt đầu.

Trước Covid-19, tổ chức này tư vấn cho khoảng 700 người mỗi tháng. Hiện tại, con số tăng lên khoảng 1.500.

“Thất nghiệp là vấn đề then chốt. Ngoài ra, khi mọi người phải làm việc ở nhà, họ có thể bị căng thẳng vì bản chất con người là ra ngoài giao lưu", bà nói. "Khi họ phải dành cả ngày cho gia đình và nếu mối quan hệ không suôn sẻ, họ buộc phải gắn bó với nhau suốt 24 giờ. Điều này có thể gây ra sự khó chịu”.

Nhiều trẻ em và thanh thiếu niên chịu chứng lo âu và trầm cảm. Ảnh: UNICEF.

"Bạn không đơn độc"

Kể từ tháng 8, Cục Sức khỏe Tâm thần ghi nhận sự gia tăng đột biến về số lượng trẻ em và thanh thiếu niên truy cập trang web của cục để đánh giá sức khỏe tâm thần.

Trên toàn cầu, UNICEF ước tính hơn 13% thanh thiếu niên trong độ tuổi 10-19 sống với chứng rối loạn tâm thần, đặc biệt là lo âu và trầm cảm.

Theo báo cáo của Tổ chức Trẻ em Thế giới công bố vào đầu tháng 10, gần 46.000 trẻ em và thanh thiếu niên nhóm 10-19 tuổi kết liễu cuộc đời mình mỗi năm, hay cứ 11 phút lại có một trẻ em làm vậy.

Khi đại dịch kéo dài, Cục Sức khỏe Tâm thần của Thái Lan đang nỗ lực mở rộng mạng lưới để tiếp cận với nhiều người dễ bị tổn thương và hỗ trợ họ. Cục hợp tác với tình nguyện viên y tế thôn bản, tổ chức hành chính địa phương và nhiều bộ ngành khác nhau.

“Nhiệm vụ của cục là truyền kiến ​​thức và kỹ năng cho các thành viên trong mạng lưới, bao gồm cách đưa ra lời khuyên và lắng nghe một người chia sẻ cảm xúc của họ", tiến sĩ Amporn nói.

Trong khi đó, các tổ chức phòng chống tự tử vẫn tiếp tục cung cấp dịch vụ tư vấn qua điện thoại và trực tuyến. Việc lắng nghe giúp những người dễ bị tổn thương hiểu vẫn có một người thấu hiểu nỗi khổ của họ.

“Khi họ nói chuyện với ai đó, họ phải lắng nghe chính họ. Vì vậy, chúng tôi lắng nghe họ và để họ nói về những gì làm phiền tâm trí. Khi họ tiếp tục nói, đôi khi sẽ nhận ra có một lối thoát", bà Sriaroon nói.

“Tôi muốn họ hiểu mình không đơn độc. Ít nhất, có những tình nguyện viên rất vui khi được trở thành bạn và lắng nghe vấn đề của họ. Cho dù hiện tại đầy rẫy khó khăn, nếu họ vượt qua giai đoạn này, cuộc sống phía trước của họ rất có giá trị", bà nói thêm.