Theo The National News, các nhà khoa học Nhật Bản đặt mục tiêu vaccine này không chỉ ngừa được SARS-CoV-2, mà có tác dụng với mọi chủng virus corona. Điều này xuất phát từ việc một số biến chủng nCoV mới được cảnh báo kháng lại vaccine, khiến hiệu quả của vaccine suy giảm theo thời gian.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Experimental Medicine ngày 8/10.

Hình minh họa

SARS-CoV-2 xâm nhập vào tế bào người bằng cách sử dụng protein đột biến để liên kết với thụ thể trên bề mặt tế bào (ACE2). Vùng liên kết thụ thể của protein đột biến gồm hai phần: Vùng “lõi” (giống nhau ở tất cả virus corona) và vùng đầu (chuyên biệt hơn, làm trung gian liên kết ACE2).

Theo Eurekalert, các kháng thể nhận biết vùng đầu của liên kết thụ thể tăng đột biến có thể ngăn chặn sự xâm nhập của nCoV vào tế bào. Song, nó ít có tác dụng chống lại các chủng virus corona khác, chẳng hạn SARS - virus gây đại dịch năm 2002.

Ngược lại, các kháng thể nhận biết vùng lõi có thể ngăn chặn virus corona khác nhau xâm nhập vào tế bào người. Tuy nhiên, cơ thể người ít khi tạo ra các kháng thể chống lại vùng đầu này, đa số là những “bộ nhận diện” vùng lõi.

Vì vậy, GS Tomohiro Kurosaki, Đại học Osaka, Nhật Bản, tác giả chính của nghiên cứu, cho hay vaccine Covid-19 hiện tại không có khả năng bảo vệ con người khỏi virus mới cùng dòng họ với SARS-CoV-2, thậm chí, ngay cả khi nó biến chủng, hiệu quả của vaccine cũng có thể giảm sút.

GS Kurosaki và các đồng nghiệp đã quyết định thử nghiệm loại vaccine mới có thể cho phép hệ miễn dịch tạo kháng thể trung hòa trên diện rộng. Các nhà nghiên cứu đã biến đổi gene vùng liên kết thụ thể của protein đột biến SARS-CoV-2, bao phủ vùng đầu trong các phân tử đường bổ sung. Các phân tử đường giúp thúc đẩy sản xuất kháng thể vùng lõi.

Khi thử nghiệm trên chuột, tỷ lệ kháng thể nhận biết vùng lõi liên kết thụ thể protein đột biến sản sinh ra cao hơn nhiều. Những kháng thể này có thể vô hiệu hóa sự xâm nhập tế bào của SARS-CoV-2, SARS và 3 virus corona khác từ dơi, tê tê.

Nhóm chuyên gia Nhật Bản dự định thử nghiệm lâm sàng trên người để đưa ra công thức vaccine cuối cùng. Họ kỳ vọng đây sẽ là thế hệ vaccine tiếp theo, có tính bảo vệ rộng rãi và ngăn chặn đại dịch Covid-19, các virus corona khác trong tương lai. Song, nhóm cũng thừa nhận chặng đường này còn rất dài.