Hiến chương sửa đổi tái khẳng định chính sách vốn có từ lâu của Nhật Bản rằng viện trợ nước ngoài không được sử dụng cho mục đích quân sự. Theo hiến chương, viện trợ cho các lực lượng vũ trang trong hoạt động phi quân sự như cứu trợ thảm họa nên được xem xét theo từng trường hợp.

Tokyo từng mở rộng loại viện trợ này nhưng đây là lần đầu tiên một chính sách như vậy được ghi rõ trong hiến chương, Reuters dẫn lời một quan chức Bộ Ngoại giao Nhật Bản nói.

Hiến chương sửa đổi còn mở rộng viện trợ phát triển chính thức cho quốc gia giàu hơn. Động thái trên diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc cũng muốn tăng viện trợ ra nước ngoài, đặc biệt là với các quốc gia châu Phi giàu tài nguyên.

Lập trường mới làm dấy lên lo ngại rằng viện trợ nước ngoài của Nhật Bản, trên thực tế, sẽ phục vụ hoạt động quân sự.

"Chính phủ nói viện trợ chỉ phục vụ mục đích cứu trợ thảm họa. Cứ cho là chương trình sẽ mua các xe tải và trực thăng nhưng khó đảm bảo chúng chỉ được sử dụng cho mục đích đó", Yoichi Ishii, giáo sư danh dự thuộc Đại học Kanagawa, nói. "Điều tốt nhất chúng ta có thể làm là đảm bảo mua đúng các thiết bị. Việc xác định ranh giới rõ ràng giữa quân sự và phi quân sự trong lúc sử dụng là rất khó".

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe từng thông báo mục tiêu tăng cường sức mạnh an ninh cho Tokyo, trong đó có việc thông qua một dự luật trong năm 2015 để diễn giải lại hiến pháp hòa bình. Điều này cho phép Nhật Bản hỗ trợ đồng minh và mở đường cho binh sĩ ra tham chiến ở nước ngoài, lần đầu tiên kể từ sau Thế chiến II.

Nhật Bản là quốc gia viện trợ phát triển chính thức lớn thứ tư trên thế giới, sau Mỹ, Anh và Đức. Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida từng gọi viện trợ phát triển là "công cụ ngoại giao lớn nhất của Tokyo".