ảnh minh họa

Nguyên nhân

Tổn thương hay thoái hóa đốt sống cổ, do thoát vị đĩa đệm cột sống cổ... Thoái hóa đốt sống cổ thường gặp nhiều ở độ tuổi 40 - 50. Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ xảy ra khi đĩa đệm bị thoái hóa, mất nước nên dần bị phình và thoát vị. Cả 2 bệnh đều gây ra hiện tượng chèn ép dây thần kinh khu vực cổ vai gáy dẫn tới đau, nhức.

Vận động sai tư thế hoặc duy trì một tư thế quá lâu. Tình trạng này thường gặp ở những người làm việc văn phòng, công nhân, lái xe hay học sinh - sinh viên. Việc giữ nguyên một tư thế quá lâu sẽ khiến cho cơ vùng cổ vai gáy bị căng cứng, máu lưu thông kém và dẫn tới hiện tượng đau mỏi.

Nhiễm lạnh, thường thấy nhất ở các nhân viên văn phòng phải ngồi trong phòng điều hòa nhiều, phòng có nhiệt độ quá lạnh. 

Nguyên nhân bệnh lý như: thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, vẹo cổ bẩm sinh, dị tật, viêm, chấn thương vùng cổ. Đôi khi có những trường hợp hội chứng đau vai gáy xuất hiện tự phát mà không có nguyên nhân rõ rệt. Người hay nằm nghiêng, co quắp, khi cơ thể yếu mệt, tốc độ hoạt động của hệ tuần hoàn giảm, việc lưu thông máu và trao đổi ôxy trong cơ thể giảm cũng sẽ dễ bị đau nhức khi ngủ dậy.

Dấu hiệu

Cơn đau có thể từ vùng gáy lan ra tai, cổ ở một bên. Mức độ đau từ ít đến nhiều có ảnh hưởng tới tư thế đầu - cổ. Cũng có thể cơn đau từ gáy lan xuống bả vai, cánh tay ở một bên hay cả ở hai bên. Có trường hợp cơn đau bả vai cánh tay ở một bên, sau một thời gian người bệnh có cảm giác tê mỏi ở tay bên đau - đây có thể là biểu hiện của rối loạn phản xạ gân xương.

Cũng có những người bị đau lan sang hai bên và kèm theo cảm giác chóng mặt, hoa mắt, ù tai, đi đứng loạng choạng, khó nuốt (uống nước sặc, nghẹn). Nhiều trường hợp tình trạng đau vai gáy kéo dài dẫn đến người bệnh luôn cảm thấy vô cùng mệt mỏi, khó chịu, không tập trung, tư duy kém... ảnh hưởng lớn tới tinh thần và hiệu quả lao động.

Giải pháp

Khi làm việc với máy tính, không nên ngồi quá lâu, cứ mỗi 30 phút nên dừng lại để thực hiện các động tác vận động cột sống cổ, vai và tay. Cần giữ cổ luôn thẳng, tránh sai tư thế khi ngồi học, đọc sách hoặc đánh máy, không cúi gập cổ quá lâu. 

Không nằm gối đầu cao để đọc sách hay xem tivi sẽ làm sai tư thế của cột sống cổ. Khi ngủ chỉ gối đầu cao khoảng 10cm. Khi xem tivi nên tựa lưng vào đệm, đầu hơi ngửa ra sau thành ghế, cổ tựa vào một điểm phù hợp với độ cong sinh lý của cổ.

Khi bị đau vai, gáy nên nghỉ ngơi, hạn chế vận động ít ngày, bổ sung một số khoáng chất cho cơ thể như canxi, kali và các vitamin C, B, E, xoa bóp giúp giãn cơ chỗ đau, tăng cường máu đến cơ bắp.

Nếu hiện tượng này nghiêm trọng hơn, bệnh nhân có thể lựa chọn điều trị bằng biện pháp vật lý trị liệu: xoa bóp, bấm huyệt, châm cứu. Đối với những bệnh lý nghiêm trọng hơn liên quan tới xương khớp như thoái hóa đốt sống cổ, thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ... thì phải dùng thuốc kết hợp vật lý trị liệu.