BS Đường Thanh, Trưởng khoa Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Đại học Y Thiên Tân (Trung Quốc) cho biết, mùa đông đến, nhiệt độ thay đổi đột ngột đòi hỏi hệ thống mạch máu sẽ phải có các phản xạ để thích nghi. Khi mạch máu co lại, tuyến thượng thận sẽ tăng tiết catecholamine trong máu dẫn đến co mạch ngoại vi, gây tăng huyết áp, sức cản ngoại vi tăng cao gây đứt, vỡ mạch máu não sẽ dẫn đến xuất huyết não, đột quỵ và nguy cơ tử vong cao.

Một nguyên nhân khác khiến dễ bị bệnh đột quỵ vào mùa lạnh là do số lượng hồng cầu, tiểu cầu tăng lên, dẫn đến làm tăng độ đặc quánh của máu, từ đó tăng nguy cơ bị tắc nghẽn mạch máu. Đặc biệt, ở những người bị xơ vữa động mạch, mức cholesterol cao thì khả năng hình thành cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu càng cao.

Vì vậy, việc giữ ấm trong mùa đông và có thói quen sinh hoạt tốt trong cuộc sống hàng ngày là điều vô cùng quan trọng, để giúp cải thiện chức năng mạch máu, ngừa nguy cơ đột quỵ.

Bác sĩ Đường Thanh cũng khuyên thực hiện tốt 5 điều dưới đây trong mùa lạnh để bảo vệ sức khỏe:

1. Khi bạn thức dậy vào buổi sáng, không nên bật dậy ngay lập tức

Nếu bật dậy ngay lập tức sau khi tỉnh giấc sẽ khiến huyết áp tăng vọt, gây ngất xỉu, trường hợp nặng có thể bị vỡ mạch máu dẫn đến đột quỵ. Do đó, sau khi thức dậy vào buổi sáng, bạn nên nằm lại trên giường khoảng 2-3 phút, vươn vai, duỗi người thoải mái, sau đó mới từ từ ngồi dậy.

2. Tránh dùng nhiều sức khi đi đại tiện vào buổi sáng sau khi thức dậy

Khi thức dậy vào buổi sáng, nhiều người có thói quen dùng sức khi đi đại tiện. Thói quen này vô cùng nguy hiểm, có thể làm tăng nguy cơ đột tử. Lúc này, cơ ở thành bụng và cơ hoành co thắt dữ dội, khiến áp lực ở bụng tăng cao, huyết áp dồn lên não, cơ tim tiêu hao nhiều oxy gây đau tim, nghiêm trọng hơn có thể mất nhịp tim và dẫn đến đột tử.

Ngoài ra, khi đi đại tiện, dùng quá sức để "rặn" mạnh có thể khiến hậu môn tổn thương, dẫn đến chảy máu, thậm chí gây nhiễm trùng nghiêm trọng. Không dừng lại ở đó, đây cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến bệnh trĩ nếu như duy trì thói quen này.

3. Ăn nhiều thực phẩm làm sạch mạch máu

Mùa đông, mọi người thường không chú ý đến chế độ ăn uống, các mạch máu dễ bị co lại dưới tác động của thời tiết nhiệt độ xuống thấp, nếu thường xuyên ăn một số thực phẩm giàu cholesterol, nhiều chất béo sẽ dễ khiến máu bị tắc nghẽn. Bạn có thể ăn một số thực phẩm tốt cho mạch máu, ví dụ như ngô, cà chua, tảo bẹ, hành tây, cà tím…

4. Tăng cường giữ ấm

Nguyên nhân lớn nhất dẫn đến tình trạng xuất huyết não đột ngột vào mùa đông là nhiệt độ xuống thấp. Khi cơ thể con người bị kích thích bởi nhiệt độ thấp, các mạch máu sẽ co lại khiến huyết áp tăng cao.

Người trung niên và cao tuổi phải chú ý giữ ấm vào mùa đông, giữ nhiệt độ phòng ở mức 20-25 độ C là thích hợp nhất. Đồng thời, nhiệt độ ban đêm xuống thấp nên bạn nên tăng cường bảo vệ đầu khi ngủ, không để khe hở giữa cửa ra vào và cửa sổ hướng vào đầu, tránh để cái lạnh ban đêm làm tổn thương các mạch máu của não.

Tốt nhất nên đội mũ ngủ vào buổi tối, có thể giảm thiểu khả năng xuất huyết não đột ngột rất hiệu quả.

5. Tăng cường thể dục

Mùa đông là mùa thường xuyên xảy ra các bệnh về mạch máu não, người trung niên và cao tuổi cũng cần tăng cường luyện tập thể dục thể thao để tăng cường độ dẻo dai của mạch máu, thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu, ngăn ngừa bệnh phát sinh.

Vào mùa đông, người bệnh có mạch máu kém kiêng kỵ nhất là ngồi lâu hoặc nằm trên giường trong thời gian dài, điều này sẽ khiến máu lưu thông không thông suốt, làm co mạch nặng hơn, tăng nguy cơ đột quỵ. Mọi người vẫn cần tăng cường vận động hợp lý để đảm bảo khí huyết lưu thông bình thường và duy trì hoạt động của mạch máu.

Nhưng bạn cần chú ý sắp xếp thời gian tập thể dục hợp lý, tránh ra ngoài tập thể dục buổi sáng sớm hoặc tập thể dục sau khi mặt trời lặn, để không bị cái lạnh vào buổi sáng và buổi tối gây ảnh hưởng xấu đến cơ thể.