Trong cuộc họp trực tuyến giữa Phó đại diện Thương mại Mỹ Sarah Bianchi và quan chức Đài Loan John Deng hôm nay, hai bên công bố Sáng kiến Mỹ - Đài Loan về Thương mại Thế kỷ 21, được mô tả là "nhằm xây dựng các phương thức cụ thể để làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế và thương mại, thúc đẩy các ưu tiên thương mại của nhau dựa trên những giá trị chung".

"Hai bên sẽ làm việc với tốc độ nhanh để phát triển lộ trình đầy tham vọng cho các cuộc thảo luận nhằm đạt được những thỏa thuận tiêu chuẩn cao cùng các kết quả có ý nghĩa kinh tế", Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) ra tuyên bố về sáng kiến.

Họ liệt kê những lĩnh vực Mỹ và Đài Loan sẽ thảo luận như tạo thuận lợi cho thương mại, chống tham nhũng, nông nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, thương mại kỹ thuật số, bảo vệ môi trường, chính sách phi thị trường, các quy định và tiêu chuẩn.

Container được xếp tại cảng Cơ Long, đảo Đài Loan, hồi tháng 10/2015. Ảnh: Reuters.

Theo AFP, một quan chức Mỹ giấu tên đánh giá sáng kiến Mỹ - Đài Loan chỉ dẫn tới các cuộc thảo luận có phạm vi hạn chế để phù hợp với mối quan hệ không chính thức giữa Washington với hòn đảo. Ông chỉ ra rằng các cuộc thảo luận sẽ không bàn đến thuế quan hoặc tiếp cận thị trường - những khía cạnh cần có sự chấp thuận của cơ quan lập pháp. Tuy nhiên, sáng kiến này vẫn có khả năng chọc giận Bắc Kinh.

Động thái được đưa ra sau khi Đài Loan không được đưa vào Khuôn khổ Kinh tế Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (IPEF) do Mỹ khởi xướng trong lễ công bố khởi động tuần trước, bất chấp những nỗ lực vận động hành lang. Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn hôm 31/5 cho biết hòn đảo sẽ tiếp tục thể hiện sự sẵn sàng tham gia.

Đài Loan là thị trường xuất khẩu lớn thứ mười của Mỹ, đồng thời là bên cung cấp chất bán dẫn quan trọng. Tổng thống Mỹ Biden đã khẳng định chính sách "mơ hồ chiến lược" với Đài Loan vẫn được duy trì, trong đó Washington giúp xây dựng năng lực tự vệ cho đảo Đài Loan nhưng không hứa hẹn bảo vệ hòn đảo bằng biện pháp quân sự, nhằm tránh chọc giận Bắc Kinh.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh chờ thống nhất và tuyên bố sẽ dùng vũ lực nếu cần. Mỹ không thiết lập quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng là nhà cung cấp vũ khí chính cho hòn đảo.