Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Charles Michel (trái), Tổng thống nước chủ nhà Recep Tayyip Erdogan (giữa) và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EU) Ursula von der Leyen. (Nguồn: dailysabah.com)

Ngày 6/4, Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Charles Michel và Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EU) Ursula von der Leyen đã thực hiện chuyến công du hiếm hoi đến Thổ Nhĩ Kỳ để gặp Tổng thống nước chủ nhà Recep Tayyip Erdogan nhằm kiểm chứng các cam kết của nhà lãnh đạo này về việc cải thiện các mối quan hệ song phương.

Chuyến thăm của hai nhà lãnh đạo hàng đầu của Liên minh châu Âu là dấu hiệu mới nhất trong việc cải thiện quan hệ song phương giữa EU và Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo kế hoạch, các nhà lãnh đạo EU muốn thấy rõ cách thức Tổng thống Erdogan dự định thực hiện nhằm đưa quan hệ song phương "bước sang trang mới" vốn đã được nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh nhiều lần.

Cuộc hội đàm giữa các nhà lãnh đạo EU và Thổ Nhĩ Kỳ tại thủ đô Ankara là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai bên, kể từ khi ông Erdogan thực hiện chuyến công du tới Brussels vào tháng 3/2020.

EU và Thổ Nhĩ Kỳ vừa trải qua một năm quan hệ sóng gió liên quan các hoạt động thăm dò dầu khí của Ankara ở Ðông Ðịa Trung Hải cũng như các chính sách đối với khu vực Trung Ðông-Bắc Phi, trong đó có cuộc khủng hoảng ở Libya.

Cụ thể là Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa tàu thăm dò khí đốt và điều tàu hải quân đến vùng biển ở Ðông Ðịa Trung Hải mà hai nước thành viên của EU là Cộng hòa Cyprus và Hy Lạp tuyên bố chủ quyền, dẫn đến việc va chạm với tàu chiến của Hy Lạp và buộc EU phải tăng cường các biện pháp răn đe, cũng như chuẩn bị sẵn các lệnh trừng phạt. 

Căng thẳng đã phần nào hạ nhiệt khi Thổ Nhĩ Kỳ ra lệnh rút các tàu của nước này khỏi vùng biển nêu trên và tham gia cuộc đàm phán hàng hải đầu tiên với Hy Lạp kể từ năm 2016. 

Tại Hội nghị thượng đỉnh của khối diễn ra ngày 25/3, các nhà lãnh đạo EU đã nhất trí áp dụng cách tiếp cận “theo từng giai đoạn, cân đối và có thể đảo ngược” nhằm tăng cường hợp tác với Ankara trong những lĩnh vực mà hai bên có lợi ích chung.

Tuy nhiên, điều kiện mà EU đưa ra là Thổ Nhĩ Kỳ phải "giảm leo thang căng thằng,” đặc biệt là giải quyết tranh chấp với Hy Lạp và Cyprus, rút quân khỏi Libya và có giải pháp thỏa đáng cho vấn đề trong nước.

Trong trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ không tuân thủ các quy tắc, EU sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt, bao gồm đối với cả lĩnh vực du lịch.

Các nhà lãnh đạo EU sẽ đưa ra các quyết định tiếp theo về quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 6 tới./.