Phong trào biểu tình ủng hộ Palestine trong xung đột ở Dải Gaza đang diễn ra với quy mô lớn tại các trường đại học trên toàn nước Mỹ, khi sinh viên dựng lều trại, kiểm soát các tòa nhà trong khuôn viên trường, phớt lờ yêu cầu giải tán của cảnh sát. Hàng chục người đã bị bắt, đối mặt cáo buộc xâm phạm, gây mất trật tự công cộng.

Phong trào phản chiến tăng nhiệt từ khi sinh viên, giảng viên Đại học New York và Đại học Columbia tuần trước dựng lều biểu tình trong khuôn viên trường, xô xát với cảnh sát, khiến hàng trăm người bị bắt và Nhà Trắng phải lên tiếng bày tỏ quan ngại.

Người biểu tình dựng lều trong khuôn viên Đại học Columbia ở New York, ngày 24/4. Ảnh: AP

Tại bang Connecticut, cảnh sát ngày 22/4 bắt 48 người biểu tình, chủ yếu là sinh viên Đại học Yale, sau khi họ không chịu rời nơi cắm trại ở trung tâm khuôn viên trường.

Hiệu trưởng Yale Peter Salovey cho biết đám đông từ chối đề nghị chấm dứt biểu tình và gặp ban giám hiệu. Sau nhiều lần cảnh báo, nhà trường tuyên bố tình hình trong khuôn viên "không còn an toàn" để cảnh sát có thể giải tán khu lều trại và bắt những người phản kháng.

Tại vùng trung tây Mỹ ngày 23/4, cảnh sát giải tán nhóm biểu tình dựng gần 40 lều ở khuôn viên Đại học Michigan, bắt giữ 9 người biểu tình tại Đại học Minnesota. Hàng trăm người đã tụ tập tại khuôn viên Đại học Minnesota vào chiều cùng ngày, yêu cầu trả tự do cho 9 người này.

Tại Bờ Tây, Đại học Bách khoa California tuyên bố đóng cửa khuôn viên trường trong hai ngày sau khi người biểu tình chiếm một tòa nhà tối 22/4. Ba người biểu tình đã bị cảnh sát bắt. Các lớp học phải chuyển sang hình thức trực tuyến. Các nhóm biểu tình cũng dựng 30 lều tại Đại học California.

Trước làn sóng biểu tình leo thang, Ivy League, nhóm 8 trường đại học hàng đầu nước Mỹ, tuyên bố chuyển sang hình thức học trực tiếp kết hợp trực tuyến cho đến hết học kỳ.

Làn sóng biểu tình ở các trường đại học Mỹ ngày 22/4. Đồ họa: WSJ

Trong khi đó, Đại học Harvard ở Massachusetts đã chuẩn bị trước bằng cách khóa phần lớn cổng vào khu Harvard Yard, kiểm tra giấy tờ ra vào, dựng biển cấm dựng lều trái phép.

Nhiều chuyên gia cấp cao tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đang kêu gọi nhà trường cắt quan hệ nghiên cứu trực tiếp từ Bộ Quốc phòng Israel.

Kể từ khi Hamas ngày 7/10/2023 tấn công miền nam Israel khiến hơn 1.100 người thiệt mạng, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã mở chiến dịch quân sự trên toàn bộ Dải Gaza với mục tiêu phi quân sự hóa vùng đất và loại bỏ hoàn toàn Hamas.

Chiến dịch gây nhiều tranh cãi về khủng hoảng nhân đạo. Theo cơ quan y tế Gaza, chiến dịch trả đũa của Israel đã khiến hơn 34.000 người thiệt mạng trên dải đất, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em. IDF trong khi đó tuyên bố đã hạ hơn 13.000 thành viên Hamas và sẽ tiếp tục chiến dịch đến cùng.

Sau khi chiến sự Gaza bùng phát, hàng loạt trường đại học ở Mỹ đã phải vật lộn để cân bằng giữa an ninh an toàn và hoạt động tự do ngôn luận. Theo AP, nhiều cuộc biểu tình được châm chước, song giới chức đang áp các biện pháp kiểm soát, kỷ luật mạnh tay hơn đối với làn sóng phản chiến tại các trường đại học.

Cảnh sát đối mặt sinh viên biểu tình ủng hộ Palestine tại Đại học Texas, ngày 24/4. Ảnh: Reuters