Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tối 30/7 thông báo đã không kích trúng một tòa nhà 8 tầng ở ngoại ô phía nam Beirut, nơi được cho là thành trì của nhóm vũ trang Hezbollah tại Lebanon. Đòn đánh khiến công trình này bị thủng một lỗ lớn ở mặt bên và làm Fuad Shukr, "cánh tay phải" của thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah, thiệt mạng.

Lực lượng Hezbollah chưa xác nhận thông tin, song một nguồn tin thân cận với nhóm cho biết "Shukr đã sống sót sau cuộc tấn công". Hai nguồn tin an ninh ở Lebanon nói ông đã bị thương nặng.

Bộ Y tế Lebanon cho biết ba người, bao gồm hai trẻ em, đã thiệt mạng trong vụ không kích, bên cạnh 74 người bị thương.

Quân đội Israel cho biết đòn đánh được thực hiện bằng tiêm kích, song không nêu chủng loại. Trong khi đó, truyền thông nước này cho hay một máy bay không người lái (UAV) đã khai hỏa tổng cộng ba tên lửa nhắm mục tiêu vào tòa nhà của Shukr.

Cảnh đổ nát tại hiện trường vụ không kích ở Beirut hôm 30/7. Ảnh: AFP

Không quân Israel hiện sở hữu nhiều loại tiêm kích, bao gồm dòng F-15, F-16 và F-35. Nước này cũng sở hữu ít nhất ba loại UAV vũ trang có thể phóng tên lửa, gồm Heron TP, Hermes 450 và Hermes 900, theo Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh (RUSI).

Đây là cuộc tấn công đầu tiên của Israel vào thủ đô của Lebanon, nơi cách xa biên giới hai nước, kể từ vụ tập kích hồi tháng 1 khiến 7 thành viên Hamas thiệt mạng, trong đó có phó thủ lĩnh Saleh al-Arouri.

Đòn đánh mới nhất được tiến hành nhằm đáp trả vụ một sân bóng ở thị trấn Majdal Shams tại Cao nguyên Golan, khu vực do Israel kiểm soát, bị tấn công bằng rocket khiến 12 thanh thiếu niên thiệt mạng hôm 27/7.

Israel cáo buộc Hezbollah gây ra sự việc dù nhóm vũ trang phủ nhận, đồng thời tuyên bố sẽ khiến lực lượng này phải "trả cái giá đắt chưa từng thấy", điều làm dấy lên lo ngại về nguy cơ xảy ra xung đột toàn diện giữa Israel và Hezbollah.

CNN cho biết nếu được xác thực, Shukr sẽ là quan chức Hezbollah cấp cao nhất bị ám sát kể từ năm 2016, khi Mustafa Badreddine, chỉ huy cấp cao nhất của nhóm vào thời điểm đó, bị hạ tại Syria. Giới quan sát nhận định đòn đáp trả của Israel đang đẩy khu vực này "đến bờ vực của một cuộc chiến toàn diện".

Trước đó một ngày, Ngoại trưởng Lebanon Abdullah Bou Habib cho biết ông tin rằng bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào khu vực ngoại ô phía nam Beirut "đều chắc chắn sẽ dẫn tới chiến tranh".

Shukr, ngoài 60 tuổi, là chỉ huy quân sự cấp cao nhất của Hezbollah, đồng thời là cố vấn cho thủ lĩnh Nasrallah trong việc lập kế hoạch và chỉ đạo các hoạt động thời chiến.

Lầu Năm Góc cho biết Shukr đóng vai trò chính trong vụ đánh bom doanh trại của thủy quân lục chiến Mỹ tại Beirut hồi năm 1983, khiến 241 quân nhân nước này thiệt mạng và 128 người bị thương. Mỹ đã treo thưởng 5 triệu USD cho ai cung cấp thông tin giúp bắt được Shukr.

IDF cho rằng "cánh tay phải" của thủ lĩnh Hezbollah đã chỉ đạo vụ tấn công bằng rocket vào Cao nguyên Golan, cũng như đứng đằng sau "hàng loạt vụ sát hại công dân Israel và người nước ngoài trong những năm qua".

Shukr "chịu trách nhiệm quản lý phần lớn các loại vũ khí hiện đại nhất của Hezbollah, bao gồm tên lửa dẫn đường chính xác, tên lửa hành trình, tên lửa diệt hạm và rocket tầm xa", IDF nhấn mạnh.

Fuad Shukr. Ảnh: Ynet

Theo các nguồn tin từ Hezbollah, ông thuộc thế hệ người Hồi giáo dòng Shiite sáng lập nhóm vũ trang sau khi Israel đưa quân vào Lebanon hồi năm 1982. Shukr cũng là bằng hữu với cựu chỉ huy quân sự của nhóm Imad Mughniyeh, người bị ám sát tại thủ đô Damascus của Iran vào năm 2008.

Ông đã sát cánh cùng Mughniyeh và Mustafa Badreddine, một chỉ huy kỳ cựu khác của Hezbollah và đã bị sát hại tại Syria hồi năm 2016, để chiến đấu chống lại quân đội Israel vào năm 1982.

Mughniyeh là quan chức tương đối bí ẩn, song được Hezbollah coi là đầu não cho các hoạt động quân sự của lực lượng này. Ông nằm trong danh sách "khủng bố" bị Mỹ truy nã gắt gao nhất và bị cáo buộc đã lên kế hoạch thực hiện nhiều cuộc tấn công nhằm vào các lợi ích của phương Tây, bao gồm vụ đánh bom vào doanh trại thủy quân lục quân chiến ở Beirut năm 1983.

Các nguồn tin của Hezbollah cho biết tầm ảnh hưởng của Shukr trong nhóm vũ trang đã trở nên nổi bật hơn sau cái chết của Mughniyeh. Mỹ năm 2017 nói ông đóng vai trò chủ chốt trong các hoạt động quân sự của Hezbollah tại Syria, nơi nhóm vũ trang đã triển khai lực lượng đến để hỗ trợ Tổng thống Bashar al-Assad trong những năm đầu của cuộc nội chiến.

Sau vụ tập kích nhắm vào Shukr, phát ngôn viên quân đội Israel Daniel Hagari cho biết nước này muốn chấm dứt các hành vi thù địch mà không làm bùng phát chiến tranh trên quy mô rộng hơn, song khẳng định Tel Aviv "luôn sẵn sàng cho mọi kịch bản". "Hezbollah đang kéo Lebanon và toàn bộ Trung Đông vào một cuộc leo thang", ông nói.

Đến rạng sáng 31/7, Iran thông báo thủ lĩnh chính trị phong trào Hamas Ismail Haniyeh cũng bị ám sát trong một vụ tấn công vào tòa nhà nơi ông ở tại Tehran. Các nguồn tin cho hay một quả tên lửa độ chính xác cao đã bay vào phòng ngủ của ông Haniyeh lúc 2h sáng, khiến ông và một cận vệ canh gác trước cửa thiệt mạng.

Vụ ám sát Shukr và Haniyeh được cho là sẽ làm gia tăng đáng kể tình hình bất ổn ở Trung Đông, nguy cơ kéo khu vực vào một cuộc chiến toàn diện.

Vị trí Beirut. Đồ họa: AFP