Hồi giữa tháng 10, tấm biển "Trung tâm mai mối tơ hồng" bỗng nhiên được treo trước ngôi nhà một tầng trong ngôi làng ở huyện Bí Dương, tỉnh Hà Nam, miền trung Trung Quốc. Chen Changqin, 60 tuổi, quyết định thành lập trung tâm mai mối ngay tại nhà để giúp giải quyết khủng hoảng hôn nhân trong làng.

Số đàn ông trong độ tuổi kết hôn ở huyện Bí Dương cao gấp 10 lần phụ nữ. Chen cho biết hàng chục người trong độ tuổi 30-60 đã đăng ký sử dụng dịch vụ của ông, hơn 80% trong số đó là nam giới.

Đa số phụ nữ trẻ trong làng đi làm ăn ở thành phố, nên Chen chỉ có thể bàn chuyện mai mối khi họ về thăm nhà. "Hầu hết phụ nữ không muốn lấy chồng ở quê, nên tỷ lệ mai mối thành công rất thấp", ông nói.

Trung tâm mai mối được ông Chen Changqin mở tại nhà ở huyện Bí Dương, tỉnh Hà Nam, miền trung Trung Quốc tháng trước. Ảnh: Yomuiri Shimbun.

Vấn đề không chỉ đơn thuần là phụ nữ đi làm ăn xa, mà còn do vùng nông thôn này thừa quá nhiều đàn ông.

Theo Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, năm 2020, số lượng nam giới ở nước này nhiều hơn nữ giới 34,9 triệu, tương đương tỷ lệ 105,07 nam trên 100 nữ. Mức độ chênh lệch cao hơn trong nhóm người ở độ tuổi kết hôn, từ 20 đến 40, với tỷ lệ 108,9 nam trên 100 nữ, nghĩa là nam nhiều hơn nữ 17,52 triệu.

Vấn đề hôn nhân càng trở nên khó khăn hơn ở các vùng nông thôn, nơi phong tục sính lễ nhà trai nộp cho nhà gái còn nặng nề. Ngày nay, chuyện nhà trai tặng nhà, ôtô cho nhà gái rất phổ biến.

Theo khảo sát được chính phủ Trung Quốc thực hiện mùa hè năm nay tại vùng nông thôn của ít nhất 7 tỉnh thành, đàn ông ở đây có thể phải chi tới 2 triệu nhân dân tệ (312.000 USD) để lấy vợ. Trong khi đó, thu nhập trung bình của người dân nông thôn là 17.000 nhân dân tệ/năm (2.600 USD).

"Sau khi đến Bắc Kinh làm việc, tôi đã có thể tìm được bạn gái sẵn sàng tính đến chuyện kết hôn", người đàn ông 31 tuổi đến từ ngôi làng nông thôn ở Sơn Đông, làm việc cho một công ty tổ chức sự kiện ở thủ đô, cho biết. "Còn bạn bè tôi ở quê, họ chỉ mơ được hẹn hò với một cô gái cùng thế hệ, đừng nói tới chuyện kết hôn".

Kết hôn với phụ nữ nước ngoài thông qua mai mối cũng rất phổ biến. Theo The Paper, các cuộc hôn nhân giữa đàn ông nông thôn Trung Quốc và phụ nữ Đông Nam Á bắt đầu tăng vào những năm 1990. Năm 2019, hơn 1.000 đàn ông Trung Quốc tại các ngôi làng ở vùng duyên hải miền nam nước này kết hôn với phụ nữ Đông Nam Á.

Tuy nhiên, không ít phụ nữ ngoại quốc từ các gia đình nghèo đã bị lừa bán sang Trung Quốc làm vợ, hành động bị xem là một hình thức buôn người.

Hồi tháng 7, Trung Quốc dỡ lệnh cấm sinh con thứ ba. Dù vậy, nếu tình trạng khó khăn trong hôn nhân ở vùng nông thôn vẫn tiếp diễn, tỷ lệ sinh vốn đã giảm có thể còn thấp hơn nữa, khiến cuộc khủng hoảng dân số thêm trầm trọng.

Chính quyền huyện Tương Âm, tỉnh Hồ Nam, hồi tháng 9 kêu gọi phụ nữ không đến thành phố tìm việc, mà hãy "hợp tác để điều chỉnh tình trạng mất cân bằng nam - nữ ở quê hương". Khi trang Hongxing News đưa tin này, nhiều người dùng mạng xã hội đã chỉ trích thông điệp của chính quyền Tương Âm, cho rằng "phụ nữ không phải nô lệ".