"Có rất nhiều câu hỏi mở cần được giải đáp. Một quốc gia thành viên của chúng ta đã bị đối xử theo cách không thể chấp nhận. Chúng ta muốn làm rõ điều gì đã xảy ra trước khi mọi việc trở lại bình thường", Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói trong cuộc họp của Liên minh châu Âu (EU) hôm nay.

Cuộc họp diễn ra gần một tuần sau khi Australia lập liên minh với Mỹ, Anh để phát triển tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân và hủy hợp đồng đóng tàu ngầm thông thường trị giá gần 40 tỷ USD với Pháp. Các nhà ngoại giao cho biết EU đã thể hiện đồng tình với sự tức giận của Pháp, nhưng chưa công khai ủng hộ những phát biểu cứng rắn của giới chức nước này.

4 tàu ngầm Australia di chuyển qua vịnh Cockburn Sound của nước này hồi tháng 2/2019. Ảnh: BQP Australia.

Pháp đã triệu hồi đại sứ ở Mỹ và Australia về nước để tham vấn hồi tuần trước. Ngoại trưởng Pháp Jean-Yves Le Drian gọi thỏa thuận của AUKUS là "cú đâm sau lưng", trong khi Bộ trưởng Quốc phòng Florence Parly cảnh báo có thể yêu cầu Australia bồi thường và hủy hội nghị thượng đỉnh song phương với người đồng cấp Anh Ben Wallace trong tuần này.,

Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách các vấn đề châu Âu Clement Beaune cũng cảnh báo điều này có thể ảnh hưởng tới những cuộc đàm phán thương mại giữa EU và Australia.

Căng thẳng xảy ra trong bối cảnh Mỹ và các đồng minh đang tìm kiếm thêm sự hỗ trợ tại châu Á và Thái Bình Dương, do lo ngại ảnh hưởng ngày càng tăng từ Trung Quốc. Trong khi đó, Pháp sắp nhậm chức chủ tịch luân phiên của EU.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 16/9 cố gắng xoa dịu cơn thịnh nộ của Pháp, khi gọi nước này là đối tác quan trọng ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong vài ngày tới về vấn đề này.