Một đại bồi thẩm đoàn liên bang ở Washington ngày 1/8 công bố cáo trạng dài 45 trang, truy tố cựu tổng thống Donald Trump vì âm mưu lật ngược kết quả bầu cử năm 2020. Cáo trạng được đưa ra trong cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Jack Smith. Ông Trump dự kiến trình diện tòa án liên bang ngày 3/8.

Cáo trạng gồm 4 cáo buộc là âm mưu lừa gạt nước Mỹ, án tù tối đa 5 năm, âm mưu cản trở và cản trở một quy trình chính thức, án tù tối đa 20 năm và âm mưu tước quyền có một cuộc bầu cử công bằng của cử tri, án tù lên đến 10 năm. Thẩm phán liên bang Tanya Chutkan, do cựu tổng thống Barack Obama bổ nhiệm năm 2014, được cho là người sẽ phụ trách xét xử.

Theo cáo trạng, ông Trump đã thông đồng với 6 cá nhân khác, nhưng không nêu danh tính, để thay đổi kết quả bầu cử. Các công tố viên lập luận cựu tổng thống Trump biết rõ các tuyên bố cho rằng "bầu cử có gian lận" là sai sự thật nhưng vẫn lặp đi lặp lại để "tạo không khí căng thẳng, ngờ vực trên toàn quốc, làm xói mòn niềm tin của công chúng vào quá trình tổ chức bầu cử".

"Dù thua cuộc, bị cáo vẫn tìm cách níu giữ quyền lực", cáo trạng mô tả. "Do đó, trong hơn hai tháng sau ngày bầu cử 3/11/2020, bị cáo lan truyền những lời dối trá rằng đã có gian lận và ông ấy mới là người chiến thắng. Bị cáo hiểu rõ những lời này là sai sự thật".

Công tố viên Smith nói vụ bạo loạn tại tòa nhà quốc hội Mỹ ngày 6/1/2021 "được thúc đẩy bởi những lời dối trá" của ông Trump, nhằm cản trở quá trình công nhận chiến thắng cho ông Biden. Ông mong muốn quá trình xét xử sẽ diễn ra nhanh chóng để đưa ra bằng chứng cho tòa đánh giá.

Cựu tổng thống Trump công kích Smith là "loạn trí", cho rằng công tố viên này đã đưa ra "một cáo trạng giả tạo nữa" nhằm "can thiệp cuộc bầu cử tổng thống".

"Tại sao họ không làm điều này từ 2 năm rưỡi trước?", ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social. "Tại sao họ phải chờ lâu như vậy? Vì họ muốn thực hiện nó ngay giữa chiến dịch tranh cử của tôi".

Ông Trump trước đó nhiều lần mô tả cuộc điều tra là "săn phù thủy" mang động cơ chính trị của Bộ Tư pháp Mỹ.

Nhà Trắng không bình luận về thông tin, đề nghị báo giới "chuyển câu hỏi về Bộ Tư pháp Mỹ, cơ quan đang thực hiện điều tra hình sự một cách độc lập".

Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy cáo buộc Bộ Tư pháp Mỹ công kích ứng viên hàng đầu của đảng Cộng hòa, tuyên bố phe này tại Hạ viện sẽ tiếp tục nỗ lực điều tra các cáo buộc liên quan gia đình ông Biden.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ted Budd cho rằng chính quyền ông Biden vũ khí hóa hệ thống tư pháp để nhắm vào đối thủ chính trị chính của mình, kêu gọi quốc hội Mỹ hành động để ứng phó. Thống đốc Florida Ron DeSantis chưa đọc cáo trạng của ông Trump nhưng tuyên bố nếu đắc cử, ông sẽ chấm dứt sự vũ khí hóa chính phủ và thay giám đốc FBI.

Dick Durbin, đảng Dân chủ, chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện, nói "không ai, kể cả một cựu tổng thống, có thể ở trên luật pháp". Ông cáo buộc ông Trump đã đẩy Mỹ đến sát một cuộc khủng hoảng hiến pháp bằng những lời dối trá của mình.

Cựu tổng thống Donald Trump tại một hội nghị ở West Palm Beach, bang Florida ngày 15/7. Ảnh: AFP

Đây là lần thứ ba ông Trump bị truy tố vì các bê bối pháp lý cá nhân.

Bộ Tư pháp Mỹ ngày 9/6 công bố cáo trạng 49 trang, trong đó có 37 cáo buộc liên quan cuộc điều tra ông Trump giữ trái phép tài liệu mật ở tư dinh, cũng do công tố viên Smith phụ trách. Cơ quan này cuối tháng 7 bổ sung thêm ba cáo buộc với cựu tổng thống Mỹ.

Với động thái này, ông Trump trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị truy tố cấp liên bang. Tòa dự kiến xét xử vào tháng 5/2024. Nếu bị kết tội theo Đạo luật Gián điệp Mỹ, ông khó tránh nguy cơ lĩnh án tù với mức tối đa là 20 năm. Phe Cộng hòa coi đây là động thái nhằm cản bước cựu tổng thống trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024.

Ông Trump cuối tháng 3 trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị truy tố, liên quan đến cáo buộc làm giả hồ sơ kinh doanh để chi tiền ém thông tin bất lợi trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Thẩm phán New York ấn định sẽ xét xử vụ kiện vào tháng 3/2024.

Cựu tổng thống Mỹ còn đối mặt cuộc điều tra về nỗ lực nhằm thay đổi kết quả bầu cử năm 2020 ở bang Georgia. Hồ sơ tòa án cho thấy các luật sư của ông Trump đã kiến nghị tòa thượng thẩm Georgia truất quyền công tố viên phụ trách điều tra Fani Willis và bác báo cáo từ một đại bồi thẩm đoàn về khuyến nghị truy tố một số cá nhân.

Thẩm phán Robert McBurney, tòa thượng thẩm hạt Fulton, ngày 31/7 đã bác đơn từ phía ông Trump. Trong khi đó, Willis ám chỉ sẽ đề nghị một đại bồi thẩm đoàn thông qua các cáo buộc với ông Trump trong vòng ba tuần tới và đội ngũ của bà sẽ làm việc từ xa để đảm bảo an toàn.