Cùng với việc tập trung đối phó quân Nga trên tiền tuyến, Ukraine đang tiến hành một cuộc chiến âm thầm khác ở ngay trong nội bộ. Đó là cuộc đấu tranh chống gián điệp và những người cộng tác với Nga.

Ukraine lo ngại gián điệp từ trung ương đến địa phương

Tổng thống Ukraine - ông Volodymyr Zelensky nhận định mối đe dọa từ gián điệp trong chính quyền, giáo hội, cơ quan tình báo, cũng như từ những công dân gốc Nga ở miền đông nước này đã gây khó khăn cho Ukraine trong nhiều năm và nó càng trở nên nhức nhối hơn trong thời chiến.

Tại các làng mạc và thị trấn ở tiền tuyến miền đông Ukraine - khu vực có nhiều lực lượng thân Nga nhất, các binh sĩ rất lo ngại về mối đe dọa những người thân Nga sẽ “mách nước” cho Nga về vị trí đồn trú hoặc trực tiếp trợ giúp Nga bắn pháo, theo báo The New York Times.

Theo các quan chức Ukraine, trong khi lực lượng nước này đang căng mình bảo vệ đất nước thì có những người Ukraine có cảm tình với Nga thông tin cho Moscow về các mục tiêu Ukraine trên chiến trường như vị trí đóng quân, kho đạn... Thậm chí, những người cộng tác với Nga còn gỡ chất nổ ra khỏi các cây cầu mà Ukraine đã đặt, nhằm mở đường tiến quân cho Nga.

Không chỉ vậy, nhà lập pháp Ukraine - Mykyta Poturaiev cho biết các linh mục Chính thống giáo có thiện cảm với Moscow cũng đã đưa ra những bài thuyết giảng theo quan điểm thân Nga, đồng thời cung cấp cho quân Nga thông tin về các mục tiêu Ukraine.

Ông Poturaiev đưa ra một ví dụ là tại một ngôi làng do quân Nga kiểm soát, một linh mục đã giúp các sĩ quan Nga đóng quân trong các nhà dân và sắp xếp một nhà kho để chứa đạn dược.

Ở cấp trung ương, ông Zelensky cho biết Cơ quan An ninh nội địa Ukraine (SBU) rất khó quản lý khi có số lượng nhân viên lớn nhất châu Âu, khoảng 27,000 người. Con số này nhiều hơn gần 7 lần số nhân viên ở Tổng cục An ninh Anh (MI5) là 4.400 người.

Chính vì số lượng người lớn, hoạt động trên nhiều lĩnh vực nên dễ dẫn đến việc tham nhũng, nhận hối lộ và dễ cho Nga cài cắm gián điệp bằng cách chiêu mộ người trong chính cơ quan này.

Cuộc chiến không khoan nhượng

Vào cuối tháng 3, Tổng thống Zelensky đã sa thải 2 tướng lĩnh trong lực lượng an ninh vì phản quốc. Trong đó, một người phụ trách an ninh tỉnh Kherson và người còn lại phụ trách an ninh nội địa chung của Ukraine.

Gần đây nhất, tối ngày 17-7, ông Zelensky đã cách chức 2 quan chức cấp cao là Tổng công tố Iryna Venediktova và Giám đốc SBU Ivan Bakanov.

Một người đàn ông Ukraine nghi là làm việc cho Nga bị bắt giữ ở tỉnh Kharkiv hồi tháng 4. Ảnh: AP

Dù không cáo buộc 2 quan chức này phản quốc nhưng ông Zelensky nói rằng những người này đã làm ngơ khi những người dưới quyền mình phản quốc. Đây là lần xử lý mạnh tay nhất với các quan chức cấp cao nhất của chính quyền Kiev kể từ khi chiến sự xảy ra.

Sau khi sa thải 2 quan chức này, ông Zelensky cho biết chính quyền đã mở 651 cuộc điều tra Hình Sự với cảnh sát, công tố viên và các quan chức an ninh khác về tội phản quốc.

Thứ trưởng thứ nhất Bộ Nội vụ Ukraine - ông Yevhinnii Yenin cho biết gần đây, Ukraine đã phát hiện ra âm mưu cài cắm gián điệp vào các cơ quan đầu não của chính quyền Kiev. Ông nói rằng chính quyền Kiev hiện có 123 nhóm chống lại những người chống phá nhà nước, gồm khoảng 1.500 người.

Ở cấp địa phương, ông Yenin cũng cho biết hơn 800 người Ukraine, phần lớn là dân thường, bị tình nghi tham gia chống phá chính quyền và do thám cho Nga, đã bị bắt giữ và bàn giao cho SBU kể từ khi khi chiến sự bắt đầu.

Cảnh sát trưởng của tỉnh Donetsk - ông Ruslan Osypenko cho biết trong khi tỉnh này càng ngày càng bị pháo kích dữ dội thì việc theo dõi và bắt giữ những người nghi là cung cấp thông tin cho Moscow là một trong những ưu tiên hàng đầu.

Theo ông, cảnh sát Donetsk có một đơn vị chuyên theo dõi các mạng xã hội để phát hiện những người chuyển thông tin về các hoạt động quân sự và mục tiêu Ukraine cho quân Nga.

Ông Osypenko cho biết những đối tượng chống phá này đến từ nhiều tầng lớp, đa dạng độ tuổi và thường được Nga hứa hẹn về một vị trí trong chính quyền mà Nga sẽ tạo nên trong tương lai.