Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Tấn Vũ, giảng viên khoa Y học cổ truyền, Đại học Y dược TP.HCM, Trưởng đơn vị Điều trị ban ngày, Bệnh viện Đại học Y Dược cơ sở 3 (TP.HCM), cho biết cảm giác gắn bó và kết nối mà bạn có được khi gần gũi người thương, ôm một người bạn, chơi với thú cưng…, của mình được tạo ra do sự giải phóng oxytocin, thường được gọi là "hormone tình yêu".

Hormone giúp cân bằng tâm lý, giảm trầm cảm

Oxytocin bắt nguồn từ vùng dưới đồi của não và được tuyến yên tiết vào máu. Nó là chất dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng nhiều đến phản ứng tâm lý và sinh lý trong hệ thần kinh của cơ thể.

Oxytocin hoạt động song song cùng loại hormone đối nghịch - cortisol - hormone căng thẳng. Điều này tạo ra phản ứng lành mạnh và cân bằng với trải nghiệm cuộc sống bên ngoài. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra hormone oxytocin đóng vai trò quan trọng trong khả năng giao tiếp xã hội và tạo ra sự kết nối giữa con người.

Hormone oxytocin được tạo ra thông qua sự kết nối, giúp giải tỏa cảm xúc tiêu cực. Ảnh: Getty.

Trước đây, oxytocin được khẳng định có tác dụng trong việc sinh con ở phụ nữ, cho con bú và quan hệ gắn bó giữa mẹ con. Gần đây, nó được phát hiện có ảnh hưởng sự phát triển của các đặc điểm như sự tin tưởng và đồng cảm. Sự hiện diện của hormone này cũng có thể góp phần giảm bớt sự lo lắng và hung hăng trong con người.

Ngoài ra, loại hormone này còn giúp cải thiện hấp thụ chất dinh dưỡng, giảm sự hiếu động thái quá và các hành vi ở bệnh tự kỷ. Chúng giảm sợ hãi trong cơ thể bằng cách làm dịu phản ứng trong não nguyên thủy của con người. Điều này giúp giảm căng thẳng, cải thiện chức năng miễn dịch, điều hòa huyết áp và ngăn ngừa trầm cảm lâm sàng.

Làm gì để oxytocin được giải phóng?

Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ hướng dẫn chúng ta có thể kích thích sản xuất hormone này bằng cách đơn giản là tưởng tượng về những điều tích cực. Bạn có thể nghĩ về người yêu, nhớ lại trải nghiệm xã hội tích cực, ôm một người bạn, thỏa mãn tình dục, hòa mình vào thiên nhiên, chơi đùa, cười, hít thở sâu, nghe nhạc, ăn uống ngon miệng. Ngoài ra, cống hiến vì người khác (thời gian, tiền bạc, tình nguyện) cũng giúp bạn trở nên hạnh phúc hơn.

Xoa bóp bấm huyệt là hình thức giúp oxytocin được giải phóng. Ảnh: Shutterstock.

Về Đông y, xoa bóp cũng là hình thức giúp oxytocin được giải phóng. Bác sĩ Vũ dẫn ra nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Miami, Ohio, Mỹ, chỉ ra xoa bóp có thể làm tăng, điều chỉnh sự sẵn có của các hormone thần kinh (bao gồm cả oxytocin) ảnh hưởng não và phản ứng tâm sinh lý của cơ thể.

Nghiên cứu của Trung tâm Y tế Cedars - Sinai, Los Angeles, Mỹ, xác định sự giảm hormone căng thẳng và gia tăng đáng kể hormone oxytocin sau khi những người tham gia thử nghiệm được xoa bóp trong 45 phút.

Nghiên cứu gần đây của tạp chí Alternative Therapies in Health and Medicine, Mỹ, cho thấy những người tham gia thử nghiệm có sự giải phóng hormone oxytocin sau khi được xoa bóp và nghỉ trong 15 phút. Người ta cũng đo được sự sụt giảm đáng kể các hormone căng thẳng như vỏ thượng thận (ACTH), oxit nitric (NO) và beta-endorphin (BE).

Bác sĩ Vũ cho biết nhiều cách xoa bóp có thể giúp cơ thể giải phóng "hormone tình yêu" hiệu quả.

Phương pháp xoa bóp nhẹ kiểu Thụy Điển chủ yếu dùng kỹ thuật xoa bóp, miết, vỗ nhẹ nhàng vào nhiều cơ bắp, phù hợp với người không chịu được đau và phụ nữ mang thai. Phương pháp này được chứng minh làm tăng lưu lượng oxytocin. Khi kết hợp với các chuỗi thở cụ thể, người bệnh có thể giảm cơn đau và thư giãn hơn.

Sản xuất oxytocin từ chạm nhẹ trong quá trình xoa bóp có tác dụng trong việc làm thay đổi hệ vi sinh của da, cân bằng nội tiết tố, cải thiện hệ thống miễn dịch, thay đổi tích cực trên da và tóc.

Bệnh nhân bị rối loạn căng thẳng sau chấn thương có mức cortisol cao hơn. Họ thường sống trong trạng thái căng thẳng mạn tính. Xoa bóp và sản xuất oxytocin được coi là phương pháp điều trị thường xuyên để giúp giảm mức độ căng thẳng ở những bệnh nhân này.

“Khi gặp những kích thích gây căng thẳng, chúng ta dễ dàng có cảm xúc tiêu cực. Tăng cường biện pháp gây phản ứng tạo hormone oxytocin như yêu thương, sống tích cực, kết nối…, là cách đơn giản để lấy lại sự cân bằng. Sức khỏe sẽ được cải thiện bằng việc chúng ta tiến gần hơn đến tình yêu và sự kết nối”, bác sĩ Vũ nói.

Bác sĩ Vũ cho biết thêm xoa bóp bấm huyệt có khả năng chữa một số bệnh cấp tính cũng như mạn tính thuộc về đau, yếu liệt, rối loại chứng năng cơ thể.

- Bệnh về đau: Đau do thần kinh (thần kinh tọa, mặt, liên sườn…), đau do cơ xương khớp (khuỷu, gối, đau cột sống…).

- Bệnh lý về yếu liệt: Liệt nửa người sau tai biến mạch máu não, liệt ngoại biên như liệt nửa mặt, liệt chi trên hoặc chi dưới.

- Rối loạn chức năng cơ thể: mệt mỏi, mất ngủ, tiêu hóa…