Báo cáo được Văn phòng Kiểm toán Quốc gia Anh (NAO) công bố hôm 11/9 cho thấy Bộ Quốc phòng Anh ưu tiên chuyển giao "những vật tư quân sự cũ, thuộc diện sắp bị vứt bỏ hoặc thay thế" cho Ukraine sau khi chiến sự bùng phát hồi tháng 2/2022.

Theo NAO, lượng thiết bị và vật tư quân sự rút khỏi kho của Anh để chuyển tới Ukraine vào tháng 2-3/2022 trị giá khoảng 224,5 triệu USD. Trong số này có 17.000 đôi giày quân dụng thuộc diện gần hết hạn sử dụng và "sẽ bị vứt ra bãi rác nếu không bán được dưới dạng trang bị dư thừa".

"Những loại vật tư quân sự như vậy thường bị vứt bỏ hoặc thay thế, nhưng Bộ Quốc phòng Anh cho rằng viện trợ chúng mang lại giá trị trực tiếp cho quân đội Ukraine. Trong một số trường hợp, viện trợ vật tư quân sự cũ giúp giảm lượng rác thải hoặc chi phí xử lý liên quan", NAO cho biết.

Binh sĩ Anh kiểm tra vật tư quân sự chuẩn bị chuyển cho Ukraine tháng 3/2022. Ảnh: BQP Anh

Tuy nhiên, NAO cũng khẳng định số vật tư quân sự cũ chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng viện trợ cho Ukraine, với 3/4 số hàng được bàn giao trong năm đầu chiến sự.

Một quan chức quốc phòng Anh không tham gia kiểm toán nhận định chiến sự Nga - Ukraine đã thách thức kho dự trữ của London. "Thật may là chúng tôi đã dọn sạch thiết bị và vật tư cũ để thay bằng những thứ mới hơn", người này cho hay.

NAO cũng bày tỏ lo ngại chương trình huấn luyện cơ bản cho 42.000 tân binh Ukraine không bảo đảm đủ kỹ năng cho họ khi ra tiền tuyến.

89% tân binh Ukraine huấn luyện tại Anh khẳng định khóa huấn luyện giúp họ sống sót tốt hơn trên chiến trường, song nhiều người thừa nhận không được đào tạo về cách đối phó thiết bị bay không người lái (drone). NAO nhận định nguyên nhân bắt nguồn từ quy định hàng không dân sự tại Anh và cho biết quân đội Anh đang tìm cách khắc phục.

Cơ quan kiểm toán Anh không đưa ra đánh giá chiến lược về chương trình viện trợ quân sự cho Ukraine, song báo cáo của NAO dường như đánh giá cao Bộ Quốc phòng Anh và quy trình mua sắm của họ, vốn thường bị chỉ trích gay gắt.

Anh cam kết viện trợ quân sự khoảng 10,2 tỷ USD cho Ukraine trước tháng 3/2025, đứng thứ ba sau Mỹ và Đức. Nước này cũng dự kiến chi khoảng 3,2 tỷ USD để thay thế các thiết bị cũ đã viện trợ cho Ukraine.

Phương Tây gần đây bị chỉ trích về cách cung cấp thiết bị quân sự cho Ukraine, khi nhiều lô hàng được bàn giao nhỏ giọt và thất thường, vì các bên thường xuyên tranh cãi về chủng loại và số lượng. Điều này khiến binh sĩ Ukraine trên tiền tuyến luôn phải vật lộn với tình trạng thiếu vũ khí.

Một sĩ quan cấp cao Ukraine hồi tháng 4 cho biết vũ khí phương Tây gây khó cho binh sĩ nước này vì chúng không còn tác dụng đáng kể với lực lượng Nga.

"Chúng tôi thường nhận vũ khí không cần thiết hoặc không còn phù hợp vào thời điểm bàn giao. Mỗi loại vũ khí đều có thời điểm phù hợp riêng. Tiêm kích F-16 vào năm 2023 là cần thiết, nhưng không còn phù hợp trong năm nay", sĩ quan Ukraine nói.

Cục diện chiến sự Nga - Ukraine. Đồ họa: RYV