Lạc hay đậu phộng là thực phẩm chẳng hề xa lạ gì với mọi người. Hơn nữa, nó còn là thực phẩm rẻ tiền rất dễ kiếm nên chẳng mấy ai coi trọng. Nhưng thực tế đây là một thực phẩm cực tốt cho sức khỏe, được ví như "quả trường thọ", ngay cả bác sĩ cũng khuyên dùng.

Nhiều người có lẽ sẽ cảm thấy thắc mắc sao hạt lạc chỉ là ngũ cốc thông thường mà lại được đánh giá cao như vậy. Một số người thậm chí còn cho rằng lạc nhiều chất béo, nếu ăn nhiều sẽ không tốt cho mạch máu, thậm chí còn có thông tin ăn nhiều lạc sẽ thúc đẩy ung thư di căn, liệu điều này có chính xác?

1. Ăn quá nhiều đậu phộng có thúc đẩy ung thư di căn không?

Vào tháng 7 năm 2021, một nhóm nghiên cứu từ Đại học Liverpool (Anh) đã công bố một nghiên cứu về tác động của lạc với bệnh ung thư trên tạp chí y học quốc tế Carcinesis.

Họ phát hiện ra rằng lạc có chứa một loại protein liên kết với carbohydrate được gọi là peanut agglutinin. Sau khi cơ thể con người ăn lạc, chất này có thể nhanh chóng đi vào máu, tương tác với các tế bào nội mô mạch máu và tạo ra hai loại cytokine-interleukin 6 và protein hóa học đơn nhân. Hai cytokine này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự di căn của tế bào ung thư, tương tự như “chất vận chuyển” giúp tế bào khối u di chuyển từ nơi này sang nơi khác.

 

Bệnh nhân ung thư ăn lượng lớn lạc hàng ngày sẽ có thể sản sinh ra chất thúc đẩy di căn tế bào ung thư. (Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, nghiên cứu cũng cho thấy ăn lạc liều thấp (khoảng 25g-35g) không có tác dụng đáng kể đối với sự di căn của ung thư. Vì vậy, có thể coi việc tiêu thụ lạc vừa phải sẽ không có tác động đáng kể đến sự di căn của khối u.

2. Lạc là trợ thủ đắc lực cho sức khỏe mạch máu

Trên thực tế, việc bệnh nhân ung thư ăn lạc với liều lượng thấp không những không gây di căn ung thư mà thậm chí còn có thể bảo vệ mạch máu.

Vào ngày 9/9/2021, một nghiên cứu trên tạp chí quốc tế về đột quỵ Stroke đã tiết lộ tác động tích cực của lạc với sức khỏe tim mạch và mạch máu não. Nghiên cứu đã theo dõi 74.793 người trưởng thành Nhật Bản từ 45 đến 74 tuổi trong khoảng 15 năm, tập trung vào lối sống và tần suất tiêu thụ lạc của họ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy so với những người không ăn lạc, những người tiêu thụ trung bình khoảng 4 hạt lạc mỗi ngày cho thấy những lợi ích sức khỏe sau:

- Nguy cơ đột quỵ do thiếu máu cục bộ giảm hơn 20%;

- Nguy cơ đột quỵ toàn bộ não giảm 16%;

- Nguy cơ mắc bệnh tim mạch giảm 13%.

Ăn lạc vừa phải tốt cho tim mạch. (Ảnh minh họa)

Nghiên cứu nhấn mạnh rằng lạc rất giàu chất dinh dưỡng có lợi cho tim, chẳng hạn như axit béo không bão hòa đơn, axit béo không bão hòa đa, khoáng chất, chất xơ,...., có lợi cho sức khỏe tim mạch. Những chất dinh dưỡng này có thể cải thiện hiệu quả nồng độ lipid và lipoprotein, tăng cường kiểm soát lượng đường trong máu và do đó ức chế viêm hiệu quả. Đặc biệt, các thành phần như axit linoleic, axit béo không bão hòa đơn và axit béo không bão hòa đa không chỉ có thể cải thiện tình trạng lipid máu mà còn làm giảm mức huyết áp.

Tóm lại, các nhà nghiên cứu tin rằng mặc dù có vẻ không dễ thấy nhưng lạc thực sự có thể ngăn ngừa hiệu quả các bệnh về tim mạch và mạch máu não do các yếu tố như huyết áp cao và lượng đường trong máu cao gây ra.

3. Ăn lạc như thế này có nhiều lợi ích cho sức khỏe:

1. Ăn cháo lạc giúp nhuận tràng

Lạc giàu chất xơ, kết hợp với cháo gạo hoặc các loại cháo khác không chỉ có thể thúc đẩy quá trình tiết dịch tiêu hóa và nhu động ruột mà còn giúp làm mềm phân. Ăn cháo lạc trong thời gian dài có thể cải thiện hiệu quả các vấn đề táo bón và phân khô nhờ hàm lượng protein và chất béo vừa phải.

2. Ăn một nắm lạc giúp bảo vệ dạ dày 

Các triệu chứng nhiễm axit dạ dày và ợ hơi do axit dạ dày quá mức có thể thuyên giảm bằng cách ăn lạc. Protein và chất béo trong lạc có thể trung hòa axit dạ dày và kích thích tiết gastrin ở niêm mạc ruột non, từ đó cải thiện đáng kể các triệu chứng này. Ngoài ra, lượng phospholipid dồi dào trong lạc còn có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày.

3. Giảm mỡ thừa bằng cách ăn một ít mầm lạc

Mầm lạc là những mầm được sinh ra trong quá trình sinh trưởng của đậu phộng, trông giống như mầm đậu nành , có màu trắng như ngọc, vị tươi giòn, giàu chất dinh dưỡng, có vị nhẹ. Trong quá trình nảy mầm, chất béo trong đậu phộng được tiêu thụ bởi mầm mới nên hàm lượng chất béo giảm, rất thích hợp cho người mỡ máu cao và muốn giảm cân. 

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng lạc vẫn là một loại thực phẩm có hàm lượng chất béo cao, lượng tiêu thụ hàng ngày nên được kiểm soát trong vòng 10g.

4. Hai nhóm người nên ăn càng ít lạc càng tốt

Một số người có vấn đề sức khỏe nhất định, nên hạn chế ăn lạc:

1. Bệnh nhân tăng acid uric và bệnh gút

Vì lạc là thực phẩm có hàm lượng purine cao nên những bệnh nhân có axit uric cao và bệnh gút nên giảm ăn hoặc tránh ăn chúng. Quá nhiều lạc có thể làm giảm bài tiết axit uric và làm tăng nồng độ axit uric trong cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ bị bệnh gút tấn công. Đối với những bệnh nhân như vậy, tốt nhất không nên tiêu thụ quá 7 hạt lạc mỗi ngày, tiêu thụ vừa phải có thể giúp điều chỉnh lượng đường trong máu và mức chất béo trung tính .

2. Người suy thận

Lạc chứa nhiều phốt pho, đối với người bệnh suy thận, do khả năng chuyển hóa phốt pho của thận bị hạn chế nên việc hấp thụ quá nhiều phốt pho sẽ làm tăng gánh nặng cho thận và khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy, đối với bệnh nhân mắc bệnh thận, không nên tiêu thụ quá 5 hạt lạc mỗi ngày và nên chọn nhiều thực phẩm chứa protein chất lượng cao như sữa, thịt nạc, cá.

Nhìn chung, lạc có nhiều lợi ích nhưng phải ăn ở mức độ vừa phải, người lớn khỏe mạnh nên tiêu thụ 10g hạt mỗi ngày, tức là khoảng 12 hạt.