Ba công ty dược phẩm Trung Quốc đã đăng ký với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) để đánh giá vaccine của họ, trong khi hai công ty khác đang trong quá trình thảo luận sơ bộ.

Một trong ba công ty, CanSino, bắt đầu gửi dữ liệu tổng hợp về vaccine liều duy nhất của mình cho WHO. Vaccine của họ đã được chấp thuận sử dụng tại Trung Quốc sau khi kết quả đánh giá sơ bộ cho thấy nó có hiệu quả 65,7%.

Các lọ vaccine Sinovac tại sân bay ở Bangkok, Thái Lan, ngày 24/2. Ảnh: Reuters.

Một sản phẩm khác, do Sinopharm và viện nghiên cứu của họ ở Vũ Hán phát triển, đã nộp đơn đăng ký vào danh sách sử dụng khẩn cấp. Vaccine này được thử nghiệm cùng với một vaccine khác của Sinopharm mà WHO đã "bật đèn xanh". Kết quả thử nghiệm tuần trước được đăng trên một tạp chí quốc tế.

Hôm 31/5, Viện Chế phẩm Sinh học Vũ Hán cho biết họ đang bắt tay vào thiết lập một nhà máy mới nhằm nâng cao năng suất sản xuất vaccine Covid-19 lên mức một tỷ liều. Đây là bước quan trọng để đạt được mục tiêu của Sinopharm là sản xuất ba tỷ liều vaccine trong năm nay.

Công ty Trung Quốc thứ ba, một chi nhánh của tập đoàn Chế phẩm Sinh học Chongqing Zhifei, cũng đã đăng ký vaccine với WHO song được yêu cầu cung cấp thêm thông tin.

Cả ba có thể sẽ phải trải qua một quá trình đánh giá, hoàn thiện hồ sơ, thủ tục lâu dài trước khi WHO quyết định có phê duyệt chúng hay không.

WHO cũng đang trao đổi, hướng dẫn Clover Biopharmaceuticals về cách thức đăng ký vaccine, trong khi một ứng viên khác từ Viện Khoa học Y tế Trung Quốc hiện vẫn ở giai đoạn thử nghiệm ban đầu và phải chờ đến các giai đoạn thử nghiệm sau để có thể đăng ký với WHO.

Việc phê duyệt sử dụng khẩn cấp hai loại vaccine do Sinopharm và Sinovac phát triển được hãng thông tấn Xinhua ca ngợi là "nền tảng" để Trung Quốc chung tay giúp đỡ trong cuộc chiến chống Covid-19 toàn cầu cũng như giải quyết tình trạng phân phối vaccine không đồng đều.

Bài viết của Xinhua lưu ý rằng không giống như một số loại vaccine đã được phê duyệt khác, vaccine Trung Quốc không cần bảo quản ở nhiệt độ cực thấp, nhờ đó cải thiện đáng kể khả năng tiếp cận, đồng thời việc vaccine Sinovac được WHO phê duyệt sẽ là động lực "khiến các nước đang phát triển tự tin hơn trong nỗ lực đổi mới".

Trung Quốc gần đây ngày càng lên tiếng mạnh mẽ ủng hộ việc phân phối vaccine thông qua sáng kiến Covax của WHO, dù họ vẫn bán vaccine cho các nước đang phát triển, đặc biệt ở châu Mỹ Latin. Mục tiêu của chương trình Covax là đảm bảo khả năng tiếp cận vaccine công bằng trên toàn cầu.

"Thế giới rất cần nhiều loại vaccine Covid-19 để giải quyết tình trạng bất bình đẳng trong khâu tiếp cận trên toàn cầu", Trợ lý Tổng giám đốc WHO Mariângela Simão ngày 31/5 cho hay. "Chúng tôi kêu gọi các nhà sản xuất tham gia chương trình Covax, chia sẻ bí quyết và dữ liệu, góp phần kiểm soát đại dịch".

Covax chỉ sử dụng các vaccine đã được phê duyệt sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Giới chuyên gia nhận định WHO rất muốn bổ sung các vaccine Trung Quốc vào danh sách của mình sau cuộc khủng hoảng Covid-19 vừa qua tại Ấn Độ.

Anthony Zwi, giáo sư về y tế và phát triển toàn cầu tại Đại học New South Wales, Australia, đánh giá việc phê duyệt sử dụng khẩn cấp đối với vaccine Trung Quốc có thể giúp giảm bớt tình trạng thiếu hụt mà Covax đang phải đối diện vì sóng bùng phát ở Ấn Độ, đồng thời giải quyết phần nào vấn đề bất bình đẳng vaccine.

"Việc có thêm nhiều loại vaccine từ các nhà sản xuất ở nhiều quốc gia khác nhau được phân phối thông qua Covax sẽ góp phần quan trọng giúp xóa bỏ chủ nghĩa dân tộc vaccine và giảm thiểu những tác động tiêu cực của ngoại giao vaccine", ông nhận xét.

Nicholas Thomas, phó giáo sư chuyên nghiên cứu về an ninh y tế tại Đại học Hong Kong, cho rằng lý do WHO phê duyệt vaccine Sinovac về cơ bản cũng giống như vaccine Sinopharm. Họ "đang lo ngại về đợt bùng phát dịch ở Ấn Độ và cả nguy cơ xuất hiện các biến thể", ông nói. "Việc Sinovac có thể ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng, giảm tỷ lệ nhập viện và ngăn ngừa tử vong sẽ là một động lực cho Covax".

Trung Quốc cũng đang chạy đua để đáp ứng nhu cầu vaccine trong nước và đã phê duyệt 4 loại vaccine cho sử dụng đại trà, gồm cả vaccine của Sinopharm, Sinovac và CanSino. Hai loại vaccine cũng được cấp phép sử dụng khẩn cấp, gồm ứng viên của Zhifei và Kangtai Biologicals.