Phát ngôn viên Tổng cục Tình báo Quân đội Ukraine (GUR) Andriy Yusov ngày 5/9 thông báo thưởng 18,4 triệu hryvnia, tương đương 500.000 USD, cho Maksim Kuzminov, phi công Nga được Kiev tuyên bố dụ hàng thành công hồi tháng 8.

Số tiền này được chi theo đạo luật do quốc hội Ukraine thông qua tháng 4/2022, trong đó hứa thưởng tối đa một triệu USD cho quân nhân Nga mang theo thiết bị quân sự đào tẩu sang Ukraine. Mức tiền thưởng thực tế phụ thuộc vào loại khí tài được họ mang theo.

Phi công Kuzminov là người đầu tiên được công bố nhận thưởng theo đạo luật. Ông Yusov kêu gọi các quân nhân Nga làm theo Kuzminov và "chuyển phe" sang Ukraine.

Maksim Kuzminov trong cuộc họp báo tại Kiev, Ukraine, hôm 5/9. Ảnh: Trung tâm Truyền thông Ukraine

Truyền thông Ukraine hôm 23/8 thông báo một trực thăng Mi-8 do phi công Nga điều khiển đã đáp xuống sân bay ở miền đông Ukraine, mang theo nhiều linh kiện của chiến đấu cơ Su-30 và Su-35. GUR cho biết phi công điều khiển trực thăng này là Kuzminov, đại úy 28 tuổi thuộc trung đoàn trực thăng độc lập số 319 của Nga.

GUR xác nhận Kuzminov đào tẩu sang Ukraine theo một kế hoạch dụ hàng được cơ quan này tiến hành trong 6 tháng, nhưng không nêu chi tiết.

Agenstvo, kênh Telegram độc lập của Nga, cho biết đã tìm thấy tài khoản mạng xã hội của Kuzminov, xác nhận thông tin về danh tính của người này. Chính phủ Nga chưa bình luận về thông tin.

Trong video phỏng vấn được GUR công bố hôm 4/9, Kuzminov cho biết anh đã chủ động liên hệ với giới chức Ukraine và nhận được "đảm bảo về an toàn" cho bản thân cùng gia đình, nếu đồng ý đào tẩu và mang theo trực thăng Mi-8.

"Trong một chuyến bay, tôi nhận ra rằng mình đang ở gần giới tuyến và quyết định thử", Kuzminov nói trong cuộc phỏng vấn. "Tôi bay ở độ cao cực thấp và tắt hết thiết bị liên lạc. Không ai biết điều gì đang xảy ra với tôi lúc đó".

Theo Kuzminov, trực thăng của anh đã bị bắn khi bay qua giới tuyến, khiến anh bị thương ở chân và cánh tay. Kuzminov sau đó bay tiếp khoảng 20 km và hạ cánh xuống địa điểm hẹn trước với tình báo Ukraine.

Kyrolo Budanov, lãnh đạo GUR, cho biết có hai quân nhân Nga khác ở trên chiếc Mi-8 cùng Kuzminov vào thời điểm máy bay hạ cánh. Những người này không biết về kế hoạch đào tẩu của Kuzminov và đã tìm cách chạy trốn khi nhận ra mình đang ở Ukraine, buộc lực lượng nước này phải "vô hiệu hóa".

Theo Budanov, gia đình của Kuzminov đã được đưa tới Ukraine trước khi phi công Nga thực hiện kế hoạch đào tẩu.

Một nguồn thạo tin Ukraine cho biết chiếc Mi-8 được mang tới trong tình trạng nguyên vẹn và sẽ được lực lượng tình báo kiểm tra kỹ lưỡng trước khi bàn giao cho quân đội Ukraine. Giới chuyên gia nhận định chiếc Mi-8 có thể mang lại nhiều thông tin giá trị về kỹ thuật cho Kiev, do đây là một trong các phiên bản mới nhất của dòng này.

Trực thăng Mi-8 được Kuzminov điều khiển hạ cánh trên sân bay Ukraine. Ảnh: GUR

GUR cũng cho biết Kuzminov đã cung cấp các "bằng chứng giá trị về mạng lưới sân bay, hệ thống thông tin liên lạc và hàng không của quân đội Nga".

Ukraine năm ngoái từng cố gắng thuyết phục một số phi công Nga đào tẩu và giao nộp tiêm kích bom Su-34, nhưng Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) đã phát hiện kế hoạch, dẫn tới việc nhiều cơ sở hạ tầng của Ukraine bị máy bay Nga công kích và phá hủy.

Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) hồi tháng 4 cho biết một nhóm đặc vụ Ukraine đã tự ý thực hiện kế hoạch dụ hàng phi công Su-34 Nga, bất chấp cảnh báo của SBU, thêm rằng những quân nhân này sẽ bị truy tố vì tội phản quốc và hành động vượt quá quyền hạn.