Hiệu suất bắn hạ mục tiêu của phòng không Ukraine ngày càng tồi tệ khi Nga tăng cường tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) và tên lửa, đồng thời sử dụng nhiều loại vũ khí khó chặn hơn như tên lửa đạn đạo. Ukraine cũng không còn nhiều đạn tên lửa cho tổ hợp Patriot, hệ thống có thể đối phó tốt nhất trước các đòn tập kích như vậy.

Dữ liệu được Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine công bố cho thấy phòng không nước này trong 6 tháng qua đánh chặn khoảng 46% tên lửa Nga, giảm so với mức 73% của 6 tháng trước đó. Trong tháng 4, tỷ lệ đánh chặn thành công tên lửa Nga của Ukraine giảm xuống 30%.

Trong 6 tháng qua, Ukraine hạ 82% UAV Geran-2 của Nga, loại mục tiêu bay chậm và dễ bị đánh chặn hơn so với tên lửa. Tỷ lệ này trong 6 tháng trước đó là 83%.

Lượng tên lửa và UAV Nga tập kích Ukraine từ tháng 10/2022 đến tháng 4. Đồ họa: UAF, WSJ

Dù thông tin về số lượng mục tiêu bị bắn hạ có thể không đầy đủ, một phát ngôn viên không quân Ukraine và một chuyên gia quốc phòng độc lập nhận định dữ liệu "cung cấp bức tranh tổng thể chính xác".

Lực lượng Nga trong 6 tháng qua phóng nhiều tên lửa và UAV hơn 45% so với 6 tháng trước đó. Các đòn tập kích của Nga phá hủy hạ tầng trọng yếu và làm cạn kho tên lửa vốn đã ít ỏi của Ukraine, trong khi nước này cần chúng để chặn không quân đối phương hoạt động.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 12/5 nhận định việc quốc hội nước này chậm thông qua viện trợ quân sự trong nhiều tháng khiến Ukraine phải trả giá. "Chúng tôi đang làm mọi thứ để đẩy nhanh hoạt động viện trợ quân sự này, châu Âu cũng làm tương tự", ông Blinken nói.

Một quan chức tình báo quân đội châu Âu nhận định thời gian khoảng hai tháng tới rất quan trọng đối với Ukraine trong cầm chân không quân Nga, trước khi Kiev nhận nguồn cung vũ khí phòng không mới từ phương Tây.

Khói lửa bốc lên tại Kiev trong đòn không kích tháng 5/2023. Ảnh: Reuters

Patriot đang là tổ hợp đáng tin cậy duy nhất để Ukraine hạ tên lửa đạn đạo, tên lửa S-300 cải hoán và tên lửa siêu vượt âm Nga. Tuy nhiên, Ukraine sở hữu chỉ vài khẩu đội Patriot và buộc phải tiết kiệm đạn tên lửa, đặc biệt khi gói viện trợ mới của Mỹ chưa đến nơi.

Lầu Năm Góc cho biết sẽ chuyển thêm đạn tên lửa Patriot cho Ukraine. Một số sẽ được rút từ kho dự trữ của quân đội Mỹ, số khác được đặt hàng và phải mất vài năm mới tới nơi.

Không quân Ukraine từ chối cung cấp số lượng tổ hợp Patriot mà nước này sở hữu, song cho biết "con số đếm trên đầu ngón tay". Tổng thống Volodymyr Zelensky nói Ukraine cần thêm ít nhất 7 tổ hợp Patriot. Để bao phủ toàn bộ lãnh thổ, Ukraine sẽ cần 25 tổ hợp này.

Các vị trí bị Nga tập kích tên lửa và UAV từ tháng 2/2022 đến tháng 4. Đồ họa: ISW, ACTP

Ukraine đã nhận nhiều hệ thống phòng không khác của phương Tây, trong đó có NASAMS và IRIS-T. Tuy nhiên, chúng không có hiệu quả khi đối phó tên lửa đạn đạo, tên lửa siêu vượt âm hoặc tên lửa phòng không cải hoán để tấn công mục tiêu dưới đất mà Nga phóng.

Cuộc chiến trên không giữa Nga và Ukraine có thể sẽ đi đến việc bên nào duy trì nguồn cung tên lửa lâu hơn, bên đó sẽ giành ưu thế. Ukraine lại phụ thuộc vào nguồn cung tên lửa phòng không từ các quốc gia phương Tây, vốn đang phải tìm cách đẩy nhanh chế tạo loại vật tư này.

Một quan chức Ukraine cho biết Nga vẫn còn tên lửa dự trữ và có thể chế tạo 170 quả đạn mỗi tháng. Một số bên cho rằng Nga được bên thứ ba cung cấp UAV và tên lửa, trong đó có Iran và Triều Tiên. Tuy nhiên, Nga, Iran và Triều Tiên nhiều lần bác bỏ thông tin này.

Vị trí Nga phóng UAV, tên lửa tập kích Ukraine. Đồ họa: ISW, ACTP, UAF