4 quan chức Mỹ giấu tên hôm 8/3 cho biết thương vụ mua bán 5 tàu ngầm lớp Virginia trong thập niên 2030 sẽ là một phần trong thỏa thuận AUKUS giữa Australia, Mỹ và Anh. Mỗi tàu lớp Virginia cho hải quân Mỹ có giá 2,8-3,5 tỷ USD, chưa rõ phiên bản được Australia lựa chọn.

Theo thỏa thuận, Mỹ sẽ cử tàu ngầm hạt nhân thăm Australia hàng năm, trước khi triển khai một số tàu ngầm đến đóng quân dài hạn ở miền tây nước này kể từ năm 2027. Canberra sẽ mua ba tàu ngầm lớp Virginia vào đầu thập niên 2030, kèm theo lựa chọn mua thêm hai chiếc nếu cần thiết.

Tàu ngầm lớp Virginia tại nhà máy đóng tàu của Mỹ hồi năm 2012. Ảnh: USNI.

Thỏa thuận AUKUS dự kiến kết thúc vào cuối thập niên 2030, khi Australia tiếp nhận lớp tàu ngầm hoàn toàn mới, sử dụng thiết kế của Anh và công nghệ Mỹ.

Nhà Trắng và Lầu Năm Góc từ chối bình luận.

Thông tin được tiết lộ sau khi Thủ tướng Australia Anthony Albanese cho biết sẽ công bố kế hoạch mua tàu ngầm hạt nhân khi tới thăm Mỹ và gặp Tổng thống Joe Biden trong tuần tới. "Tôi mong đợi tiếp tục hợp tác với chính quyền Mỹ", ông nói.

Australia có thể mua 8 tàu ngầm hạt nhân theo thỏa thuận AUKUS ký tháng 9/2021. Washington, Canberra và London đã dành 18 tháng thảo luận về khả năng Australia sở hữu công nghệ động lực hạt nhân tối mật của Mỹ. Tuy nhiên, Australia loại trừ khả năng mua vũ khí hạt nhân để trang bị cho các tàu ngầm này.

Thương vụ tàu ngầm trị giá hàng chục tỷ USD cũng đánh dấu lần đầu Mỹ xuất khẩu công nghệ tàu ngầm hạt nhân từ những năm 1960, sau khi giúp Anh thiết kế hạm đội của nước này.

Tàu ngầm hạt nhân tấn công nhanh lớp Virginia được phát triển vào những năm 2000 sau khi dự án Seawolf bị đình chỉ do Mỹ không cần chiến hạm lớn, mạnh và có khả năng lặn sâu để săn lùng tàu ngầm Liên Xô ở Bắc Cực. Tàu ngầm lớp Virginia được thiết kế như chiến hạm đa năng có khả năng chiến đấu, thu thập thông tin tình báo, triển khai người nhái và phóng tên lửa hành trình.

Phiên bản Virginia Block V mới nhất được trang bị Mô-đun Trọng tải Virginia (VPM) với 4 ống có khả năng mang 28 tên lửa hành trình Tomahawk, bên cạnh 12 quả đạn đặt trong ống phóng thẳng đứng, nhằm thay thế các tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa hành trình lớp Ohio khi chúng bị loại biên.