Cuộc diễn tập với sự tham gia của 300 binh sĩ Nhật Bản, Pháp và Mỹ, cùng một chiến hạm Australia, bắt đầu ngày 11/5 và dự kiến kéo dài một tuần. Hoạt động gồm nhiều khoa mục, trong đó có cả tác chiến hiệp đồng tiêm kích và đổ bộ đường biển, được tổ chức ở đảo Kyushu và vùng biển lân cận.

Quan chức hải quân Pháp cho biết 10 tàu mặt nước, bao gồm 6 chiến hạm Nhật Bản, hai tàu chiến Pháp, một chiến hạm Mỹ cũng tham gia sự kiện. Lực lượng Phòng vệ trên biển Nhật Bản cử thêm một tàu ngầm.

Cuộc diễn tập được tổ chức trong bối cảnh Nhật Bản muốn củng cố quan hệ quốc phòng với nhiều nước ngoài đồng minh quan trọng là Mỹ, đồng thời theo dõi các động thái của Trung Quốc ở biển Hoa Đông và Biển Đông.

Binh sĩ Nhật Bản diễn tập đổ bộ với thủy quân lục chiến Mỹ tại Okinawa tháng 2/2020. Ảnh: Kyodo.

Takashi Kawakami, người đứng đầu Viện Nghiên cứu Thế giới thuộc Đại học Takushoku, nhận định cuộc diễn tập "là biện pháp ngăn chặn hành động ngày càng hung hăng của Trung Quốc" trong khu vực. "Về dài hạn, cam kết của châu Âu ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương có thể đưa đến quan hệ chặt chẽ hơn giữa NATO và Nhật Bản, điều được cựu thủ tướng Shinzo Abe ủng hộ", ông nói.

Trung Quốc tự vẽ ra "đường 9 đoạn" và nêu yêu sách chủ quyền phi lý với phần lớn diện tích Biển Đông, đồng thời viện dẫn cái gọi là "các quyền lịch sử" để ngụy biện cho yêu sách tại khu vực nơi tuyến đường biển thương mại quan trọng đi qua.

Nhật Bản từ lâu cảm thấy mối đe dọa từ năng lực quân sự và hành động tranh chấp lãnh thổ của Trung Quốc. Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền đối với nhóm đảo Senkaku/Điếu Ngư trên biển Hoa Đông do Tokyo kiểm soát.

Pháp tuyên bố có lợi ích chiến lược ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, nơi có các lãnh thổ và tỉnh hải ngoại như Reunion ở Ấn Độ Dương và Polynesia ở phía nam Thái Bình Dương. Pháp công bố chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương năm 2018, coi Nhật Bản, Australia, Ấn Độ và Mỹ là "các đối tác chiến lược quan trọng trong khu vực".

Nhật Bản trước đây hiếm khi tổ chức diễn tập với các quốc gia châu Âu. Một số nước châu Âu dự kiến điều lực lượng hải quân đến khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trong năm nay, bao gồm nhóm tác chiến tàu sân bay Anh HMS Queen Elizabeth và một khu trục hạm Đức.