"Máy bay săn ngầm P-8A Australia tiến vào không phận quanh biên đội tàu chiến Trung Quốc hôm 17/2, khoảng cách gần nhất giữa hai bên là 4 km. Trong suốt cuộc chạm trán, tàu chiến Trung Quốc luôn bảo đảm hoạt động chuyên nghiệp, an toàn, phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế", phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Đàm Khắc Phi cho biết hôm 21/2.

Quân đội Trung Quốc công bố hình ảnh cho thấy trinh sát cơ Australia bay ở khoảng cách gần nhóm chiến hạm, cùng vật thể màu cam trên mặt biển được cho là phao thủy âm. "Những hành động gây hấn như vậy có thể dẫn tới hiểu nhầm và đánh giá sai, uy hiếp an toàn của tàu, máy bay và binh sĩ hai bên", ông Đàm nói thêm.

Biên đội tàu chiến Trung Quốc tiến vào biển Coral hôm 18/2. Ảnh: BQP Australia.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân trước đó cũng kêu gọi Australia tôn trọng các quyền chính đáng của tàu Trung Quốc trong vùng biển liên quan theo luật pháp quốc tế và "ngừng phát tán thông tin sai lệch về Trung Quốc".

Tuyên bố được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng Australia hôm 19/2 thông báo trinh sát cơ P-8A Poseidon bị một tàu khu trục lớp Type-052D Trung Quốc chiếu laser khi chiến hạm này cùng tàu đổ bộ Type-071 di chuyển về phía đông qua biển Arafura, phía bắc Australia.

Australia mô tả đây là sự cố an toàn nghiêm trọng, có khả năng gây nguy hiểm cho sự an toàn và tính mạng của binh sĩ, đồng thời lên án "hành vi quân sự thiếu chuyên nghiệp và không an toàn".

Thủ tướng Australia Scott Morrison chỉ trích hành động của tàu Trung Quốc là "uy hiếp vô cớ" và yêu cầu Bắc Kinh mở cuộc điều tra toàn diện. Bộ trưởng Quốc phòng Peter Dutton gọi đây là "hành động gây hấn rất hung hăng" xảy ra trong vùng đặc quyền kinh tế của Australia.

Năm 2019, Trung Quốc cũng bị cáo buộc chiếu laser vào trực thăng Australia hoạt động ở Biển Đông.

Trinh sát cơ P-8A Australia nhìn từ tàu chiến Trung Quốc hôm 17/2. Ảnh: BQP Trung Quốc.

Quan hệ giữa Canberra và Bắc Kinh trở nên lạnh nhạt từ khi Australia kêu gọi mở cuộc điều tra nguồn gốc Covid-19. Hai nước đã không liên lạc cấp bộ trưởng từ tháng 4/2020. Trung Quốc cũng áp mức thuế cao với nhiều mặt hàng Australia xuất khẩu như rượu, lúa mạch, thịt bò, than đá và hải sản. Australia gọi đây là động thái "cưỡng bức kinh tế".

Australia tham gia thỏa thuận an ninh mới với Mỹ và Anh có tên AUKUS hồi cuối năm ngoái. Đây được coi là nỗ lực nhằm tăng cường sức mạnh quân sự trong khu vực trước sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc. Bộ trưởng Dutton tin rằng Australia sẽ có tàu ngầm hạt nhân đầu tiên trước năm 2038. Trong khi đó, Bắc Kinh gọi thỏa thuận là mối đe dọa với hòa bình thế giới.

Australia cùng một số nước cũng không cử quan chức hay đại diện ngoại giao đến dự Olympic và Paralympic Mùa đông Bắc Kinh 2022 vì cáo buộc Trung Quốc vi phạm nhân quyền. Bắc Kinh sau đó chỉ trích Canberra "mù quáng" và "ích kỷ".