Hai tàu chiến Trung Quốc trên Biển Đông. Ảnh AP.

Theo Sputnik, trong bối cảnh căng thẳng trên Biển Đông tiếp tục gia tăng, Trung Quốc có thể sớm tìm cách thay đổi cơ bản nguyên trạng trên Biển Đông bằng cách bồi đắp trái phép bãi cạn Scarborough vốn nằm trong Vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines – một động thái bị Mỹ coi là vượt qua “vạch đỏ” ở vùng biển đang có tranh chấp này.

Một bài báo đăng trên tờ Bưu điện Buổi sáng Hoa Nam (SCMP) của Hong Kong dẫn lời một nguồn tin am hiểu vấn đề này nói về nguy cơ xảy ra xung đột. Nguồn tin cho hay Bắc Kinh sẽ không tìm cách bồi đắp bãi cạn Scarborough trước khi chủ trì Hội nghị thượng đỉnh G-20 vào tháng tới. Tuy nhiên, Trung Quốc có thể bắt đầu nỗ lực xây dựng trên bãi cạn này vào thời điểm nào đó trong khoảng thời gian từ tháng 9/2016 cho tới khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra vào tháng 11 tới.

Nguồn tin trên cũng cho rằng Bắc Kinh có thể tận dụng khoảng thời gian mà Tổng thống Mỹ Barack Obama bận rộn tập trung vào những vấn đề trong nước. 

“Tổng thống Obama sẽ tập trung vào các vấn đề trong nước trước cuộc tổng tuyển cử vì ông ấy cần truyền lại di sản trước khi rời nhiệm kỳ. Do vậy, ông ấy sẽ bận rộn hơn và không có thời gian quan tâm đến những vấn đền an ninh trong khu vực”, nguồn tin nhận định.

Theo các chuyên gia an ninh, việc yêu sách chủ quyền bãi cạn Scarborough có thể là cách Trung Quốc phản ứng sau phán quyết của Tòa Trọng tài ở The Hague (La Haye về “vụ kiện Biển Đông” hồi tháng trước. Cụ thể, Tòa Trọng tài đã kết luận rằng Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền lịch sử đối với các nguồn tài nguyên trong vùng biển nằm trong cái gọi là “đường 9 đoạn” phi lý mà nước này tự vẽ ra ở Biển Đông.

Biển Đông, vùng biển có trị giá thương mại 5 nghìn tỷ USD mỗi năm, và sở hữu một trong những mỏ dầu và khí đốt tự nhiên lớn nhất thế giới. Phán quyết của tòa có thể tác động kinh tế tiêu cực đối với Bắc Kinh trong những năm tới.

Áp lực từ phía cộng đồng quốc tế (yêu cầu Trung Quốc rời khỏi bãi cạn Scarborough) khiến Bắc Kinh “nổi giận”. Phát biểu trong buổi lễ kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Trung Quốc diễn ra hai tuần trước, Chủ tịch Tập Cận Bình đã kêu gọi thiết lập một “trật tự thế giới mới”.

Được biết, bãi cạn Scarborough nằm cách bờ biển Philippines khoảng 230 km. Cả Trung Quốc và Philippines đều tuyên bố chủ quyền đối với bãi cạn này. Năm 2012, các tàu Trung Quốc đã chiếm quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough sau một cuộc đụng độ căng thẳng với tàu Philippines.