"Quân đội Trung Quốc duy trì kỷ luật chặt chẽ và luôn hoạt động chuyên nghiệp, phù hợp với luật pháp và các thông lệ quốc tế. Chúng tôi hy vọng các bên liên quan ngừng gây rối và hợp tác đề duy trì đà phát triển quan hệ Trung Quốc - Australia", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết hôm 20/11.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc sau đó tuyên bố chiến hạm nước này không có động thái nào tác động đến hoạt động của thợ lặn Australia. "Chúng tôi luôn giữ khoảng cách an toàn với chiến hạm Australia. Những phát biểu của họ về sự việc hoàn toàn không phù hợp với thực tế", cơ quan này cho hay.

Đây là những phản ứng đầu tiên của Bắc Kinh kể từ khi Canberra cáo buộc tàu khu trục Trung Quốc bật hệ thống định vị thủy âm (sonar) và khiến một thợ lặn hải quân Australia bị thương nhẹ.

Tàu khu trục Ninh Ba diễn tập trên Thái Bình Dương hồi tháng 2. Ảnh: BQP Trung Quốc

Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles cho biết tàu khu trục Ninh Ba của Trung Quốc hôm 14/11 tiếp cận tàu hộ vệ HMAS Toowoomba ở vùng đặc quyền kinh tế Nhật Bản, khi chiến hạm Australia triển khai nhóm thợ lặn để gỡ lưới đánh cá mắc vào chân vịt.

HMAS Toowoomba đã thông báo cho phía Trung Quốc về hoạt động lặn và yêu cầu họ giữ khoảng cách an toàn. Tuy nhiên, tàu Ninh Ba vẫn thu hẹp khoảng cách và bật sonar, gây nguy hiểm cho nhóm thợ lặn và buộc họ ngừng nhiệm vụ. Quân y Australia sau đó xác định một thợ lặn bị thương nhẹ, nhiều khả năng do chịu tác động từ tín hiệu sonar.

Ủy ban Cố vấn Y khoa về Lặn, cơ quan độc lập có trụ sở tại Anh, cảnh báo sóng âm từ sonar có thể khiến thợ lặn dưới nước bị choáng, hỏng thính lực và tổn thương nội tạng.

Thủ tướng Australia Anthony Albanese hôm 20/11 chỉ trích hoạt động của tàu chiến Trung Quốc là "nguy hiểm, gây mất an toàn và không chuyên nghiệp". Ông cho biết đã nêu sự việc qua "tất cả các kênh thông thường", nhưng không tiết lộ có đưa vấn đề ra thảo luận khi gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Tuần lễ cấp cao APEC ở Mỹ hay không.

Trong Báo cáo Sức mạnh Quân sự Trung Quốc (CMPR) năm 2023 được công bố hồi tháng 10, Lầu Năm Góc chỉ trích Bắc Kinh thường xuyên "thực hiện những hành động thiếu chuyên nghiệp, gây mất an toàn nhằm cản trở khả năng hoạt động của Washington và các nước khác ở những nơi luật pháp quốc tế cho phép".

Quan chức Mỹ cho biết phần lớn những cuộc chạm mặt với lực lượng Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đều diễn ra an toàn và chuyên nghiệp, nhưng vẫn có một số sự việc được đánh giá là mất an toàn.